Ineke verloor haar baby en schreef: ‘Als er niets meer klopt’
Een boek voor iedereen die rouwt en met een groot verlies te maken krijgt.
Toen Ineke Marsman-Polhuijs zwanger was van haar vijfde kind, ging het mis. Haar dochter Amanda overleed in haar buik, na bijna 25 weken zwangerschap. Het verdriet en de rouw waar Ineke toen doorheen ging, inspireerde haar om het boek Als er niets meer klopt te schrijven. Een boek voor iedereen die rouwt en met een groot verlies te maken krijgt.
Mag je wel zoveel verdriet voelen als christen? Daar worstelde Ineke lang mee: “Totdat ik in een krant las dat een dominee had gezegd dat hij na het overlijden van zijn dochter wel doorging met preken, maar dat hij nog iedere dag om haar huilde. Zie je wel, dacht ik toen, andere geloofsgenoten doen dat ook. Het is dus niet raar om dit te voelen. Het is oké. Het helpt om het verdriet echt te voelen en ermee naar God te gaan. Dat is lastig voor sommige mensen die je willen helpen. Met zo’n groot verdriet ben je meer geholpen met een vriend die bij je komt zitten, dan iemand die je uit je verdriet wil sleuren, hoe goedbedoeld ook. Het helpt zeker niet om het verdriet te onderdrukken, dat zorgt voor een heftigere nasleep. Voel de pijn gewoon.”
‘Had ik niet al genoeg meegemaakt?’
“Het was heel heftig, ondanks dat ik al veel moeilijke dingen had meegemaakt. Als kind ben ik veel gepest, ik lag vaak voor behandelingen in het ziekenhuis en ik zat een tijd in een rolstoel. Ons huwelijk was ook een tijdlang niet stabiel genoeg om een vijfde kind te krijgen. Toen we eindelijk stabiel waren, kregen we dit… Had ik niet al genoeg meegemaakt? Ik had het er erg moeilijk mee, maar ik leerde dat ik die gevoelens moest durven toelaten en voelen. Dat was erg moeilijk. In mijn boek beschrijf ik hoe kwetsbaar dat voelde.
Verdriet kan je zo onverwacht overvallen dat je geen kant op kunt. Dat kan door een geur, een geluid of een herinnering zijn. Als ik toen bij mensen was die dat snapten en mij lieten zijn, hielp dat. Dan kon ik ook lachen. Er waren ook mensen die dat niet begrepen en bij wie ik het gevoel had dat ik niet over Amanda mocht praten. Dan zat ik er apathisch bij. Thuis probeerde ik de boel gezellig te houden, maar dat betekende dat ik niet vrijuit kon huilen thuis. Ik wilde mijn kinderen niet opzadelen met een moeder die constant verdrietig was. En wanneer is het overdreven? Dat is ook moeilijk, want mensen laten je toch wel merken als zij vinden dat je overdrijft. Dat wil ik niet, maar ik wilde mezelf ook niet tekortdoen.”
Geloven in een dal
Ineke schreef het boek dat ze zelf miste. “Ik wilde graag weten hoe anderen bleven geloven terwijl ze door zo’n dal gingen. Ik vond boeken van C.S. Lewis en eentje van Sittser, maar verder gingen de boeken alleen over hoe mensen in een dal hebben gezeten en er nu uit zijn. Dat was niet wat ik zocht. Mag je je als gelovige zo intens verdrietig voelen? En hoe kun je blijven geloven in dat dal? Dat waren de vragen waarmee ik worstelde. Voor mij de reden om dit boek te schrijven, zo’n boek moest er gewoon komen. Een heel eerlijk boek, net als Verdriet, dood en geloof van C.S. Lewis. Hij had ook het idee dat de hemel op slot zat, dat die van koper was. Dat had ik ook.”
‘Ik heb regelmatig geroepen: ik stop ermee’
“Het was wel moeilijk om het boek te schrijven, want ik ging weer helemaal terug in dat verdriet. Dat kostte veel energie en ik wilde het soms ook gewoon niet. Ik heb regelmatig geroepen: Ik stop ermee, dit kost me te veel. Mijn man moest me eraan herinneren waarom ik het ook alweer deed. Ik maakte ook een gebedsgroep aan in WhatsApp, waarin ik een aantal mensen heb gevraagd om heel gericht voor mij te bidden. Het was echt pittig. Ik ben ook een paar keer alleen weg geweest om aan mijn boek te kunnen werken, in de stilte.
Het was ook nodig om echt te voelen en te rouwen, het helpt om dat te doen. Als je het niet echt voelt kun je er moeilijk mee naar God gaan. Dat verdriet is er gewoon. Ik hoor van oudere moeders die niet de gelegenheid hebben gekregen om verdrietig te zijn, dat ‘hoorde’ niet, dat deed je niet. Je ging gewoon verder met het leven. Maar die moeders zijn dan op latere leeftijd nog steeds erg verdrietig. Dat verdriet draag je natuurlijk ook altijd met je mee, maar ik denk dat het goed is om af en toe wel in dat verdriet te gaan zitten en dat te voelen, te rouwen.”
Anderen helpen
Met Als er niets meer klopt voorziet Ineke in een behoefte: “Moeders die dit niet zelf hebben meegemaakt, laten me ook weten dat dit boek hen helpt om te begrijpen wat het betekent om een kind te verliezen. Het boek zorgt voor meer begrip, daar ben ik blij om. Dit boek gaat over de dood van een kind, maar ik hoor ook dat het mensen helpt die met vragen rondom Covid19 zitten. Dat is ook fijn. Veel mensen zijn angstig, ze worstelen met angst en met de maatregelen. Zij kunnen ook iets aan dit boek hebben.”
‘Mijn man zegt dat Amanda ergens met ons meeloopt’
“Voor ons is Amanda er nog wel op een bepaalde manier. Mijn man zegt daarover dat ze ergens met ons meeloopt. Ik vind het nog steeds moeilijk als mensen vragen hoeveel kinderen je hebt. Maar ook als we ‘met zijn allen’ iets doen, dat er dan toch iets mist. Ze heeft niet buiten mijn buik geleefd, maar blijkbaar zit ze toch zo in mijn moedergevoel dat ze erbij hoort. Ik heb mezelf op een heel andere manier weer leren kennen. Best bijzonder.
Af en toe word ik er mee geconfronteerd dat Amanda er niet is en dat is heftig. Nu kan ik de rouw zien als iets waar je doorheen moet wandelen. Je moet niet rennen, maar ook niet gaan zitten. Anderen kunnen proberen om je erdoorheen te sleuren, ook dat is niet goed. Wees er voor de ander en moedig diegene zachtjes aan. Ik was iemand die zichzelf wegcijferde en had de neiging om problemen en pijn op te lossen. Nu weet ik dat het er mag zijn en dat God erbij is.”
Lees ook: Fotograaf Marjan Laban legt stilgeboren baby’s vast
Als er niets meer klopt is te bestellen via: www.brokenbutreal.com/boek
Geschreven door
Joke Heijkens