Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Lydia en haar man vingen een Oekraïens echtpaar op

‘Het was een mooie ervaring, maar ook intensief'

Kort nadat de oorlog in Oekraïene uitbrak, stelden veel mensen hun huis open voor Oekraïense vluchtelingen. Ook Lydia Kant- van den Berg (31), haar man Arné (39) en zoontje Samuël (2) uit het Brabantse Giessen besloten om een echtpaar op te nemen in hun huis. Ze zouden één week blijven, maar dat werden er zes, omdat er een wederzijdse klik was. Lydia vertelt over haar ervaring.

Deel:

“Toen we hoorden over de vluchtelingenstroom, dachten we direct: zou dat wat voor ons zijn? Wat zou je zelf willen als je in zo’n situatie zat?”

Pleegzorgbloed

“Ik denk dat ook ons pleegzorgbloed een rol speelt in onze keuze”, vertelt ze. Zij en haar man hebben een aantal jaar fulltime pleegzorg geboden. Nu komen er in het weekend pleegkinderen logeren. “We hebben veel mensenkennis en ervaring opgedaan. Ook ben ik opgegroeid in een gezin waar we altijd anderen hielpen. Als er iets op je pad komt, dan moet je dat oppakken. Wij hebben op onze Facebookpagina een oproepje geplaatst dat we wel vluchtelingen wilden opvangen.”

Via Facebook kwam ze in contact met een Oekraïense vrouw, die samen met haar man gevlucht is. Hij heeft Arabische roots en is moslim. Eerst had Lydia daar haar twijfels bij: ze wilden eigenlijk geen echtpaar opvangen. “Toch kreeg ik steeds meer het idee dat Jezus hen op onze weg had geplaatst. We hebben veel gebeden of we vluchtelingen moesten opvangen. Bij hen kreeg ik daar rust over.”

Intensieve treinreis

Het Oekraïense echtpaar was gevlucht met de trein, een intensieve reis die drie dagen in beslag nam. Van veel huizen uit hun stad, Kiev, waren slechts brokstukken overgebleven door de bombardementen. Met pijn in hun hart verlieten ze hun vaderland. “Tijdens de treinreis heb ik intensief contact met haar gehad”, vertelt Lydia. 

“De vrouw vertelde wat ze meemaakte. Ook zijn er vooraf afspraken gemaakt over de opvang. Ze zouden maximaal een week blijven. Ze zitten toch in je huis, op zolder. Alle voorzieningen, zoals de badkamer en keuken, deel je”, zegt Lydia. 

Ze vertelden dat ze over lijken heen moesten stappen

Toen ze voor de deur stonden met al hun bagage, doodmoe van de lange reis, wilden ze graag hun verhaal kwijt, maar hun eerste behoefte was toch wel om te douchen na al die dagen in de trein. “Ze hebben een half uur onder de douche gestaan. Daarna hebben ze drie uur lang gepraat, ze konden niet stoppen met praten. Ze vertelden over de meest erge dingen die hen waren overkomen, bijvoorbeeld dat ze over lijken heen moesten stappen. Veel huizen waren gebombardeerd, die van hen was wel overeind gebleven. Ze hebben hun ouders achter moeten laten, die gelukkig in het veilige gedeelte van Oekraïne zaten.” 

Culturele verschillen 

Als moslim at de man geen varkensvlees, maar daar was prima rekening mee te houden. “Ze waren dankbaar en stelden geen eisen aan het eten. Ze hebben zelfs een keer Arabisch voor ons gekookt”, vertelt Lydia. Hoewel het echtpaar hun best deed zich aan te passen aan de Nederlandse gewoontes, liepen ze toch tegen culturele verschillen aan. “Als we op pad gingen, moesten we een uur van tevoren zeggen dat we weggingen. Ook vonden zij dat alles in Nederland zo gehaast was. ‘Doe eens rustig’, zeiden ze dan. Ze konden ook niet fietsen.” 

Verder hadden de twee de gewoonte om lang te douchen. “In Nederland zijn wij ons meer bewust van waterverbruik en de kosten. We hebben toen afgesproken dat ze best lang mochten douchen, maar dat we daar wel een bijdrage voor wilden. Daar gingen ze mee akkoord.”

