Marleen over podcast ‘Verdwenen’: ‘Het gemis en het zoeken vreet aan alles wat het leven mooi maakt’

Wat raakt jou het meest in deze verhalen?

“Heel veel. Ik ben erg geraakt door de achterblijvers die zo hartstochtelijk missen en zoeken. Je ziet hoe dat zoeken vreet aan alles wat het leven mooi maakt. Ik heb mensen gesproken die niet meer in het bos kunnen lopen, omdat ze achter elke boom hun dierbare hopen terug te vinden. In ieder detail heeft het impact.”

Hoe laat je als interviewer ruimte voor onwetendheid zonder het te willen oplossen?

“Op de juiste momenten je mond houden. Ik heb absoluut niet de bedoeling om dit op te lossen. Ik wil iets aan het licht brengen wat leeft: dat diepe gemis en de wanhoop van het zoeken. Ik hoop dat ik dan even naast iemand mag zitten, mag luisteren, onbevangen mag vragen en nieuwsgierig mag zijn.”

Veel mensen die de verhalen over vermisten horen, willen ook weten: wat zou er gebeurd kunnen zijn?

“De achterblijvers leven met allerlei scenario’s die we ook in de podcast uitdiepen. Maar wij doen geen politiewerk. We noemen wel opnieuw de naam van de vermiste. Als iemand al vijftien jaar wordt vermist, dan spreekt de omgeving vaak in de verleden tijd. Voor sommige achterblijvers is dat het meest brute wat hen kan overkomen. Je hebt nog geen bevestiging, maar de omgeving gaat er al vanuit dat iemand overleden is. Dat is snoeihard. Anderen houden vast aan één specifiek scenario dat voor hen het meest waarschijnlijk is, en kunnen daar redelijk in berusten.

Na de eerste draaidagen voelde ik me gesloopt

Ik word er stil van als ik zie met welke breedte aan scenario’s mensen moeten leven. Ouders van een overleden dochter leven soms met de gedachte dat ze misschien verdronken is, of juist is ontvoerd, of een nieuw leven is begonnen. Ik probeer daar ruimte voor te maken, om dat alles te zien en aan te horen."

Wat maakt Verdwenen anders dan andere podcasts over vermissingen?

“Onze aandacht voor afscheid en rouw. We zoomen in op de impact van rouw bij vermissing, of juist het ontbreken van rouw omdat een lichaam ontbreekt. De expertise van de EO ligt echt bij de menselijke kant van deze verhalen. We laten zien dat iemand die vermist is ook wordt gemist, ieder mens verdient het om genoemd te worden. We vertellen wat de vermiste persoon zo bijzonder maakt door herinneringen op te halen.”

Hoe draag jij deze verhalen met je mee naar de opnames?

“Het leeft erg in mij. Na de eerste draaidagen voelde ik me gesloopt. Je hebt toch een soort oplosserssyndroom, ik wil hen graag iets geven. Ik voel me bezwaard dat mensen door dat allerdiepste gemis heen moeten. Maar ik ben ook gaan inzien hoe waardevol het is dat er iemand bij je aanschuift die vragen stelt zonder een bepaalde intentie, iemand die gewoon uit nieuwsgierigheid en betrokkenheid naast je zit. Toen ik dat inzicht weer vond, liep ik minder leeg.

Blijf bevragen en verbinding zoeken

Wat ik leer van onze gasten is dat het zin heeft om de mensen om je heen echt te blijven zien. Zeker als je al langer samenleeft, ligt het gevaar op de loer dat je elkaar als karikaturen gaat zien. Rouw en gemis maken je extra bewust van hoe waardevol je dierbaren zijn. De mensen in deze podcast leren me om te blijven bevragen en verbinding te zoeken met de mensen om mij heen.”

Aan het begin van elke aflevering spreek je de vermiste persoonlijk aan, waarom heb je daarvoor gekozen?

“Ja, degene die juist niet zelf aan het woord komt, maar over wie het wel gaat. Tijdens interviews voelde ik sterk die behoefte. Ik hoorde die persoon telkens indirect. Er zijn mensen vermist, en we weten niet of zij nog leven. Bij sommige verhalen is het aannemelijk dat iemand is overleden, maar zeker weten doe je het niet. Dat leefde ook in mij. Er zaten woorden hoog. Daarom schrijf ik de voice-overteksten zelf, om het authentiek te houden. In Verdwenen is veel aandacht voor wat er in een mens leeft, én we vertellen een spannend verhaal. Want een luisteraar wil weten: wat is daar gebeurd? Dat vraagt om expertise en bedachtzaamheid.”