Ga naar submenu Ga naar zoekveld

De 5 meest opmerkelijke inzichten na mijn reis door islamitisch Nederland

Moslim Enis en christen Herman bezochten elkaars geloofsplekken, nieuwsgierig naar de overeenkomsten en verschillen. Het werd een reis vol verbazing, ongemak en ontroering. Dit zijn de vijf opmerkelijkste inzichten van Herman.

Deel:

Lees hier de blog van Enis Odaci De 5 meest opmerkelijke inzichten na mijn reis door christelijk Nederland

1. Veel hartelijkheid

“De enorme hartelijkheid waarmee ik telkens werd ontvangen was wel bijzonder. Jaren geleden zijn mijn vrouw en ik begeleiders geweest van een Iraans vluchtelingengezin dat zich in ons land mocht vestigen. Het was een regelrechte cultuurshock in positieve zin om de “oosterse” gastvrijheid toen aan den lijve te ervaren.

Ik had het dus kunnen weten, maar opnieuw viel de hartelijke verwelkoming van mensen die mij niet kennen, steeds als een warme deken over me heen. Ja, ik was vaak best een beetje gespannen: wie ga ik ontmoeten? Gaat het lukken met de communicatie? Hoe moet ik me gedragen op plekken waar ik de gewoontes niet ken? Maar eigenlijk verdampte die onrust telkens onmiddellijk in de oprecht gemeende vriendelijkheid die mij op voorhand ten deel viel.”

2. Taalbarrière

“Die hartelijkheid vertaalde zich lang niet altijd in een dialogische communicatie. Ik stelde doorgaans de vragen en moest actief op zoek naar momenten om de dingen die ik zinnig vond in te brengen. Ik bedoel, ik ben predikant en dat zou in gesprek met een imam eigenlijk wel tot een uitwisseling en verdieping kunnen leiden.

Dat had van mij wel meer gemogen. De ene keer kwam dat door de taalbarrière, de andere keer vanwege de angst om niet goed over te komen. En misschien, maar dat is meer een gedachte achteraf, was de angst voor de publicatie toch ook een remmende factor. Men wist immers dat wij er een verhaal van zouden gaan maken.”

Moslims zijn net protestanten: je hebt ze in alle soorten en maten

3. Zeer divers

“Het is voor mij helemaal duidelijk geworden: hét christendom en dé islam zijn onmogelijke containerbegrippen die we maar beter zoveel mogelijk uit de weg moeten gaan. Ik denk nu: die moslims, het zijn net protestanten. Je hebt ze in alle soorten en maten, met daarbij alle spanningen en meningsverschillen tussen de spreekwoordelijke rekkelijken en preciezen, bevindelijken en rationalisten, dogmatici en vrijdenkers, fundamentalisten en mystieken.

Maar ook hier, net als in mijn eigen traditie, is er de pijn van de onderlinge verkettering, uitsluiting, wij-zijn-beter-dan-zij en al dat gesodemieter rond zoiets als ‘de zuivere islam’. Willen we meer van elkaar weten, en hoe goed blijkt dat te zijn, dan moeten we de ontmoeting zoeken en letterlijk bij elkaar in de keuken kijken, en soms zelfs in de ziel.”

4. Spiritueel

“Ik moet je eerlijk zeggen, als ik bijvoorbeeld op televisie beelden zie van het islamitische vrijdaggebed, dan leidde dat bij mij tot een zekere vervreemding. Het heeft ook wel iets angstigs: al die mensen die wereldwijd exact op hetzelfde moment ritueel knielen en buigen.

Maar nu ben ik voor het eerst ook in de gebedsruimte zelf geweest. En tot mijn stomme verbazing ervoer ik iets heel anders: ontroering. Tijdens het gebed proefde ik waar het voor deze moslims over ging, en volgens mij is dat eigenlijk in elke religie hetzelfde: overgave aan de Eeuwige. Zij verbeelden dat in buigen en knielen, in het volkomen loslaten van iedere individuele voorkeur om iets wel of niet te doen. 

Nee, dat samen opgaan in die beweging van diepste eerbied, daar gebeurt wel iets wat wij als christenen veelal zijn kwijtgeraakt. In de herfst van 2018 ben ik in mijn kerk begonnen met dagelijkse getijdengebeden. Altijd twee, soms drie keer op een dag. Wat ik daar nu van ervaar doet me goed: de kracht van die eenvoudige beweging van verstilling en God zoeken en eren in een ritueel van gebed en lezing. Naar mijn overtuiging is dat een zelfde beweging.”

5. Vrouwen

“Over de positie van vrouwen is wel een en ander te zeggen. Ik vond het jammer en soms ook lastig dat vrouwen in sommige gemeenschappen nauwelijks zichtbaar waren en slechts een rol ergens op de achtergrond vervulden – ook al verzekerde men mij dan dat er van achterstelling van vrouwen in de islam geen sprake is.

Tegelijkertijd denk ik ook: in de rechterflank van mijn eigen kerk dienen vrouwen ook hun mond te houden en worden zij nog steeds geweerd uit het ambt. En in de Rooms-Katholieke kerk is het niet anders. En op dit moment schijnt de Christelijk Gereformeerde Kerk in een diep onderling conflict te zijn geraakt over de vraag of vrouwen al dan niet in het ambt mogen worden bevestigd. De discussie herhaalt zich binnen de kerken telkens met precies dezelfde argumenten: bijbelvers zus en zo, natuurlijk orde zus en zo.

Maar het is zo heerlijk bevrijdend en natuurlijk heel erg waar om gewoon te zeggen: sommige dingen weten we inmiddels beter dan Paulus. Punt. En godzijdank. Als het geloof letterlijk van het jaar nul is, dan lijkt mij dat een regelrechte ontkenning van de werking van de Geest. Zonde hoor. En datzelfde mechanisme speelt natuurlijk precies zo in islamitische kring. Mohammed leefde in de 7e eeuw. Wij in de 21ste.”

Herman Koetsveld is cultuurtheoloog en predikant

Foto Herman: Janita Sassen

Lees hier de blog van Enis Odaci De 5 meest opmerkelijke inzichten na mijn reis door christelijk Nederland

Wat zijn jouw ervaringen met andersgelovigen? Waarin hebben zij jou verbaasd of verrast? Deel het met ons via FacebookTwitter of mail naar redactie@lazarus.nl

afbeelding
afbeelding.

Spiegelreis - een moslim en een christen op reis door elkaars geloof | KOK Boekencentrum | 19,99

Foto: Koetsveld & Odaci

Geschreven door

Herman Koetsveld

--:--