Ruth brak haar stuitje bij de bevalling en heeft sindsdien chronische pijn
‘Ik mag meer vrijheid gaan ervaren terwijl ik weinig kan’
Na een zevenjarig traject van fertilisatie nemen Ruth Doetjes en haar man afscheid van het idee ooit kinderen te krijgen. Dan raakt Ruth spontaan zwanger. Ze bevalt van een prachtige dochter, maar breekt daarbij haar stuitje. De chronische pijn die ze voelt, stopt ze drie jaar lang weg. “Ik had wel pijn, maar paste me gewoon aan. Dan ging ik gewoon scheef zitten.”
Drie jaar na de bevalling van dochter Chloë leest Ruth een artikel over postnatale depressie. Er gaan bij haar allerlei lichtjes branden. “Ik besefte dat de pijn die ik voel mij enorm veel energie kost, en heeft gekost. Veel meer dan ik mij had gerealiseerd, want ik ben een doorbijter. Hier moest ik gewoon even doorheen, vertelde ik mijzelf. Per slot van rekening had ik een prachtige dochter gekregen.” De 36-jarige Ruth ligt op haar zij op een matras aan de eettafel. Ze kan niet rechtop zitten door haar chronische pijn. “Ik wissel af en toe van houding of ik ga lopen. We hebben een jaar geleden een matras op maat gemaakt, want anders lag ik altijd op de bank tijdens het eten. Nu kan ik er ook bij zijn.”
Pijn oplossen
Ze kan een kwartier per dag wandelen en ze maakt boodschappenlijstjes, maar kan de boodschappen niet zelf halen; dat doet haar man of ze worden bezorgd. Ook kookt hij en doet het huishouden na zijn werk. Bij alles worden ze veel ondersteund door familie en vrienden.
“Eigenlijk ben ik pas vier jaar geleden echt gaan voelen en realiseren wat een impact de geboorte van Chloë heeft gehad. Ik ontdekte dat – als ik kijk naar lijden en verdriet – het voor ons mensen moeilijk en confronterend is om daarbij stil te staan. We leven in een wereld waarin we denken dat we ziekte en pijn kunnen oplossen. Dat proef ik om me heen. En dat zat ook in mij, die vechter die denkt: er is zoveel mogelijk in de medische wereld, dus we moeten de pijn kunnen verminderen, al dan niet door een behandeling, operatie of medicatie; hier moeten we voorbij kunnen.”
Het is moeilijk en confronterend om bij pijn stil te staan
“Ik weet uit ervaring dat chronische pijn voor heel veel eenzaamheid zorgt. Daarom ben ik met mijn praktijk ‘Morgen dans je weer’ begonnen. Er mag veel meer aandacht komen voor mensen die lijden, pijn hebben en verdriet. Er wordt op sociale media altijd gesproken over voorspoed en dat het goed met je gaat. Ik heb er zelf ontzettend van geleerd om het lijden recht in de ogen te kijken en dat wil ik heel graag uitdragen. Het brengt namelijk veel meer moois en diepgang in je leven en dat gun ik anderen ook.”
Dwars door de pijn heen
Ruth vindt dat ze een naïef mens- en wereldbeeld had. “Ik had in mijn opvoeding wel ziekte en verlies meegemaakt, maar dat was voor mijn idee heel uitzonderlijk. Dat merk ik nu ook uit reacties van mensen om me heen; die vinden dat de weg die ik en mijn man gaan heel uitzonderlijk is, terwijl ik toch echt anders zie. Ik vind dat zo mooi aan de paastijd: Jezus gaat ons deze lijdensweg voor. Hij zweette bloed en tranen, maar Hij keek dwars door de dood heen naar wat komen zou. Dat bevestigt mij enorm.”
Zes jaar geleden krijgt Ruth de tekst ‘Morgen dans je weer’, wat een strohalm voor haar wordt om zich aan vast te houden. “Die ‘morgen’ is voor mij misschien niet hier op aarde, maar ik weet dat er een morgen komt dat ik weer zal dansen. Daar put ik zoveel hoop uit, waardoor ik het hier en nu in een ander perspectief probeer te zien. Dat betekent niet dat het niet confronterend is en dat ik vaak verdrietig en zat ben van mijn chronische pijn. Het is er allebei.”
