Wat jij doet, doet ertoe

Wat jij doet, doet er wel degelijk toe in de strijd tegen slavernij, zegt Henk-Jan. Hij werd ervan doordrongen tijdens een werkbezoek aan Washington, twee jaar geleden. Het motiveerde hem om door te gaan met zijn werk voor IJM, de organisatie die een einde wil maken aan moderne slavernij. 

Zo’n twee jaar geleden bracht ik een paar dagen door in Washington. Eén had ik gereserveerd voor een beetje sightseeing. Zo slenterde ik over The Mall en zag dat werklieden de tribunes afbreken die waren opgezet voor de inauguratie van de nieuwe president. Vreemd idee dat achter de hekken, een paar honderd meter verderop in het Witte Huis, Trump de ene wet na de andere zat te tekenen. Zou hij nog plannen hebben om de strijd tegen mensenhandel serieus op te pakken? Ik had hem er in de campagne niet over gehoord…

Zulke gewone mannen

Deze dag bezoek ik enkele musea. Nee, in musea met moderne kunst zul je mij niet snel vinden. Vind het eerlijk gezegd maar gekkigheid dat er miljoenen worden uitgegeven aan schilderijen die ik maar moeilijk kan onderscheiden van de kleurplaten die mijn dochters dagelijks maken. Maar goed, volgens ‘kenners’ ben ik dan ook een cultuurbarbaar …

Wel ga ik naar het Holocaust Museum. Twintig jaar geleden bezocht ik dit museum ook al. En net als vandaag maakte het toen een onuitwisbare indruk op mij. Ik kijk op de grote foto’s in de ogen van mannen als Hitler, Himmler en Göring. Probeer iets te ontdekken dat hen onmenselijk maakt. Ik zie niets. Ze lijken zo op de man uit de straat. Zo gewoon. Zo ik.

Wel zie ik later de gruwelijke beelden van de massamoord op Joden, zigeuners, homo’s en gehandicapten. Het kwaad.

Trap naar de dood

En dan zie ik iets waarvan ik mij niet kan herinneren dat het er twintig jaar geleden ook al was. Het is een ruimte waarin bezoekers geconfronteerd worden met de manier waarop de Duitsers Joden als slaven inzetten. Ik kijk naar foto’s van de stairway to death. Een trap bij het Oostenrijkse Mauthausen waarop de slaven zware stenen omhoog moesten tillen.
Trede voor trede.
186 treden hoog.
Totdat zij niet meer konden… en doodvielen van pure uitputting.

Never again…
De woorden staan groot afgedrukt op de plastic tas die ik krijg bij aankoop van een naslagwerk over het museum.

Never again…
Ik moet denken aan de miljoenen slaven die op moment van schrijven een onmenselijk bestaan lijden.
Omdat zij niet worden gezien als mens.
Omdat zij worden misbruikt als vervangbare gebruiksvoorwerpen.
Omdat er niemand is die om hen lijkt te geven.

Never again…
What you do matters.
You staat op het tasje geaccentueerd.

Niet Trump. Niet Rutte. Niet je buurman.
You. Wat jij doet, doet er toe.

Nu. Never again.

Meer weten over IJM en de strijd van deze mensenrechtenorgansatie tegen moderne slavernij? Kijk dan hier.

Foto: Phil Kalina via Flickr.