Joris Linssen bezoekt meervoudig gehandicapte bewoners van Bartiméus

"Ik dacht dat ik bij een blindeninstituut terecht zou komen", zegt Joris. "Maar ik werd naar twee huizen gebracht waar meervoudig verstandelijk én lichamelijk gehandicapte mensen en blinden wonen. Ik merk dat je de eerste seconden even schrikt", zegt Linssen eerlijk. "Wow, heftig hier zeg!' Maar heel snel schemert de mens erdoorheen. Ik heb hele bijzondere, aardige, liefdevolle en uitdagende types ontmoet."

'Voelen dat ik er ben'

Door voor te lezen, eten te geven en muziek te maken, kreeg Joris al snel contact met de bewoners van Bartiméus. "Ik probeer bij mensen die een verstandelijke beperking hebben altijd heel fysiek te zijn; iemand aan te raken. Zeker bij mensen die visueel gehandicapt zijn, want die zien je natuurlijk niet. Ik laat ze eigenlijk voelen dat ik er ben en dat ik geen kwaad in de zin heb."

Pure liefde

Wat hij terugkreeg? "Pure liefde", zegt Joris. "Mensen met deze problematiek zijn eigenlijk veel oprechter dan mensen die de hele dag sociaal gedrag lopen te 'spelen'. In de gewone-mensen-wereld spelen mensen veel meer een rol dan in de deze wereld."

'Een superdag'

"Ik zorg drie maandagen in de maand voor mijn kleinzoon van 1. En die moet je natuurlijk ook een fruithapje geven en geruststellen. Dat is ook heel fysiek. Daar deed deze dag mij aan denken. En voorlezen is natuurlijk ook heel erg leuk. Dus ik heb een superdag gehad!"

Niet over, maar mét iemand praten

Hoewel meerdere bewoners niet (goed) kunnen praten, stelt Joris hen toch vragen. "Waarom kies je daarvoor?", vraagt Henk zich af. "Ik vind dat je mensen direct moet adresseren. Dat je niet óver iemand moet praten waar diegene bij is. Dan praat ik liever direct tegen iemand."

Joris Linssen in de zorg?

Op de vraag of in Joris een zorgmedewerker verloren is gegaan, reageert Joris voorzichtig: "Ik denk wel dat ik dat zou kunnen. Maar ik weet niet of ik het zo lang zou volhouden als de mensen die hier werken. En ik zou een broertje dood hebben aan de administratie en dat je alles moet rapporteren. Ik heb nu het voorrecht dat ik een baan heb waar ik overal even mee mag kijken."

Als de oogarts er niet uitkomt

Bij Bartiméus maken Henk en Joris ook kennis met orthoptist Florine Pilon. Zij werkt bij het diagnostisch centrum van Bartimeús. "Wij doen diagnostiek bij ingewikkelde oogheelkundige gevallen uit het hele land", legt ze uit. "80% daarvan zijn kinderen. Als de eigen oogarts er niet uitkomt, sturen ze iemand naar ons door."

'Ik kan altijd zien wat iemand ziet'

Maar hoe komt Florine erachter dat een kind dat (nog) niet kan praten, slechtziend of blind is? "We hebben heel veel apparatuur. Bijvoorbeeld om te kijken of een kind ergens op reageert. Ook al is een kind heel erg gehandicapt of een baby. Aan de hand van een kaart met zwart-wit streeppatroon (dat steeds smaller wordt) kunnen we zien of het kind die kant op kijkt. Want reflexmatig kijkt een kind naar wat er te zien is... Hoe jong een kind ook is of hoe gehandicapt een kind ook is: ik kan eigenlijk altijd zien wat iemand ziet."

In één dag een diagnose

"Als het zicht minder is dan verwacht, kijken we wat er aan de hand is", vervolgt Florine. "Daarvoor hebben we een baby-peutercentrum met veel apparatuur. En we hebben er handigheid in gekregen. Zo kunnen we mooie foto's van het netvlies maken, de functie van het netvlies meten en de laagjes van het netvlies. Op die manier kunnen we in één dag de diagnostiek doen."

De mens zien

"Ik vind Bartiméus een heel bijzondere plek omdat je allerlei disciplines bij elkaar hebt", zegt Florine. "We zijn eigenlijk een klein ziekenhuisje. Maar we hebben ook wonen, het diagnostisch centrum, onderwijs, de medische hoek, gedragsdeskundigen. De combinatie brengt je naar een hoger plan. Je kijkt niet alleen naar de ogen, maar naar de mens als geheel."