Dertig vragen over de islam deel 2
Wat betekent islam en wat zijn de vijf zuilen?
2 juli 2004 · Leestijd 9 min · 
Vragen en antwoorden over de islam.
Basisvragen
- Wat betekent islam?
Het woord islam betekent onderwerping. Een moslim is een onderworpene (aan de wil van Allah). - Wat betekent het een moslim te zijn?
Het is een levensstijl, geeft een wij-gevoel van te behoren tot de wereldwijde moslimgemeenschap. Voor de meeste moslims komt het verder neer op het trouw uitvoeren van de religieuze plichten, verwoord in de vijf zuilen - Wat zijn de vijf zuilen en wat betekenen ze voor moslims?
De vijf zuilen zijn de vijf belangrijkste godsdienstige plichten van een moslim:- sjahada (geloven in één God en in Mohammed als zijn profeet),
- salaat (vijf maal daags bidden met het gelaat naar Mekka gericht),
- saum (vasten tijdens de maand Ramadan van zonsopkomst tot –ondergang),
- zakaat (geven van aalmoezen aan de armen),
- hadj (de bedevaart naar Mekka, éénmaal in je leven).
- sjahada (geloven in één God en in Mohammed als zijn profeet),
- salaat (vijf maal daags bidden met het gelaat naar Mekka gericht),
- saum (vasten tijdens de maand Ramadan van zonsopkomst tot –ondergang),
- zakaat (geven van aalmoezen aan de armen),
- hadj (de bedevaart naar Mekka, éénmaal in je leven).
- sjahada (geloven in één God en in Mohammed als zijn profeet),
- salaat (vijf maal daags bidden met het gelaat naar Mekka gericht),
- saum (vasten tijdens de maand Ramadan van zonsopkomst tot –ondergang),
- zakaat (geven van aalmoezen aan de armen),
- hadj (de bedevaart naar Mekka, éénmaal in je leven).
Moslims geloven in de dag des oordeels aan het einde der tijden, waarin de doden worden opgewekt en hun eeuwig lot wordt bepaald: het paradijs, of de hel. Om het lot te bepalen, worden de goede daden afgewogen tegen de slechte daden.
Voornamelijk twee: de soennieten en de sjiieten. Sjiieten maken slechts tien procent uit van de moslims, soennieten de overige negentig procent.
Dat heeft te maken met de opvolging van Mohammed. Sjiieten geloven in erfopvolging: een nazaat van Mohammed moest kalief (leider van de moslims) worden. Zij volgden Ali, de schoonzoon van Mohammed. Mohammed had geen zoons. Sjiieten zijn erg hiërarchisch ingesteld; soennieten niet, zij geloven in het ‘priesterschap van alle gelovigen’.
De twee hoofdstromen, soennieten en sjiieten, zijn verdeeld in talloze substromingen, van vrijzinnig (alevieten), via spiritueel (soefi’s), tot streng orthodox (wahhabieten). De ahmadijja is een niet erkende sekte. De bedevaart naar Mekka verenigt alle moslims.
Mohammed is de stichter van de islam. Hij is de laatste en de grootste profeet van Allah. Met hem is de profetie afgesloten. Hij heeft in de loop der eeuwen de positie gekregen die Maria kreeg in de Rooms-Katholieke Kerk. Op de dag des oordeels is hij een voorspraak bij Allah voor de gelovigen.
Een moslim behoort Allah vijf maal per dag te aanbidden. Dat mag op iedere plaats. Maar op vrijdag wordt hij geacht in de moskee te aanbidden. Daar wordt dan ook gepreekt. Voor moslims in Nederland doet de moskee dikwijls tevens dienst als sociale ontmoetingsplaats.
Een goede moslim kent hele gedeelten van de Koran uit het hoofd, maar hij begrijpt er niets van. Zij moeten de Koran namelijk in de oorspronkelijke taal (het Arabische dialect van Mekka uit de zevende eeuw) opzeggen. Zelfs voor een Arabischtalige moslim uit Marokko of Irak is dat te moeilijk te verstaan.
In de Koran heet dat ‘strijden op de weg van Allah’. De meeste moslims leggen dat uit als ‘de strijd tegen de eigen zondige natuur om een goed leven te leiden’. Fundamentalistische moslims breiden dat uit tot de religieuze plicht om de hele wereld tot de islam te bekeren, waarbij alle middelen geoorloofd zijn: van prediking tot omkoping en het zwaard.
De Koran is de ‘bijbel’ van de moslims. Het zijn de verzamelde uitspraken van Mohammed. Moslims geloven dat Mohammed deze teksten letterlijk door Allah kreeg ingegeven. De oorspronkelijke Koran zou zich bevinden in de hemel naast de troon van Allah. Hij is daar al van vóór de schepping. Rond 750, ongeveer twintig jaar na de dood van Mohammed, is de definitieve tekst van de Koran vastgesteld. De Koran is zo heilig, dat hij eigenlijk niet vertaald mag worden.
De hadieths zijn overleveringen over het leven van Mohammed, welke twee eeuwen na zijn dood zijn verzameld. Zij hebben bijna evenveel gezag als de Koran.
De sharia is de islamitische wetgeving, gebaseerd op de Koran en het voorbeeld van Mohammed, zoals te vinden in de hadieths. In elk land waar zij de gelegenheid hebben, moeten moslims ernaar streven dat de sharia wordt ingevoerd. De sharia geldt in zo’n twintig islamitische landen.
Islam in relatie tot christendom
Volgens Mohammed wel: ‘Uw God en mijn God zijn één’. Maar de karakters van Allah en God verschillen zoveel, dat het onmogelijk om dezelfde God kan gaan. Allah betekent god. Als je in één god gelooft, kun je volstaan met de titel God. Maar God of Allah is slechts een titel en geen naam. Waar het om gaat, is: wie geeft zich voor God uit en laat zich als God vereren?
