'Feit is dat mensen zich onveilig hebben gevoeld door het gedrag van anderen'

Wie wist wat het nieuws zou worden in het afgelopen jaar? Wie wist dat er een enorme rel zou uitbreken rond het tv-programma The Voice, waardoor Ali B. en Marco Borsato in opspraak zouden raken? Dat Khadija Arib, PvdA-Kamerlid Gijs van Dijk en D66-prominent Frans van Drimmelen zouden (moeten) opstappen? Dat Matthijs van Nieuwkerk zwaar onder vuur zou komen te liggen?
Deze bekende Nederlanders zaten vast verdrietig onder de kerstboom en dat is goed te begrijpen. Van sommigen van hen is hun levenswerk voor hun ogen ingestort.

Het ingewikkelde is dat je van buitenaf moeilijk kunt beoordelen in hoeverre dat terecht is. Er zijn natuurlijk onderzoeken ingesteld. Maar onduidelijk is hoe de onderzoekers precies gaan beoordelen wat er zich achter de schermen van tv-programma’s en politieke partijen heeft afgespeeld. Als er wetten zijn overtreden, is dat nog relatief gemakkelijk. Maar het ziet ernaar uit dat dat in de meeste gevallen niet is gebeurd. Dan wordt dus de vraag: wat zijn de (soms onuitgesproken) waarden en normen van de organisaties waar deze mensen voor werkten? Dat je niet aan billen van stagiaires mag komen is glashelder, maar waar precies de grens ligt tussen aanmoedigen, corrigeren en intimideren van collega’s of ondergeschikten is een stuk lastiger vast te stellen, vermoed ik.

Met sommigen van de genoemde namen voel ik mededogen. Worden ze niet met de normen van vandaag afgerekend op het gedrag van gisteren? Ik kan me goed voorstellen dat dat onrechtvaardig voelt.
Toch vind ik het overall goed nieuws dat dit soort kwesties in het afgelopen jaar aan het licht zijn gekomen. Wat er ook precies is gebeurd: feit is dat mensen zich onveilig hebben gevoeld door het gedrag van anderen. En dat gedurende langere tijd. Het lijkt me heel gezond dat dat naar boven komt. Ik heb de indruk dat we in een soort overgangsfase zitten. Vroeger werd intimiderend gedrag geaccepteerd of werd er in ieder geval geen ruimte gevoeld er iets tegen te doen. Dat dat nu wel het geval is, is vooruitgang. Vooralsnog vooral in publiek gefinancierde instituties zoals de politiek en de omroep, maar het zal vast in het bedrijfsleven ook spelen.

Ik wens ons een jaar met genade voor te gemakkelijk opgeknoopte daders, maar vooral ook een jaar waarin we fundamenteel met elkaar praten over hoe we op het werk met elkaar omgaan.