Hans (33) verloor zijn vrouw aan kanker

Hans Alderliesten – naast zijn werk als adviseur bij een kennisinstituut onder meer lid van de ledenraad van de EO – schrijft graag en veel. De kerkvader Augustinus inspireert hem het meest, en dat blijkt ook in dit persoonlijke boek dat hij schreef kort na het overlijden van zijn vrouw Annelien in april 2019.

Kun je kort vertellen waarom je besloot om dit boek nu al te schrijven?
“Leven is leren leven met verlies – of dat nu gaat om het verlies van een dierbare, van je baan of het verlies aan nabijheid, zoals in deze coronacrisis. Ik heb geprobeerd ons verhaal van ziekte, dood en verlies in een bredere context te plaatsen. Zo dat de lezer denkt: dit gaat over mij. Daarbij voer ik allerlei schrijvers en denkers op om te laten zien dat het niet uniek is wat wij meemaakten.
Het nu anderhalf jaar na het overlijden, waarom zou ik wachten? Nu is het nog vers, de rouw is nog rauw. Tegelijkertijd zit er, denk ik, voldoende afstand in, omdat ik nu weer een normaal leven heb. Als ik mijn boek nu lees, denk ik: wat heftig, als je dit moet meemaken. In die zin ervaar ik afstand tot de tekst, en dat vind ik een goed teken.”

Ik vroeg me af: wat gebeurt hier?

Heb je het er ooit met je vrouw over gehad dat je een boek zou publiceren over dit proces?
“Zeker. Ik denk dat ik schrijvend geboren ben. Als kind hield ik een dagboek bij en tijdens haar ziekte maakte ik ook aantekeningen. Het lag voor de hand dat ik daar iets mee zou doen.”

Moest je een drempel over om ook negatieve dingen over je vrouw of over wederzijds onbegrip te schrijven?
“Al vanaf het begin van het ziekteproces heb ik me afgevraagd: wat gebeurt hier? Waarom reageren wij zoals we reageren? Ik wilde dat weten en begrijpen. Schrijven is voor mij een vorm van ordenen. Van Augustinus keek ik de radicale reflectie af. Wie niet eerlijk is als hij zichzelf onder ogen komt, doet zichzelf te kort. Ik móest wel eerlijk zijn en bijvoorbeeld beschrijven hoe de ziekte tussen onze relatie in kwam te staan. En hoe we daar samen een weg in wisten te vinden. Ik vind het troostrijk dat mijn identiteit niet afhangt van hoe ik naar mezelf kijk, of van hoe anderen mij zien, maar dat ik daarvoor naar Christus mag kijken.”  

Rouw is de aanwezigheid van de afwezige, zeg je. Hoe ga je daar nu mee om?
“Leven is ook leven met de doden. Vroeger was mijn vrouw fysiek bij mij, nu draag ik haar in mijn hart, in mijn herinnering. Doden leven voort in onze herinnering. Je bent pas echt dood als je niet meer herinnerd wordt. Ik sluit het boek af met een prachtig citaat van Bonhoeffer: ‘Eigenlijk zeggen de doden tot de levenden: jullie zijn de stervenden en wij de levenden.’”

Beeld: Sjaak Verboom