Jan Quintus Zwart: ‘Ik ben zo’n beetje tussen de orgelpijpen groot geworden’

Hoe ontspan jij je na een drukke werkweek?

“Mijn werkweek stopt meestal niet op vrijdag, maar loopt door tot en met zaterdag. Het weekend zit vaak vol met activiteiten: repetities, concerten met mijn koren of werkzaamheden in de kerk. Verder geniet ik erg van eten. Onze jongste zoon is eigenaar van een Italiaans restaurant in Elburg, waar we in het weekend graag aanschuiven. Even echt ontspannen en bijpraten. Ook brengen we graag tijd door met onze andere kinderen en kleinkinderen.”

Hoe ziet jouw ideale zondagochtend eruit?

“Zondag is voor mij een rustdag. Mijn vrouw en ik beginnen de dag lekker rustig, met een uitgebreid ontbijt. Daarna wandelen we op ons gemak naar de kerk, waar we graag helpen, koffiedrinken en bijpraten. De kerk is voor ons echt een plek van verbinding.”

Wat is het mooiste boek dat je ooit hebt gelezen?

“Ik lees vooral graag historische werken en biografieën. Er ligt altijd wel een stapel klaar die nog gelezen moet worden. Op dit moment ben ik bezig met Vleugelman, de biografie van Godfried Bomans.”

Welke muziek luister je het liefst?

“Bach. In alle soorten en smaken. Dat verveelt nooit.”

Wat is je favoriete gerecht?

“Geef mij maar een goed bord Italiaans eten, dan ben ik een gelukkig mens. Ik eet graag bij mijn zoon – hij weet precies wat ik lekker vind én welke wijn daar perfect bij past. Maar ik ben ook dol op oer-Hollandse kost. Voor een verse haring bijvoorbeeld mag je mij wakker maken.”

Wat vind je het allermooiste gebouw?

“De Bovenkerk in Kampen. Daar ligt mijn hart. Bij het machtige Hinsz-orgel in die kerk voel ik me thuis. Mijn vader, Willem Hendrik Zwart, was daar meer dan veertig jaar organist. Ik ben er zo’n beetje tussen de orgelpijpen groot geworden. Die plek zit gewoon in mijn DNA.”

Waar ben je het meest trots op?

“Dat ik al meer dan veertig jaar aan het werk ben in de wijngaard van de Heer – wat een voorrecht! Met de talenten die ik heb gekregen, heb ik mensen mogen aanmoedigen om te zingen en zo samen God lof en eer te brengen. Natuurlijk ging niet alles altijd vlekkeloos, maar ik ben dankbaar dat ik dit zó lang heb mogen doen.”

Tot slot een dilemma: nooit meer een technisch perfecte uitvoering of nooit meer een uitvoering met bezieling?

“Daar is geen twijfel over mogelijk: concerten en uitvoeringen die echt het hart raken, zijn voor mij van onschatbare waarde. Dat is puur goud. Als de Geest werkt, gebeurt er iets bijzonders – bij de luisteraars, bij de zangers én bij de dirigent. Dan is het meer dan muziek, dan is het een zegen.”

Tekst: Lynn den Hartog