Lang leve de docent!
4 juni 2021 · 08:55
Update: 15 november 2024 · 09:27
Dit wordt een laffe column, want ik weet het precieze antwoord ook niet. En toch moeten we er wat mee.
Wat blijkt? Het is het afgelopen coronajaar (nog) moeilijker geworden om controversiële onderwerpen te bespreken in de klas, zegt maar liefst veertig procent van 141 ondervraagde docenten geschiedenis en maatschappijleer. Aanleiding voor de enquête was de moord op de Parijse docent maatschappijleer, Samuel Paty. Hij vertoonde op 6 oktober vorig jaar in de klas spotprents van Mohammed (nadat hij leerlingen die daar moeite mee hadden de vrijheid had gegeven het lokaal te verlaten of weg te kijken) – en werd tien dagen later onthoofd.
Uit de enquête blijkt dat spotprenten van de profeet niet het enige controversiële onderwerp zijn. Ook praten over het slavernijverleden, het conflict tussen Israël en de Palestijnen, seksuele diversiteit en Zwarte Piet blijkt gevoelig te liggen. Een al langer bekend probleem is het bespreken van de Holocaust.
Het goede nieuws is dat het overgrote deel, maar liefst 95 procent, van de ondervraagde docenten zich bekwaam acht om controversiële onderwerpen te bespreken. Wel zegt maar liefst veertig procent van de ondervraagden graag ondersteuning te willen bij het bespreken van controversiële onderwerpen.
Scholen zijn natuurlijk spiegels van onze samenleving. Alle onderwerpen die spelen in de samenleving, spelen ook in de klas. Maar buiten school is het gemakkelijker langs elkaar heen te leven. Je hoeft het op je werk niet te hebben over Black Lives Matter of het Midden-Oosten. Op school heb je die luxe niet. Het is immers de taak van scholen informatie over te dragen, de geschiedenis te vertellen en uit te leggen hoe een democratie werkt.
Maar dat wordt dus lastiger, vooral bij onderwerpen die de cultuur of de identiteit raken van leerlingen of docenten. Dat is niet raar trouwens: het is heel logisch dat het je ráákt als het gesprek gaat over wie je bent of waar je vandaan komt. Vanzelfsprekend dat dat tot emotie leidt en tot controverse.
Er zit niks anders op dan gewoon doorgaan: lesgeven over controversiële onderwerpen. Kennis overdragen, de geschiedenis vertellen en ook heel belangrijk: uitleggen dat niet alles wat je op social media ziet langskomen klopt. En daarnaast een cursus emotiemanagement.
Ik weet niet of we er dan zijn. Maar er zit niets anders op.