De Toewijding en de Achterklap

PopUpGedachte maandag 6 mei 2019 – De toewijding en de achterklap

De wolken aan de hemel kleuren van donkergrijs tot babyroze en helgeel. De maandagochtend is begonnen, maar het is nog vroeg, er kan deze dag nog van alles gebeuren. Ik kan nog goede keuzes maken en beroerde, er kunnen leuke mensen bellen en nare. En ik kan doen wat ik van plan ben te doen of dat eindeloos uitstellen.

Het is zes mei, de dag na Bevrijdingsdag die de dag is na Dodenherderking. Ajax heeft gevoetbald, voor de liefhebbers – en dat zijn er opeens heel veel en de ramadan is begonnen. Dus wees een beetje lief voor uw moslimvrienden. Het leek mij altijd wel relaxed zo’n vastentijd waarbij je gewoon elke avond na zonsondergang lekker mag eten. Maar toen ik me realiseerde dat je ook niets drinkt overdag, kon ik de kribbigheid van de eerste dagen verklaren. En toch, iedereen die ik spreek hierover heeft er zin in! Het is ook echt een maand feest. Kinderen smeken of ze mee mogen doen en dat mag dan maar een halve dag ofzo, want anders is het niet goed voor ze. Zijn ze hartstikke teleurgesteld, zo kan het gaan.

Gisteren was ik te gast bij de Vrijheidstour in het Indrukwekkende Tropenmuseum van Amsterdam. Allerlei religies en achtergronden waren verzameld voor een vrijheidsiftar. En het feestje werd geopend door een museumdirecteur die echt helemaal godgans-niets had met religie. Echt, wereldproblemen kwamen in principe daar vandaan, volgens zijn opvoeders en ik vrees ook volgens hemzelf. Maar hij had een tentoonstelling ingericht over de reis naar Mekka, de hadj. En hoeveel emotie, liefde, toewijding en alles dát toch losmaakte. Daar kon hij toch als rechtgeaarde atheïst alleen maar van onder de indruk zijn. Voelde hij zich toch wat verbonden, want aan rituelen doen we allemaal.

Toewijding. Overgave. Alles geven ondanks alles. Ik lees vandaag dit fragment over Stefanus, een tijdgenoot en volgeling van Jezus van Nazareth die met ongelofelijk veel inspiratie vertelt over de nieuwe tijd die begonnen is met deze Messias, dé Messias volgens hem en de christenen die volgden.  

Zij konden niet op tegen de wijsheid en de geest waarmee hij sprak. Toen stookten zij heimelijk mannen op om te verklaren: 'Wij hebben hem lastertaal horen spreken tegen Mozes en tegen God.'

Zul je net zien, hè. Het is natuurlijk niet helemaal een onbevooroordeelde bron waaruit dit tekstfragment komt. Het is een Bijbelboek, bedoeld om de wereld te vertellen over Jezus van Nazareth. Overigens met zorgvuldige toewijding om dit verhaal zo zuiver en direct mogelijk te brengen. Alle stommiteiten van leerlingen, alle schande over Jezus zelf, alle teksten die in die tijd toch echt als blasfemie zouden worden beschouwd, worden gebracht door de verteller.

Maar wat gebeurt er met Stefanus. De man wordt geliefd, gezien, geprezen en kan niet op de gewone manier ingekapseld of intellectueel uitgeschakeld worden. Dan maar anders. Dan maar vilein en smerig.

Het doet me denken aan Greta Tuhnberg. Een hele campagne over haar syndroom van Asperger. Heimelijk stookten zij mensen op om te verklaren dat hier een ziek meisje werd gebruikt door de gewetenloze klimaatlobby om hun plannen door te drukken. Trouwens, dat gebeurt niet eens heimelijk deze dagen. Daar hebben we Twitter voor. Of onbetrouwbare nieuwsmedia, die dan verklaren dat de moeder van Greta zou gezegd hebben dat Greta CO2 kan zien. Slechte onzin, een slechte kwaadwillende interpretatie van Greta’s moeder. Maar koren op de molen van mensen die haar zien en horen spreken op grote podia en haar inspiratie en toewijding slecht trekken omdat het strijdt met belangen en visie op de wereld.

Het is altijd lastig. Mensen die hun duizenden inspireren. Of ze nu Baudet heten of Tuhnberg, of ze nu Mohammed heten of Jezus, King of Mandela of jouw of mijn naam dragen. Brené Brown zegt in haar nieuwste Netflix-optreden: wat moet je met feedback? Zeg niet dat je er niets van aantrekt, want dat kun je niet. Daar ben je biologisch niet voor toegerust; om je nooit iets aan te trekken van kritiek. Maar kies wiens kritiek je aantrekt en welke je tot bullshit verklaart. En kies dan degenen die ook in de arena staan, niet de mensen aan de zijlijn. Degenen die met jou zoeken naar datgene waar jij ook door verlicht, geraakt, en hoopvol wordt. En al doen ze dat op heel andere manieren, andere bronnen, andere hokjes en vakjes – als ze er staan in de arena, dan zijn ze het mogelijk waard om naar te luisteren. Niet de mensen op de tribune. De stokers. Met hun duim omhoog of naar beneden.

Een nieuwe week gaat beginnen. De inspiratie van de hadj, van de ramadan, van Jezus Christus en het Nie Wieder, moge dat met ons meegaan de week in. Moge de stemmen van de zijlijn die tegen ons opstaan ons niet onderuithalen nog versterken, ze zijn de aandacht niet waard.

En mogen we in vredesnaam niet zelf die stemmen worden, ook niet als we menen vanaf de zijlijn mogelijk een gevaarlijk iemand in diskrediet te kunnen brengen. Want dat dachten de tijdgenoten van Stefanus ook. Dat ze op deze manier de goede zaak dienden. Intriges, leugens en halve waarheden, spelen op de man en verdraaiingen zijn nooit de weg ten leven. We hebben wel wat beters te doen. Laat ons mooie dingen maken – in het geloof en de hoop dat die de toekomst hebben, wat je er vandaag dan ook wel of niet al van ziet.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.

Rikko Voorberg (38) is theoloog, schrijver, ‘activist/kunstenaar’ en initiatiefnemer van o.a. ‘We gaan ze halen’.

Wil je betrokken raken bij het werk van Rikko? Kijk dan hier.