De wereld aan je voeten in Midden-Nederland

Ga ik dit overleven? schiet het door mijn hoofd wanneer we ons op de 50 kilometerweg begeven. Geluidloos scheurt ons elektrische vervoersmiddel tussen de overige voertuigen door. We zitten op een comfortabele, witleren bank met aan weerszijden géén deuren. Het enige wat ons scheidt van een vrije val op het asfalt, is een laag ijzeren hekje. Nee, we rijden niet in een elektrische auto zonder carrosserie, maar in een tuktuk – een driewieler, bekend uit het Aziatische en Afrikaanse straatbeeld. Meestal felgekleurd, de onze is wit. En extra lang, dus we hebben alle ruimte.

Belevingstuin

Samen met fotograaf Nathalie ben ik op ontdekkingsreis in het hart van ons kikkerlandje. Ik ben dol op natuur, dus we beginnen onze dag goed bij De Glinstertuin in het gehucht De Glind, vlak bij Barneveld. Deze pluk-, beleef- en productietuin heeft als doel zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen en met eigen compost planten te kweken voor de verkoop. Ook is-ie open voor leergierige bezoekers die graag meer te weten komen over de natuur. Nieuwsgierig lopen we via een zandpad het terrein op.

We komen uit op een grasveld, met links een groep kletsende vrijwilligers. Eigenaar Jos Timmermans – beige werkkleding en zonnehoed – beent breed glimlachend op ons af. Hij neemt ons mee naar de ingang. “In 2018 heb ik de tuin overgenomen, die in 2011 is aangelegd. Daarvóór zag het er zó uit”, zegt Jos, wijzend naar het vlakke, lege weiland iets verderop. “Nu hebben we een uitgebreide kruidentuin met meer dan honderd verschillende kruiden; sommige medicinaal, andere voor consumptie, of” –  Jos trekt aan zijn polo – “om verfstoffen mee te maken voor je kleding.”

Kikkerpoel

“In deze tuin kunnen bezoekers ook bloemen plukken, maar wel onder begeleiding. Anders wordt-ie kaalgeplukt. Er staan wel meer dan driehonderd verschillende planten!” Iets verderop bukt hij en duwt wat planten aan de kant. “Kijk, hier is een kleine poel voor kikkers en salamanders. Deze beestjes zijn de natuurlijke vijanden van slakken, waar we veel last van hebben. Zo’n vijvertje is makkelijk aan te leggen, dus dat vertel ik de bezoekers graag!”

Compost-wc vol vliegjes

Dan valt mijn oog op een klein houten hokje, verscholen tussen de bomen. “Dat is een compost-wc”, zegt Jos. “In de deur hebben zich zelfs bijtjes genesteld! Dat maakt me nieuwsgierig, dus ik neem een kijkje. Vanbinnen ziet de ruimte er netjes uit – geen bijtje te zien. Een witte wc van kunststof, een bak met zaagsel, en een bakje voor gebruikt wc-papier. Maar als ik het deksel van de wc optil, ziet het ineens zwart van de kleine vliegjes die uit het zaagsel omhoogkomen. Verschrikt vraag ik me af of ik dit toilet nog steeds wil uitproberen. De tuin doet zijn benaming ‘belevingstuin’ zeker eer aan!

Betere wereld

Even later staan we in hartje Amersfoort. Hier bezoeken we winkel en restaurant Het Lokaal, te herkennen aan de knalrode kleur van het gebouw. Op het terras bezetten vrouwen in zomerjurkjes de felgekleurde stoelen. Voor de ingang prijken bloemen – onder andere afkomstig van Jos Timmermans, van De Glinstertuin.

Ik hield me alleen maar bezig met geld verdienen

In de schaduw van een parasol ontmoeten we eigenaar Rinke van ’t Holt. Hij opende samen met zijn compagnon Cor Holtackers in 2016 de deuren van Het Lokaal – een restaurant, bakkerij en lokale supermarkt ineen. “Ik had voorheen een héél andere baan: ik werkte bij een groot softwarebedrijf en hield me alleen maar bezig met cijfers en geld verdienen, terwijl ik me daar niet nuttig en blij door voelde. Toen ik kinderen kreeg, dacht ik: ik draag niets bij aan een betere wereld voor hun toekomst. In die tijd hielp ik op de streekmarkt, waar lokale ondernemers hun producten verkopen. Dát maakte me gelukkig; samen eten en drinken én bezig zijn met duurzaamheid. Zo kwam ik op het idee om dit bedrijf op te richten.”

