‘Ik voelde me anders': Jolanda is geadopteerd

Het is bijna vakantie als ik Jolanda spreek over haar adoptie. Ze is druk, want over een paar dagen stapt ze met haar complete gezin – haar man Wilco en hun vijf dochters tussen de 16 en 11 jaar – in het vliegtuig naar Libanon. Het is de eerste keer dat haar meiden het thuisland van hun moeder gaan bezoeken. Én de cultuur die ze in hun eigen bloed hebben meegekregen. Jolanda: “Al toen de kinderen jong waren, zei ik dat ik ooit met z’n allen naar Libanon wilde gaan. Na lang sparen is het eindelijk zover.”

Uit een Libanese bloemkool

“Ik heb altijd geweten dat ik geadopteerd ben. Ik kan me herinneren dat mijn adoptiemoeder bijvoorbeeld zei dat ik achter een dikke steen vandaan kwam, of uit een Libanese bloemkool… Dat vond ik vreselijk om te horen. Naast het feit dat anderen het benoemden, zag ik het zelf ook. Mijn huidskleur en die van mijn geadopteerde broer waren anders dan onze adoptieouders. Ik voelde me anders dan mijn blanke Nederlandse vriendinnen. Ook mijn temperamentvolle karakter is anders. Ik voelde me vaak eenzaam, maar liet dat aan niemand merken. Voor de buitenwereld was ik een zonnetje. Ik ontwikkelde mijzelf tot een zogenaamde ‘pleaser’.”

'Stel je voor dat mijn kind per ongeluk verwisseld zou worden'

“Op mijn zestiende kreeg ik een relatie met Wilco. We kenden elkaar uit de kerk. Op mijn negentiende trouwden we. In die periode worstelde ik steeds vaker met mijn adoptie. Waar kom ik vandaan? Waarom heeft mijn moeder mij afgestaan? Op mijn twintigste verjaardag huilde ik voor het eerst omdat ik mijn biologische moeder miste. Ik was zoveel met haar bezig en toch voelde het zo raar om ineens te huilen. Daar schrok ik van.

Vanwege mijn loyaliteitsconflict wist ik niet wat ik met mijn tranen aan moest. Daarom stopte ik mijn gevoel zoveel mogelijk weg, maar na mijn zwangerschap lukte me dat niet meer. Toen mijn oudste dochter geboren werd, raakte ik in het ziekenhuis volledig in paniek. Ik eiste dat Wilco, wat er ook zou gebeuren, bij de baby zou blijven. Stel je voor dat mijn kind per ongeluk verwisseld zou worden. Een oergevoel: ik wilde mijn eigen kind en niet dat van een ander. Confronterend, want ik was wel iemand anders’ kind.”

Donkere ogen

Jolanda worstelt enorm met haar adoptieverleden en zoekt in haar verdriet troost bij haar hemelse Vader. “Ik ging steeds meer ervaren dat ik een kind van God ben. Zo is er stap voor stap genezing gekomen. Het moederschap is hierin heel belangrijk geweest. Bij elke geboorte is er wel iets genezen. Zo voelde ik mij bij de geboorte van onze tweede dochter alsof ik op een roze wolk zat. Zo anders als bij onze eerste. En onze derde dochter was de eerste met donkere ogen. Libanon was tot dan toe verbonden met afwijzing en pijn. Maar door ons ‘Libanese meisje’ dacht ik: wauw, Libanon brengt dit moois voort. Alle zwangerschappen heeft God gebruikt om mijn wonden te genezen.”

'Ik heb ervoor gekozen om heel bewust een Libanese vrouw te zijn'

Jolanda werd steeds nieuwsgieriger naar Libanon, op een dag besluit ze om naar haar geboorteland te gaan. “Ik wilde op zoek naar antwoorden en wilde het liefst mijn moeder vinden. Via allerlei instanties ging ik op zoek naar papieren. Ik heb zelfs het programma Spoorloos aangeschreven. Inmiddels ben ik verschillende keren in Libanon geweest. Mijn moeder heb ik nog niet gevonden, maar wel een deel van mijzelf. Ik heb mijn cultuur gevonden. De geluiden, het eten, de warmte… Het is een totaalplaatje waar ik me happy bij voel. In Libanon ben ik thuis. Dat is een heel bijzonder gevoel. Bovendien, de bezoeken aan mijn geboorteland geven mij het gevoel dat ik recht doe aan mijn moeder. Zo geef ik haar een plek in mijn leven.

Bloedmooi

Er is sinds die eerste tranen nog veel meer veranderd. Na jarenlang niet over mijn adoptie te hebben gesproken, praat ik erover. Ook heb ik ervoor gekozen om heel bewust een Libanese vrouw te zijn. Als jong meisje vond ik mezelf niet mooi. Tot ik in een krantenartikel over Libanon las hoe een man de Libanese vrouwen omschreef als ‘bloedmooi’. Dat zinnetje zette mij aan het denken. Ik mag me netjes kleden, mijn nagels lakken en bijpassende lippenstift dragen. Net als Libanese vrouwen dat doen. Door trots te zijn op hoe ik eruit zie, eer ik mijn moeder. Natuurlijk realiseer ik mij ook dat het speculeren is. Misschien loopt mijn moeder zelf op crocs! (lachend).”

Boek

Menselijkerwijs zal Jolanda haar moeder ook tijdens deze reis haar moeder waarschijnlijk niet vinden. “Ik heb via, via de contactgegevens van iemand die bij een tv-programma in Libanon werkt. Ik kan die persoon benaderen om te kijken of hij iets kan betekenen. Bijvoorbeeld door een interview. Maar ik weet nog niet of ik hem deze reis ga benaderen. Omdat we met z'n allen gaan, wil ik niet te veel uitstippelen. Ik kijk hoe het gaat, dan is er ook geen teleurstelling. Hoop zal ik altijd blijven houden. En of ik mijn moeder wel of niet vind, Libanon blijft mijn thuisland waar ik graag naar toe zal blijven gaan. Ik zou er wel een woning willen hebben en ooit wil ik er een boek schrijven. Dat is een droom. Een boek over mijn adoptie en wat het met mij gedaan heeft. Een boek om mijn moeder te eren.”

Jolanda vertelt in De Verandering haar verhaal. Ook haar adoptiemoeder is te zien en zij wil graag iets tegen haar dochter zeggen. Je kunt de aflevering hier terugkijken.

Bekijk ook deze video, waarin predikant Mirjam Kollenstaart terugblikt op haar adoptie. "Toen we ons kind ophaalden in India, werd ik voor het eerst met mijn gevoel geconfronteerd."