Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Eerbiedshoofdletter NBV is voor Vrouwensynode 'klap in het gezicht'

Niet 'Hij' maar 'hij'

De revisie van de Nieuwe Bijbelvertaling uit 2004 (NBV) is bijna gereed en verschijnt dit najaar. Aan deze vertaling werd sinds 2017 gewerkt. De naam van deze versie wordt NBV21. Toen het Bijbelgenootschap aan deze nieuwe vertaling begon, werd al gezegd dat de eerbiedskapitalen in ere zouden worden hersteld.

Deel:

Deze revisie kwam niet uit de lucht vallen. Toen de NBV verscheen, is aangekondigd dat er op zeker moment een revisie van deze vertaling zou komen. Het idee was dat lezers hun bevindingen en suggesties tot verbetering kenbaar zouden maken en dat die in een revisie zouden worden meegewogen. Het NBG ontving destijds duizenden brieven, e-mails, en door kerkgenootschappen aangelegde dossiers.

Eerbiedshoofdletters

“Veel lezers hadden moeite met de weggelaten ‘eerbiedskapitalen’ – hoofdletters – in persoonlijke voornaamwoorden die verwijzen naar God, Jezus en de heilige Geest," zegt Matthijs de Jong, Bijbelvertaler, theoloog en projectleider van deze revisie. "Mede omdat we zien dat het gebruik van deze hoofdletters in het Nederlands de norm is gebleven, voeren we die hoofdletters bij de NBV21 versie weer in."

'Klap in het gezicht'

De Oecumenische Vrouwensynode en de Nederlandse afdeling van een Europees netwerk vrouwelijke religieonderzoekers vinden echter dat God in de nieuwe Nederlandse vertaling van de Bijbel niet als 'Hij' maar als 'hij' aangeduid moeten worden, zoals in de versie uit 2004 ook al gebeurde. Zij stuurden daarover een brief naar het Nederlands Bijbelgenootschap, dat de Bijbelvertaling uitgeeft. Volgens de ondertekenaars is het gebruik van een zogeheten eerbiedskapitaal voor vrouwen een "klap in het gezicht", meldt Trouw.

Patriarchaal Godsbeeld

Het opnieuw invoeren van Hij versterkt een "patriarchaal Godsbeeld", vinden zij. En dat is niet zonder gevolgen: "Er zijn talloze studies verschenen die de trieste en schadelijke gevolgen van een patriarchaal Godsbeeld en het doorgeven daarvan voor voornamelijk vrouwen in kerk en samenleving hebben aangetoond."

Wijzigingen

In de NBV21 zijn circa twaalfduizend wijzigingen te vinden. Denk aan Genesis 1:2, waar staat: ‘De aarde is nog woest en doods.’ In de gereviseerde vertaling wordt het woord ‘nog’ weggelaten. Ook over Matteus 10:29 zijn veel reacties binnengekomen. De woorden ‘als jullie Vader het niet wil’ roepen veel vragen op. Vanuit het Grieks bezien staat de NBV inhoudelijk best sterk met deze formulering. Maar als je ziet dat veel mensen er moeite mee hebben, voldoet die tekst toch niet, want de bedoeling van de tekst is juist heel bemoedigend: je weet dat je in Gods hand bent. In de revisie luidt deze tekst daarom: ‘Maar er valt er niet één dood neer buiten jullie Vader om.’ Net zo correct, maar wel wat opener, zodat de lezer er beter mee uit de voeten kan.”

Bij de verschijning van de NBV in 2004 bestond al het plan om de vertaling na verloop van tijd te herzien. Alle reacties op de vertaling zouden dan meegenomen kunnen worden. De vele brieven, mails en publicaties over de NBV leverden ruim 3500 vertaalsuggesties op. Een vertaalteam van negen personen – brontaalkenners en neerlandici – werkte van 2017 tot 2020 de hele NBV door. Ieder vers werd aan de brontekst getoetst. Op veel plaatsen werd de nauwkeurigheid van de vertaling vergroot. De NBV is wetenschappelijk up-to-date gebracht en alle binnengekomen vertaalsuggesties werden beoordeeld. In totaal zijn er ruim 12.000 wijzigingen in de vertaling aangebracht (eerbiedshoofdletters niet meegerekend). Ongeveer 20% daarvan is aangedragen door een reactie van buiten. Nieuwsgierig naar voorbeelden? Kijk op NBV21.nl
De nieuwe versie van de Nieuwe Bijbelvertaling is nu vrijwel gereed en verschijnt in oktober 2021.

Geschreven door

Miriam Duijf

--:--