Jolanda Doornbos: 'Mijn ouders waren ver­stan­de­lijk beperkt'

Als baby van een paar dagen oud gaat het al mis bij Jolanda. Als ze niet wil drinken, wil haar moeder haar yoghurt geven. Alleen door ingrijpen van de buurvrouw die dit toevallig ziet, wordt erger voorkomen.

Opa

Het enige lichtpuntje in Jolanda’s jeugd is haar opa, die haar liefde en aandacht geeft. "Mijn opa was ontzettend belangrijk voor me. Hij nam me op schoot en gaf me de aandacht die ik nodig had," vertelt Jolanda. Wanneer hij overlijdt, is Jolanda pas zeven jaar oud. Vanaf dat moment staat ze er helemaal alleen voor. Omdat haar ouders het niet doen moet Jolanda allerlei volwassen verantwoordelijkheden op zich nemen, zoals het regelen van afspraken met tandarts en huisarts.

Ook moet Jolanda als klein meisje het hele huis schoonmaken en de tuin onderhouden. De verantwoordelijkheden nemen nog meer toe als Jolanda twaalf jaar is en haar verstandelijk beperkte oom eveneens bij hen in huis komt wonen. "Ik moest ook voor hem gaan zorgen en bijvoorbeeld dagelijks zijn bed verschonen omdat hij incontinent was," vertelt Jolanda.

Isolement

Jolanda’s situatie thuis heeft een directe impact op haar sociale leven en haar schoolprestaties. Ze draagt oude, vieze kleding en stinkt vaak. Dit zorgt ervoor dat ze op school wordt gepest. "Mijn ouders vonden het niet nodig dat ik me waste," vertelt Jolanda. Jolanda durft geen vriendjes of vriendinnetjes mee naar huis te nemen. Haar isolement wordt versterkt doordat haar ouders ook geen vertrouwen hebben in buitenstaanders, zoals leraren en artsen.

Verstandelijk beperkt of hoogbegaafd?

Op school wordt Jolanda vaak verkeerd begrepen. "Mijn ouders waren verstandelijk beperkt en daarom dachten mensen dat ik dat ook was. Maar ik was juist hoogbegaafd," legt Jolanda uit. Het gebrek aan begrip en de vooroordelen maken haar schooltijd extra moeilijk.

Kerkje

Wanneer Jolanda achttien wordt, gaat ze vanwege haar studie op kamers. Dit blijkt een keerpunt in haar leven. "Er was een klein kerkje bij mij in de buurt en op een zondagavond hoorde ik muziek uit de kerk komen." Jolanda loopt naar binnen, en daar gebeurt iets bijzonders.