De islam erkent Jezus niet als de Zoon van God, noch als Heiland.
Jezus wordt geëerd als een van de grootste profeten. Maar Zijn godheid wordt ten stelligste ontkend. Ook is Hij niet voor onze zonden aan het kruis gestorven.
Heel goed. Veel moslims zijn christen geworden, doordat ze onder de indruk waren gekomen van het karakter en het leven van Jezus (o.a. door de Jezus-film).
De verschillen zijn te groot en te veel om hier op te noemen. Slechts één belangrijk verschil: Als het goed is, heeft de christen een persoonlijke relatie met God (door Jezus). Allah is onkenbaar, zo hoog verheven boven de mensheid dat wij geen relatie met hem kunnen hebben. (Soefi’s zoeken die relatie wel in de mystiek.)
Zij hebben een karikatuur van de christenen. Zij vereenzelvigen ons met de goddeloze wereld van vrije seks, drank en drugs. Overigens hebben de christenen in het Westen een karikatuur van de moslims. Wij zien hen aan voor gewelddadige messentrekkers en bommengooiers.
Actualiteit
Beide godsdiensten kennen een zendingsbevel. Zij moeten de hele wereld bekeren. Dat botst in de gebieden waar zij elkaar ontmoeten: Afrika, Indonesië en binnenkort ook Europa. Wanneer de moslims zich sterk genoeg achten, zullen zij ook hier de sjaria willen invoeren. Denk daarbij aan de Arabisch-Europese Liga van Abou Jahjah.
Een moslim die overgaat tot een ander geloof, verdient de doodstraf. In de praktijk wordt die meestal niet toegepast. Wel wordt de ‘afvallige’ uitgestoten uit de maatschappij. Vaak wordt er veel geweld tegen hem of haar gebruikt. In alle moslimlanden worden christenen gediscrimineerd. In sommige landen worden christenen vervolgd.
Voor het merendeel van de moslims is de islam een godsdienst van vrede. Voor de militante minderheid is de islam een godsdienst van het zwaard. Voor hen zijn alle middelen om de islam te verbreiden, geoorloofd, ook het zwaard. Zij beroepen zich hierin op de Koran en op het voorbeeld van Mohammed.
De secularisatie met het verlies aan normen en waarden is een veel grotere bedreiging. In dat vacuüm dient de islam zich aan als alternatief, ook voor de Nederlander die houvast zoekt aan een duidelijk stelsel van normen en waarden.
De tweede en derde generatie wel. Maar fundamentalistische organisaties, gefinancierd door de rijke olielanden, werken hard aan de ‘her-islamisering’ van de geseculariseerde moslims in het Westen. De Saoedische wahhabieten zijn hier erg actief in. Ze subsidiëren in Nederland moskeeën en godsdienstonderwijs. Dat zal niet zonder gevolgen blijven.
Bin Laden is een Arabier, evenals de meeste van zijn trawanten. De Arabieren stammen af van Ismaël. Sinds Ismaël door zijn broer Izaäk gepasseerd is en de woestijn is ingestuurd, koestert hij een wrok tegen zijn broer. Die wrok en dat minderwaardigheids-complex heeft hij overgedragen op z’n lijfelijke nazaten, de Arabieren, en op z’n geestelijke nazaten, de moslims. Zij zien de Joden en de christenen als de (geestelijke) nazaten van Izaäk.
Dat heeft ten diepste te maken met de rivaliteit tussen Izaäk en Ismaël (zie vraag 26). Mohammed had al veel moeite met de Joden. Hij heeft er honderden laten afslachten. Een goede moslim volgt het voorbeeld van Mohammed.
Na Mekka en Medina is Jeruzalem de heiligste stad in de islam. Waarom, heeft niemand ooit goed kunnen verklaren. Jeruzalem (Al Quds) wordt niet in de Koran genoemd. Volgens de overlevering heeft Mohammed vanuit Jeruzalem zijn hemelvaart gemaakt. De Koran spreekt in dit verband slechts van ‘de verste moskee’. In de Rotskoepelmoskee wordt nog steeds zijn voetafdruk in de rots getoond.
Ja, wanneer dat wederzijds karikaturen en vooroordelen kan wegnemen. Nee, wanneer we denken water in de wijn van ons geloof te moeten doen. We mogen de christenen in de moslimlanden nooit offeren op het altaar van de dialoog. We moeten dezelfde rechten eisen voor de christenen in de moslimlanden, die de moslims in Nederland nu al hebben.
Door Jezus voor te leven. Door vriendschap te sluiten met de moslims en, als de gelegenheid zich voordoet, ze zover te krijgen dat ze de Bijbel gaan lezen.
In een serie van vier artikelen gaan we dieper in op de islam. In het eerste artikel stond de vraag centraal of er sprake is van een botsing tussen het christelijke Westen en de islam.
Deze week komen we met ‘30 vragen en antwoorden over de islam’. In een derde artikel gaat het over de islam in Nederland. In het laatste verhaal staat de vraag centraal hoe we moslims in onze eigen omgeving kunnen bereiken met het Evangelie.
Niels Eckhart
Leestips
Wegwijzer over de islam, James A. Beverley, uitgave Elia Stichting, Nieuwleusen
Twee gezichten, één islam, Koen Raadt - Multimedia, Doorn
Moslims, omheen gaan? Mee omgaan!, Stichting Evangelie & Moslims
De islam aan de deur, Hanna Kohlbrugge - Boekencentrum, Zoetermeer
Binnenin de islam, Reza F. Safa - Bread of life, Vlissingen (geschreven door een ex-moslim)
