Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Afscheid van de kerk lucht op, maar Jorn mist de mensen

Jorn voelt zich opgelucht nu hij zonder de kerk verder gaat met geloven. Toch begint hij ook iets te missen: de mensen en het onderlinge contact waarin hij zijn kwetsbaarheid kan delen.

Deel:

Door de gaten in het dak van de kerk heen zag ik voor het eerst iets van Gods aangezicht, schrijft de Tsjechische priester en filosoof Tomás Halik in ‘Geduld met God’. In het kapotgaan zit nieuw leven. Pas als je op de bodem belandt, kunnen er opnieuw wortels groeien.

Verademing en gemis

Na een tijd van onbegrip en eenzaamheid ontdekte ik dat ik niet de enige was met deze zoektocht naar een relevante manier van geloven. Ik was niet de enige die afscheid had genomen van de kerk zoals ik die toen kende. Wat een verademing.

“Ik miste de mensen om me heen.”

Het is bijzonder hoe je na een periode van onrust een tijd van berusting in mag gaan. Met nog twee zekerheden in mijn rugzak, God is er en God is liefde, liep ik verder. Er was ruimte om het even allemaal niet zo zeker te hoeven weten. Zonder ‘zeker weten’ was het alsnog mogelijk om simpelweg lief te hebben.

In deze periode las ik veel en de nieuwe manier van geloven waar ik naar op zoek was, kreeg steeds meer vorm. Toch miste ik echt contact. Ik kon niet even wat sparren met de schrijvers van de boeken die ik las. Ik miste de mensen om me heen.

Bitter of beter

Eind 2015 begon ik met mijn afstudeeronderzoek naar de verlangens van jongvolwassen kerkverlaters op zoek naar christelijke zingeving. Een onderzoek met als titel Dakloos – zonder kerk door met God? We weten inmiddels waarom veel kerken leeglopen en weinig jongeren aansluiting vinden bij de huidige manieren van geloven. Het was naar mijn mening tijd om daarnaast toch ook hoopvol vooruit te kijken. Daarom stelde ik mezelf en anderen de vraag: Wat wil je wel? Waar ben je naar op zoek en welke mooie dingen heb je al ontdekt?

“Afscheid nemen van je kerk;  je kunt er ‘bitter’ of ‘beter’ van worden.”

Onder de dekmantel ‘ik doe een onderzoek’ sprak ik verschillende mensen die niet meer naar de kerk gingen, maar wel iets hadden met Jezus. Dit waren inspirerende gesprekken omdat ik mezelf hierin herkende, maar ook zag dat diegene soms ‘verder’ was dan ik.

Afscheid nemen van je kerk en ontdekken dat je een andere vorm van geloven nodig hebt, kan verschillende reacties oproepen. Het klinkt cliché, maar je kunt er ‘bitter’ of ‘beter’ van worden.

Kwetsbaar zijn

Cynisme ervaar ik als een grote valkuil. Het is een gemakkelijke keuze en creëert afstand tussen mijzelf en ‘het probleem’. Maar het zorgt ook voor een kloof tussen mijzelf en mijn hart. Vanaf het begin maakte ik de keuze: ik wil me niet laten leiden door weggestopte pijn en teleurstelling. Ik wil hier een mooier, dieper persoon van worden – ook al houdt dat in dat het een tijdje niet comfortabel zal voelen.

‘Kwetsbaar zijn: je hart loopt het risico om een paar rake klappen te krijgen.’

Teleurstelling is een uitnodiging tot kwetsbaarheid. Keer op keer heb ik gezien dat kwetsbaar zijn de enige manier is om goed met teleurstellingen om te gaan. Je hart loopt het risico om een paar rake klappen te krijgen, maar je gevoelens en gedachten wegstoppen ten koste van wie je ten diepste bent, is ook niet de bedoeling. Tijdens een aantal interviews met jonge kerkverlaters zag ik hoe deze pittige ervaringen mooiere mensen van hen hebben gemaakt. Ik vond het bijzonder om de pijn te delen en om daarna te horen hoe geloven voor hen weer positief vorm ging krijgen.

Taboe

In het christelijke wereldje ligt er nog wel een taboe op het uitspreken van de woorden ‘ik ga niet (meer) naar de kerk’.  Nadat mijn afstudeeronderzoek klaar was, plaatste ik een foto van het eindproduct op social media. Met grote letters stond er ‘Dakloos – zonder kerk door met God?’ op Instagram. Dan wordt toch gedacht dat je niet meer ‘echt’ gelooft, of egoïstisch bent en niet zo moet zeuren.

Ik vond het dus best spannend om via mijn afstudeeronderzoek de wereld in te gooien dat ik niet meer naar de kerk ging. De titel stond duidelijk op de foto en inderdaad: weinig likes. Maar in plaats van likes gebeurde er iets veel mooiers. Van drie mensen kreeg ik een persoonlijk berichtje met de vraag of ik eens met ze wilde kletsen over hun struggles met de kerk en de moeite met geloven.

“Ik kwam erachter dat het juist mijn kwetsbare houding was die ruimte schiep voor ontmoetingen.”

Kwetsbaarheid

Ik kwam erachter dat het juist mijn kwetsbare houding was die ruimte schiep voor ontmoetingen. Het was niet de gemakkelijkste weg, maar wel de eerlijkste die resulteerde in goede gesprekken waarin we het hadden over een God die altijd mooier, verder en liefdevoller is dan onze beelden van Hem.

Ook tijdens de eerstvolgende Alpha-cursusavond in mijn stage-kerk koos ik ervoor om geen antwoorden te geven, maar om mijn verhaal te vertellen. Meer had ik ook niet te bieden. Ik snapte er weinig van, maar ik geloofde dat God mij vasthield en nog steeds trouw was.

Die avond ben ik erachter gekomen dat ik mensen nodig heb om me heen. Mensen aan wie ik me kan spiegelen, die mij kunnen opbouwen, bij wie ik kan uithuilen en met wie ik kan lachen. Ik hoef alleen maar mijn verhaal te vertellen en God kan daar verder mee. In kwetsbaarheid ontstaan er ontmoetingen van hart tot hart.

Friends and Foes

Hieronder het lied dat ik geschreven heb bij deze blog:

Volgende keer in blog 4 bekijkt Jorn wat hij aanmoet met de christelijke band waarin hij zit en de liedjes die ze spelen. 

Jorn den Hertog: Creatieveling die zingt, schrijft, speelt en af en toe voor de klas staat. Houdt van mensen en meer, zoals Utrecht, hamburgers, poëzie, boeken. Eerder deed Jorn voor Lazarus verslag van diverse 7keer7-avonden in het land en is hij betrokken bij de cursus Mensen van de weg.

Nu schrijft Jorn voor Lazarus een serie van zeven blogs over zijn proces van teleurstelling, afscheid, hoop, ontmoeting en verwondering dat ‘geloven’ heet. En elke week speelt hij er een (zelfgeschreven) liedje bij.

Geschreven door

Jorn den Hertog

--:--