‘Het is hier overleven in plaats van leven’

Het is zaterdagochtend zeven uur lokale tijd als plotseling brand uitbreekt in een van de huisjes in de Filipijnse sloppenwijk die bekend staat als ‘happy land’. Het vuur grijpt in de opeengepakte wijk snel om zich heen. Mensen graaien snel wat spulletjes bij elkaar, om nog iets van hun bezittingen te redden. Als halverwege de middag de brand geblust is kan de schade worden opgemaakt. 1055 gezinnen zijn dakloos geworden. Er vielen geen slachtoffers.

• Lees ook: Leven tussen het afval van Smokey Mountain

Basishulp

“De mensen stonden allemaal langs de kant van de weg. De lokale autoriteiten en samenwerkende hulporganisaties hebben basishulp geboden,” vertelt Paul van Wijgerden. “De meeste mensen moesten die nacht slapen op basketbalvelden. De volgende dag werden verschillende schoolpleinen in de buurt geopend, zodat men daar kon verblijven. De gezinnen zijn van elkaar gescheiden door wat tentmateriaal. Er zijn zelfs mensen die de volgende dag al van alles gingen verzamelen, zoals stukken plastic en hout, om er een geïmproviseerd ‘huisje’ van te bouwen op de plek waar de brand is geweest. Op die manier claimen ze alvast hun stukje grond voordat anderen het pakken.”

Hulplocatie

Paul en Ann bieden met hun stichting Young Focus in arme Filipijnse wijken scholing aan kinderen en tieners. Paul: “We besloten meteen te gaan helpen en hebben rijst gegeven aan de keukens van hulporganisaties die gebruikt mochten worden. Young Focus heeft een van de hulplocaties geadopteerd, waar we nu voor een paar honderd mensen zorgen. We geven toiletartikelen, keukenbenodigdheden, dekens en handdoeken. Als er voldoende giften binnenkomen willen we mensen ook helpen met het kopen van bouwmaterialen. Maar er is weinig tijd, omdat de mensen volgende week al aan de slag moeten om weer een onderkomen te bouwen. We komen daardoor nauwelijks toe aan fondsenwerving.”

Lockdown

Doordat het maatschappelijk leven vanwege een lockdown door het coronavirus voor een groot deel stil ligt, is het extra moeilijk om hulp te kunnen bieden. “Niet al onze medewerkers kunnen nu naar het gebied komen. En degenen die wel in de buurt wonen mogen er vanwege de maatregelen niet elke dag zijn. Met speciale pasjes kan een groep van onze medewerkers er aan de slag. Het is frustrerend om niet gewoon je werk te kunnen doen,” vertelt Paul. Voor de arme gezinnen in de sloppenwijken pakt de lockdown sowieso dramatisch uit. “De mensen zijn afhankelijk van slechtbetaalde baantjes, zoals het rijden op een fietstaxi. Dat werkt ligt allemaal stil en niet werken betekent hier ook meteen geen enkel inkomen.

• Lees ook: Meer misbruik Filipijnse kinderen door lockdown

Geen werk, geen eten

“Het is voor Nederlanders denk ik moeilijk te bevatten hoe het is voor mensen hier die afhankelijk zijn van wat ze overdag verdienen. Geen werk betekent direct dat er geen eten op tafel is. Coronamaatregelen in Nederland zijn lastig, hoewel ook daar natuurlijk mensen financiële gevolgen kunnen merken. Maar het verschil is dat er in Nederland over het algemeen toch eten op tafel staat. We zien in deze tijd weer dat het voor de armen echt overleven is in plaats van leven: de rijst die wij geven aan gezinnen wordt zelfs afgemeten per dag. De meeste mensen eten hier nu maar twee keer per dag een beetje rijst, maar voor veel mensen is dat niet eens haalbaar. Als er dan nog een brand bij komt in zo’n situatie dan ben je dubbel slachtoffer.”

Foto's: Jhunmar Ricamonte Tan (Facebook) en Young Focus