Open en eerlijk

Een ander verschil is dat hun pijngrens anders ligt, vertelt Lydia. “Toen ze last hadden van onschuldige kwalen, wilden ze gelijk naar het ziekenhuis. Terwijl wij gewoon een paar paracetamol in zouden nemen en kijken of het morgen over is.” Ze zat in een appgroep met andere mensen die hun huis openstelden voor Oekraïense vluchtelingen, die tegen hetzelfde probleem aan liepen. “In hun thuisland hebben ze een complete medicijnwinkel en in iedere supermarkt kunnen ze antibiotica kopen.” 

Wat Lydia en haar man heeft geholpen, is om open en eerlijk te zijn in de communicatie. “Wij leggen altijd dingen altijd open op tafel. Deze directe manier van communiceren was wel wennen voor onze gasten, maar het werkte wel.” 

Getraumatiseerd

Lydia merkte dat ze getraumatiseerd waren door alle gebeurtenissen en dat hun stressniveau hoog was. “Wij wonen in een gebied waar regelmatig legerhelikopters laag overvliegen, daar schrokken ze erg van. Ze doken dan helemaal ineen. En als het luchtalarm afging, kropen ze bij wijze van spreken onder de bank.” Lydia heeft direct bij aankomst bij de gemeente aangeklopt voor mentale begeleiding voor haar gasten, maar kreeg nul op het rekest. “En voor een reguliere psycholoog is de wachttijd al snel zes maanden.”

In de eerste instantie zouden de vluchtelingen een week blijven, maar dat werden er uiteindelijk zes, omdat het beide partijen goed beviel, maar ook omdat er geen alternatief was. “Ik moet wel zeggen dat we het zonder ons netwerk niet hadden gered. Wij zijn een eenverdienersgezin, ik kan niet werken vanwege mijn gezondheid. Ik kan mij daarom ook voorstellen dat mensen het niet doen. We hebben ook bijzondere dingen meegemaakt. Zo lag er ineens een envelop met vijftig of honderd euro in de brievenbus.” Wat ook prettig was, is dat de Oekraïners beiden een baan in de tuinbouw hadden voor ze in Nederland waren. Ze gingen aan de slag via een uitzendbureau. Lydia en Arné hadden dat geregeld via hun netwerk. 

In eerste instantie zouden de vluchtelingen een week blijven, het werden er uiteindelijk zes

Toen moest Lydia onverwachts worden geopereerd. De revalidatie vroeg veel van haar lichaam. “Daarom hebben we op een gegeven moment moeten zoeken naar een andere oplossing. Ze hadden veel stress en een trauma, maar praktisch vraagt het ook veel van je.” Het was uiteindelijk de wens van beide kanten: ook het Oekraïense stel had behoefte aan privacy en rust. 

Het echtpaar zit nu met andere Oekraïners in een kantoorgebouw van de gemeente. Lydia heeft nog regelmatig appcontact met ze. “Het zijn echt huisvrienden geworden. Het gaat nu best goed met ze. Een toekomst in Nederland trekken ze niet: alles moet snel, snel, snel.” Soms wringt het wel bij Lydia dat Oekraïense vluchtelingen een voorkeurspositie hebben en anders worden behandeld ten opzichte van andere vluchtelingen, zoals in Ter Apel, waar ze buiten moesten slapen. 

Buiten je comfortzone 

Terugkijkend vindt ze het een mooie ervaring, maar ook intensief. “Je moet soms dingen buiten je comfortzone doen. Maar je kunt ook leren van elkaars culturen, als je je daar maar voor open stelt. En toen ze eenmaal tot rust kwamen, wilden ze zelf ook weer weg.” 

Lydia heeft een paar tips voor mensen die overwegen om hun huis open te stellen voor vluchtelingen: “Het is belangrijk om van tevoren heel goede afspraken te maken. Het gaat tenslotte wel om jouw regels, jouw geld en jouw spullen. Betrek je netwerk er ook bij, mensen uit je omgeving. Wij hebben ons huis opengesteld, anderen gaven fietsen of andere spullen. Zo draagt iedereen zijn steentje bij.”

Geschreven door

Hendriëlle de Groot

--:--