Voormalige zeepfabriek

Het pand van Het Lokaal is er niet zomaar één. Vroeger waren het twee loodsen van de zeepfabriek Rohm & Haas. Daarmee is het onderdeel van de zogeheten Nieuwe Stad in Amersfoort, waar oude industriële gebouwen een nieuwe invulling hebben gekregen. Rinke: “Het is een innovatieve en duurzame microstad met een mix van ondernemers, geïnspireerd door steden als Berlijn met haar industriële wijken en bijzondere bouwwerken.”

Kwetsbaar op de weg

Dan is het toch écht tijd voor de tuktuktoer. Geen ritje door de Amersfoortse binnenstad, want die is autoluw, maar eromheen. In de vestiging van FunEvent zitten eigenaar Thomas en tuktukchauffeur en gids Bert aan een tafel, omringd door rijen e-choppers en steps. “Zijn jullie er klaar voor?” vraagt Bert. Met goede moed klimmen we in de tuktuk en Bert geeft gas. Al snel belanden we op een 50 kilometerweg; daar hadden we ons niet op voorbereid. Ik klem mijn tas tussen mijn benen en houd me stevig vast aan de bank. Ik voel me behoorlijk kwetsbaar, zo tussen alle auto’s. Scheurend door de bochten brengt onze chauffeur ons naar het eerste punt van de rondrit: de tweede stadsmuur.

Zonder weerstand was je je schouder kwijt

Stadsmuur

We steken lopend de weg over en staan stil voor een deel van de stadsmuur, die rond 1500 gereed was. Bert wijst naar de schietgaten in de muur, waarin een balkje horizontaal is gemetseld. “Vroeger schoten ze met enorme geweren. Zonder weerstand was je je schouder kwijt, vandaar die balkjes. Daar haakten ze het geweer aan.” Terwijl we terugwandelen naar de tuktuk, valt op dat er veel mooie natuur is, zo net buiten de stad. Bert: “Er is een bomenpad aangelegd rondom de binnenstad. De VVV heeft boekjes waarin elke boom staat beschreven.”

Extreme outfits

Twee meiden op een scooter kijken vrolijk naar ons vervoersmiddel. Ik zwaai, ze zwaaien terug. “Soms gaat het er een stuk onrustiger aan toe in deze tuktuk”, lacht Bert. “Tijdens vrijgezellenfeestjes, bijvoorbeeld. De feestgangers zijn dan uitgedost in de meest bizarre outfits en denken het beter te weten dan ik”, grinnikt hij.

In een smalle straat stappen we uit bij hofje De Armen de Poth, waar een sneeuwwitte kat ons tegemoet loopt. Bert: “Vroeger was dit een soort klooster waar de Broederschap van de heilige Geest de zeven werken van barmhartigheid uitvoerde, zoals zieken helpen. Rond 1500 brak de pest uit, toen werd hier een pesthuis gebouwd. Later kwamen er woningen, die nu bestemd zijn voor mensen met een kleine portemonnee.” Rondom een tuin met in het midden een dikke boom – “een van de oorspronkelijke bomen” – staan 48 lichtgekleurde, pittoreske rijtjeswoningen. “Tot 1975 werd hier nog elke dag brood gebakken. Met de openmonumentendagen mag je naar binnen om de vloerovens te bekijken.”

Ontspanning

Nadat we ook dé stadspoort van Amersfoort – de Koppelpoort – en het Belgenmonument van dichtbij hebben bekeken, besluit Bert de tour. “Dat was ‘m, hopelijk vonden jullie het net zo leuk als ik!” Op de terugrit naar FunEvents bemerk ik dat mijn angst om eruit te vallen plaatsgemaakt heeft voor een lichte ontspanning.
Het is weer eens te meer bewezen: voor een dag vol afwisselende, leerzame ervaringen heb je geen wereldreis nodig.