Piet Jongeling: Van Snuf de hond tot Tweede Kamer

Jongeling, een Fries van geboorte, schreef al voor de Tweede Wereldoorlog voor kranten. En pakte dat na de oorlog – waarin hij verzetswerk deed en gevangenzat in concentratiekamp Sachsenhausen – weer op. De oorlog stempelde het leven van Jongeling, vertelt biograaf Herman Veenhof in het EO-radioprogramma. Dit wordt duidelijk in de boeken die hij schreef, waaronder Snuf de Hond, Holland onder het hakenkruis en de Daan & Sietze-serie. Maar ook in de Tweede Kamer mengde hij zich nadrukkelijk in de debatten die gingen over de Tweede Wereldoorlog. Bijvoorbeeld over de vrijlating van de Drie van Breda, Duitse oorlogsmisdadigers die in Nederland gedetineerd waren.

Drie jaar concentratiekamp

Hoewel Jongeling er nooit openlijk over sprak, was de oorlog een traumatische ervaring, zegt zijn biograaf Herman Veenhof. “Hij sprak daar niet makkelijk over en ontkende dat. Maar het is bekend dat het spreken over de oorlog heel wat losmaakte bij hem. Niet gek als je bedenkt dat hij drie jaar concentratiekamp overleefde, waar de gemiddelde levensduur slechts enkele maanden betrof.”

Vrijmaking

Tijdens de oorlog voltrok zich de Vrijmaking binnen de Gereformeerde Kerken. Later werd Jongeling een van de voormannen van de kleine Gereformeerd Vrijgemaakte zuil die toen ontstond. Hij gaf als hoofdredacteur leiding aan het Nederlands Dagblad, het lijfblad van de vrijgemaakten, en zat in de Tweede Kamer voor het GPV, de partij die eveneens nauw verbonden was met het kerkgenootschap.

Fusie

Intussen is er veel veranderd. Zo fuseerde het GPV met de Reformatorische Politieke Federatie (RPF) tot de ChristenUnie (CU) en maakte de partij een ruk naar links. Jongeling stond bekend als rechtlijnig. Toch denkt Veenhof dat Jongeling ook binnen de CU had gepast. “De vorming van de CU had hij wel mee kunnen maken. Hij voelde altijd wel aan wat er nodig was. Dat zie je nog terug in zijn boeken, zoals Snuf de Hond. Hoewel tientallen jaren geleden geschreven, zijn ze nog goed leesbaar en daarom nog altijd populair.” 

Beeld: Wikimedia