Jan Martijn Abrahamse: God roept dringend op om de weg van de Messias te gaan

Lucas herinnert ons aan de context: Jezus is op weg naar Jeruzalem (vgl. 9:51). Alles staat in het teken van zijn lijden, de weerstand die Hij zal ontmoeten en de vraag wie Hem wil volgen (9:57-62). Een van zijn toehoorders stelt de pijnlijke vraag: “Heer, zijn er maar weinigen die worden gered?” (13:23) De teleurstelling klinkt erin door: blijkbaar kiezen niet velen deze weg.

Meerdere deuren

Jezus antwoordt met een beeld: een huis met meerdere deuren – misschien een synagoge – maar met slechts één smalle deur die werkelijk toegang biedt. Timing is cruciaal: er komt een moment dat zelfs deze deur wordt gesloten, namelijk wanneer de Heer “is opgestaan” (13:25). Dat woord is dubbelzinnig: opstaan uit bed, maar ook opstaan uit de dood. Bedenk: de weg gaat naar Jeruzalem!

Alleen naar Hem luisteren of Hem zien, is niet genoeg

Maar over welke redding en welke deur spreekt Jezus hier? Hij bedoelt toegang tot het koninkrijk van God. En God vraagt navolging van de Messias. Elke Jood wilde daarbij horen, maar niet iedereen herkende in Jezus’ lijdensweg de weg van de Messias, oftewel die smalle deur. Wie die weg niet kiest, blijft niet alleen buiten, maar is ook onbekend: “Ik ken jullie niet” (vgl. Ps. 6:9). Alleen naar Hem luisteren of Hem zien, is niet genoeg (vers 26); gerechtigheid moet geleefd worden. Navolging is nodig.

Vervulling van beloften

Deze tekst vraagt om lezing binnen een Joodse context (vers 28, 33-35). Ook in vroeg-Joodse bronnen klinkt de discussie over wie ‘binnen’ en ‘buiten’ is. Jezus’ beeld van een feestmaal met gasten uit alle windstreken past in een Joods eindtijdkader, waarin de volken zich tot God keren – niet als afwijzing van Israël, maar als vervulling van de beloften aan Israël (Jesaja 2:1-5; Micha 4:1-5). Niet de uitnodiging is dus beperkt (vgl. Lucas 16:16), maar de manier waarop je binnengaat.

Een scherpe tekst. Maar de scherpte zit niet in Gods afwijzing, maar in de dringende oproep om de weg van de Messias te gaan. De uitspraak over eersten en laatsten (vers 30) keert alles om: in Gods koninkrijk kunnen verhoudingen totaal anders liggen dan wij vermoeden. Het feest van God zou weleens ruimer kunnen zijn dan wij ons voorstellen.

• Jurjen ten Brinke: Jezus volgen? Dat kan zorgen voor verdeeldheid

  Jurjen ten Brinke: Jezus volgen? Dat kan zorgen voor verdeeldheid