Jezus zweette bloed en tranen, maar Hij keek dwars door de dood heen naar wat komen zou
Innerlijke vrijheid
“De tekst die ik kreeg, omschrijft wat ik niet kan en waar ik elke dag tegenaan loop. Maar het omschrijft ook een vrijheid die nodig is om te kunnen dansen, dat moet van binnenuit komen. Ik mag vrijheid gaan ervaren, terwijl ik eigenlijk heel weinig kan. Het is echt een proces; laatst had mijn behandeling fysiek zo’n impact dat mijn trauma opnieuw naar bovenkwam. Op zo’n dag heb ik veel meer pijn, de dag daarna kan ik alleen maar platliggen en voor me uitstaren. Maar toch voel ik dat de vrijheid steeds eerder bereikbaar is.”
“Soms ontvang ik een lied of een tekst van iemand met de boodschap: ‘ik moest aan je denken’. Dat zijn knipogen van God. Dan voel ik me zo rot, maar tegelijkertijd voel ik zoveel rust. Wat is God dan dichtbij en liefdevol aanwezig. Hij laat me dan weten: ‘ik zie je, ik ben erbij’. God is niet een abstract iets ergens ver weg, Hij is veel dichterbij dan we denken.”
Meditatie en mindfulness
“Ik heb jaren gevochten tegen de chronische pijn en het verantwoorden naar anderen. Ik heb daarin veel gehad aan meditatie en mindfulness. Ik stond daar eerst heel sceptisch tegenover, maar inmiddels heb ik ervaren dat ik weinig in contact stond met mijn lichaam; ik zat in mijn hoofd. Nu doe ik oefeningen om écht te voelen. Dus ook de dialoog aangaan met verschillende overtuigingen in hoofd: ‘wie is er aan het woord, wie zit erachter het stuur?’ En als ik me rot voel, dat ik milder mag zijn voor mezelf. Een praktisch bijvoorbeeld is om bij de kritische stem ‘stel je niet aan, zeur niet’ te onderzoeken: ‘wie zegt dit en van wie is die overtuiging?’”
Rouwen
Ruths wereld is een stuk kleiner geworden sinds ze chronische pijn heeft. Twee jaar geleden is ze samen met haar man actief gaan rouwen, vertelt ze. “We zijn gaan terugkijken: wat waren onze dromen, uitgesproken of onuitgesproken? Wat waren onze verwachtingen van het leven? Wat hadden we gewild en wat kunnen we nog doen? Maar ook: wat kunnen we optimaliseren? En dat zit hem dus in zo’n matras achter de tafel, zodat ik deel kan nemen aan het gezin. Of samen onze dochter naar bed brengen in plaats van dat hij dat alleen doet. Het zit hem in hele kleine dingen, maar ze voelen heel groot.”
Mijn dochter dacht dat het aan haar lag, dat ik pijn heb
“Ik worstel er nog steeds mee dat ik mijn man en dochter beperk in hun leven en dat mijn dochter opgroeit met lijden en pijn. We hebben geleerd daarover te praten, maar dat is bij vlagen nog steeds moeilijk. Mijn dochter dacht dat het aan haar lag, dat ik pijn heb. Iets waar ik altijd bang voor ben geweest. Daarom zijn we fotoboeken van de bevalling gaan bekijken en heb ik haar verteld dat mijn pijn niet aan haar ligt. Ze begon te stralen toen ze dat hoorde.”
“De verdiepingsslag die ik heb gemaakt door het lijden zit hem in het erkennen van het moment. Ik moet erkennen dat ik pijn heb. Het erkennen daarvan, naar de pijn toe gaan, erbij blijven en die innerlijke vrijheid geven mij hoop.”
Wil je meer weten over Ruths praktijk ‘Morgen dans je weer’? Ga naar www.morgendansjeweer.nl.
Foto: Jaap Schuurman
Geschreven door
Jeannette Coppoolse
