Ga naar submenu Ga naar zoekveld

‘De Bijbel is niet een boek dat je leest, maar dat jou leest’

Podcast Dit is de Bijbel

Elke week duikt presentator en journalist David Boogerd tijdens de podcast Dit is de Bijbel in de fascinerende wereld van het meest gelezen boek. Hij doet dit samen met experts Almatine Leene, Stefan Paas en Arnold Huijgen, gepromoveerde theologische vaten vol kennis. Ze praten over moeilijke, ingewikkelde en merkwaardige kanten van de Bijbel. Maar ook over mooie dingen en wat hen raakt in dit boek.

Deel:

De theologen zijn net klaar met de radio-opname van een aantal gloednieuwe podcasts, als ze aanschuiven aan tafel. In afwachting van een heerlijke maaltijd. Ze praten nog wat na en in hun gesprekken is de passie voor het vak overduidelijk. Hier en daar vliegt een grap en een knipoog over tafel, die soms op een vriendelijke manier schuurt.

Waarom een podcast over de Bijbel? Moest het imago worden opgepoetst?

David: “Ik kom uit een kerkelijk gezin en nam de Bijbel voor een groot deel gewoon voor lief. Ik kende de verhalen en ik vond het een braaf voorspelbaar boek. Het leefde niet echt voor mij. Dat gebeurde pas toen ik in de Psalmen las en vooral heel gekke teksten tegenkwam, die ik niet begreep. Neem bijvoorbeeld Psalm 44: een heel kritische psalm waarbij de schrijver eigenlijk zegt: ‘God, waarom ligt U te slapen? Bent U ons vergeten?’ Ik vond dat interessant en ben toen meer gaan lezen en op zoek gegaan. Door te worstelen met de Bijbel ging hij meer voor me leven en werd het echter, realistischer. Nu vind ik de Bijbel helemaal niet saai en voorspelbaar meer. Het leeft, of ‘het fonkelt’ zoals Arnold schrijft in zijn boek. De Bijbel is een levensecht boek! Die ervaring gun ik ook de luisteraars van de podcast, dus we kijken de moeilijke teksten in de ogen en dansen er niet omheen, zoals vaak in kerken gebeurt.”

Waarom zou een mens de Bijbel überhaupt lezen?

Almatine: “De Bijbel is een bonte verzameling superinteressante verhalen van echte mensen die allerlei bijzondere dingen meemaken, doen of niet doen. Al ben je niet geïnteresseerd in God, dan is de Bijbel nog steeds het meest gelezen boek ter wereld. Als jij dat boek niet kent, mis je toch echt wat.”

De Bijbel is een boek dat je voortdurend verrast

Arnold: “Er zijn weinig boeken waar je zoiets hoopvols vindt als in de Bijbel. De Bijbel helpt je om Gods stem te horen, de wereld te begrijpen en jezelf te leren kennen. En om te leren hopen, want de wereld is op allerlei manieren verrot, maar God maakt hem nieuw!”

Stefan: “Er was ooit een Afrikaanse mevrouw die – toen ze voor het eerst de Bijbel las – zei: ‘Nu heb ik een boek dat ik niet lees, maar dat mij leest.’ Dat is mijn ervaring ook. De Bijbel is een boek dat je voortdurend verrast. Je komt allerlei perspectieven tegen die je zelf niet had bedacht en lang niet altijd leuk vindt. Het kan soms schuren en botsen. En hoe vaak maak je mee dat je een boek leest dat je op zoveel verschillende manieren tegemoetkomt? Soms is het troostend, omarmend, bemoedigend. Soms word je er chagrijnig van, verdrietig of hoopvol en verlangend.”

Wat raakt jou persoonlijk?

Arnold: “De hoop dat Jezus Christus komt en Hij alle dingen nieuw maakt. Dat raakt me.”

Stefan: “Het verlangen naar hoe de wereld kan zijn, in Gods ogen.”

Almatine: “Wat mij raakt, is de eerste vraag die in de Bijbel wordt gesteld door God: ‘Mens, waar ben je?’ Mensen vragen zich vaak af ‘waar is God?’, maar in de Bijbel zie je de lijn ‘waar ben jij?’ God draait de vraag om en dat vind ik prachtig.”

Hoe kun je de Bijbel het beste lezen?

Stefan: “Dat heeft helemaal te maken met wat je wilt bereiken. Het is eenzelfde soort vraag als: wat is de beste manier om met een piano om te gaan? Normaal gesproken gebruik je een piano om op te spelen. Maar als je op een ijsschots zit en je gaat dood van de kou, dan steek je hem in de fik en heb je een vuurtje. Zo is het met de Bijbel ook een beetje. Als je ’s avonds in bed wanhopig in de Bijbel bladert op zoek naar een tekst die jou kan helpen, is dat een heel andere manier dan dat je Bijbel-studie doet om als kerk een standpunt in te nemen over de vrouw in het ambt. Het heeft dus te maken met de noodzaak van het lezen. En je leest altijd met de vragen van jouw cultuur in je achterhoofd, wat logisch is.”

David: “Als je meer leert over de geschiedenis en de context van de Bijbel, ga je deze interessanter vinden, denk ik. Mijn valkuil was dat ik meer óver de Bijbel las dan ín de Bijbel. Ik ben niet roomser dan de paus hoor en moet mezelf er soms toe zetten, maar lees het boek tegenwoordig met veel meer plezier dan jaren geleden!”

Is het een voordeel of nadeel als je als kind al kennis hebt gemaakt met de kinderbijbel?

Arnold: “Goede vraag. Ik denk eerlijk gezegd dat het soms wel een nadeel is. Bijvoorbeeld: Eva staat altijd in haar eentje bij die slang, die op haar inpraat. Lees je de tekst in de Bijbel, dan staat Adam er gewoon naast.”

De Bijbel is eerlijk, rauw en genadig

Almatine: “Ik heb nog heel jonge kinderen en ik wilde een toegankelijke Bijbel voor hen, maar als ik naar de vertaling kijk, denk ik toch: mmm, dit is niet helemaal juist vertaald.”

David: “Of kinderen krijgen de gekuiste versie van de verhalen te horen!”

Almatine: “Van David heb je het beeld dat hij een heel goede man is: ‘Hij heeft een keertje iemand vermoord, maar verder is-ie wel goed.’ We vergeten weleens dat hij iemand heeft verkracht! Daar gaat je beeld van David dan. Terwijl in de kinderbijbel staat dat David de held is en Saul de bad guy. Dat klopt gewoon niet. Dus ja, wie zijn je helden?”

David: “Ik kreeg een reactie van een moslim die zei: ‘Maar David is helemaal geen verkrachter en heeft niemand vermoord; Mozes heeft niemand doodgeslagen; Abraham heeft niet gelogen. Dat zijn allemaal fouten die in de Bijbel staan.’ Wat ik juist heel mooi en interessant vind van de Bijbel, is dat die fouten zo open en eerlijk worden beschreven. Het is eerlijk, het is rauw.”

Beluister Dit is de Bijbel via Spotify.

Op zoek naar meer podcast? Beluister hier Eva-podcasts en Eva-tips.

--:--