De Bijbel Open | Jan Martijn Abrahamse: 'Hoe leer je Jezus' stem verstaan?'

Deze tekst heeft misschien wel de meest bekende voorstelling opgeleverd binnen de christelijke traditie: Jezus als de goede herder. De vroegste christelijke afbeeldingen in de catacomben in Rome tonen al een herder. Voordat het kruis als symbool werd gebruikt, was daar al de goede herder.

Het risico van overbekendheid is dat een beeld losraakt van zijn oorspronkelijke context. In Johannes 10 gebruikt Jezus het beeld van de herder in de discussie over wie geschikt is om Gods mensen te leiden. In tegenstelling tot dieven en rovers, die komen om de schapen te vernietigen, of de gehuurde knechten, die vluchten zodra de wolven op de loer liggen, zegt Jezus: “Stel je Mij voor als de goede herder, die niet uit eigenbelang handelt, maar bereid is alle risico’s te nemen voor zijn schapen. Die zich ertussen werpt, die zijn leven in de waagschaal legt.”

Leiderschap is een groot thema vandaag. We proclameren zelfredzaamheid en autonomie en zeggen dat we vooral onszelf moeten zijn, maar ondertussen kijken we voortdurend om ons heen, op zoek naar mensen aan wie we ons kunnen optrekken – lamgeslagen als we zijn door de onrust in de wereld. Net als in de tijd van Jezus is de verleiding groot om ons heil te zoeken bij sterke leiders. Mensen door wie we ons krachtig voelen, die zeggen namens ons te spreken, maar in feite huurlingen zijn die niets om ons geven. Ze grijpen ons waar we kwetsbaar zijn: ons verlangen naar roem, veiligheid, zekerheid en duidelijkheid.

Dat maakt ons tot schapen. Het is bepaald niet prettig om als schaap gezien te worden. Maar meer dan eens ervaren we dat we het zijn. De metaforen liggen voor het grijpen: kuddegedrag, elkaar nablaten, schaapachtigheid.

Anders dan huurlingen kent een herder zijn schapen. ‘Roepen bij naam’ is een teken van liefdevolle betrokkenheid. Schapen moeten wel getraind worden om de stem van hun herder te herkennen en erop te reageren. Het kennen van Jezus’ stem betekent horen, herkennen en gehoorzamen.

Dat is misschien wel waarom we naar de kerk gaan. Daar worden we getraind om in deze wereld de stem van Christus te horen en daarop te reageren. Anders dwalen we als schapen zonder herder.