17 kritische vragen over het coronavaccin

Wieke Liesendahl werkt sinds vijftien jaar als huisarts in Lelystad. Daarnaast geeft ze als gastdocent les op de VU, faculteit Geneeskunde. “De meeste mensen hebben gelukkig weinig klachten, dus die zie ik als huisarts ook niet,” begint Wieke. “Toch heb ik helaas nog veel ernstig zieke Covid-patiënten gezien, waarvan een aantal is overleden.”

Nu een coronacvaccin ook in Nederland op korte termijn beschikbaar zal zijn, krijgt Wieke veel vragen. “Ik vind het begrijpelijk dat mensen vragen hebben en ik beantwoord ze ook graag. Ik merk dat wij als (huis)artsen in een gesprek regelmatig ongerustheid kunnen wegnemen door feitelijke informatie te geven. Er is veel behoefte aan feitelijke en begrijpelijke informatie over het vaccin. Ik hoop dat er vanuit de overheid snel een campagne komt, waarin deze informatie op een toegankelijke manier wordt gedeeld.”

Vragen over het coronavaccin

1. Er zijn verschillende vaccins, wat is het verschil tussen deze vaccins?

Uiteindelijk hebben de vaccins allemaal hetzelfde doel: dat je bescherming opbouwt en dus niet meer (ernstig) ziek wordt door Covid. Je zet eigenlijk je eigen immuunsysteem aan het werk. Op onder andere Facebook zie je veel berichten dat mensen willen vertrouwen op hun eigen immuunsysteem en dat is juist wat je wat je doet met dit vaccin: je geeft je eigen immuunsysteem een boost, zonder dat je de ziekte doorloopt en dus ook zonder het risico om ernstig ziek te worden. Meer betrouwbare info staat op de site van de RIVM.

2. Hoe kunnen de vaccins zo snel ontwikkeld zijn? Normaal duurt het proces jaren.

Goede vraag. Daarvoor is een aantal redenen. Door eerdere ontwikkeling van vaccins tegen virussen die op Covid lijken (zoals bijvoorbeeld SARS) hoefden ontwikkelaars niet bij nul te beginnen, maar waren ze al een heel stuk verder. Ook is normaal het krijgen van veel proefpersonen een probleem, nu waren dat er meer dan genoeg. Daarnaast wordt normaal pas achteraf alles gecontroleerd, wat veel tijd kost. Nu keek de instantie die vaccins moet beoordelen vanaf het begin steeds mee, waardoor tijd bespaard werd.

3. Het is maar zo kort op mensen getest, wat zijn langetermijneffecten?

Zeer waarschijnlijk zijn die er amper. Maar, zoals we Covid nog niet eens een jaar kennen – en dus ook niet weten of er langetermijneffecten van een Covid-infectie zijn – kan je dat voor het vaccin ook niet helemaal zeker zeggen. Wel weten we zeker dat het risico en de gevolgen voor de maatschappij van deze epidemie vele malen groter zijn dan het zeer kleine risico van een vaccinatie.

4. De overheid liegt en houdt informatie achter, waarom zou ik dan wat moeten laten doen?

De overheid heeft nu een enorm moeilijke taak waarin ze beslissingen moeten nemen die grote gevolgen hebben. Ik geloof zeker niet dat ze liegen. Wel zijn er in de tijd nieuwe inzichten wereldwijd waardoor beleid aangepast wordt. Dat kan heel verwarrend zijn. Ik denk wel dat overheid nu meer moet doen om een campagne te starten waarin terechte vragen over vaccin besproken worden. Ik hoop dat die er snel komt.

5. Er wordt alleen maar naar de fysieke gezondheidsrisico’s gekeken, in hoeverre wordt de mentale gezondheid (eenzaamheid, depressie) meegewogen in de maatregelen?

Ja, dat is inderdaad een enorm probleem onder grote groepen en die problemen nemen alleen maar toe naarmate deze situatie langer duurt. Ik geef les aan Geneeskundestudenten op de VU en zie daar ook zelf hoe zwaar deze groep het heeft. Ook de eenzaamheid onder ouderen en chronisch zieken is soms schrijnend. Wat mij betreft extra redenen om ons nu aan de maatregelen te houden en te laten vaccineren als dat mogelijk is.

6. Waarom zou ik het nemen als ik er zelf waarschijnlijk amper ziek van wordt?

Ook een goede vraag. Net zoals we veel van de huidige maatregelen treffen om kwetsbaren in de samenleving te beschermen, neem je dit vaccin deels ook om je geliefden en omgeving te beschermen. Daarnaast zijn er wel degelijk jonge gezonde mensen die maanden last kunnen hebben van een doorgemaakte Covid-infectie, dat risico kun je fors beperken. Een ander aspect is dat we dan sneller weer terug kunnen naar ‘normaal’ en bijvoorbeeld restaurants weer open kunnen en we met meer mensen mogen samenkomen.

7. Ik heb al corona gehad, wat is de toegevoegde waarde van een vaccin voor mij?

Omdat het op individueel niveau niet duidelijk is hoeveel antistoffen mensen na een doorgemaakte infectie hebben, wordt wel aangeraden het vaccin te nemen. Waarschijnlijk is het zo dat hoe heftiger je symptomen waren, hoe beter je beschermd bent.

8. Wat zit er in het vaccin?

In de vaccins zitten eiwitten (kleine stukjes) die afkomstig zijn van het virus, bijvoorbeeld het S(pike)-eiwit. Dit brengt een natuurlijke immuunreactie op gang. Verder zitten er hulpstoffen in, bijvoorbeeld conserveringsmiddelen e.d., die ook in andere vaccins en medicatie gebruikt worden. Regelmatig zie je voorbijkomen dat er een chip in het vaccin zit. Of dat het kwik bevat. Daar kan ik heel duidelijk over zijn: er zit geen chip in het vaccin en er zit ook geen gevaarlijk kwik in.

9. Er zijn veel zorgmedewerkers die het vaccin niet willen, weten zij meer?

Ik moet zeggen dat verreweg de meeste artsen die ik spreek juist blij zijn met het vaccin. Er wordt wel terecht gezegd dat we het definitieve oordeel van het EMA (Europees medicijnagentschap) die alles controleert afwachten.

10. Het virus muteert steeds, hoe kan een vaccin dan helpen?

Ook dat is een goede vraag. Het zou kunnen dat dit vaccin, net als bij het griepvaccin, regelmatig opnieuw gegeven wordt. Maar mogelijk muteert het virus langzaam en is dat niet nodig. Dit kun je nu helaas nog niet zeggen.

11. Wat doet het vaccin met de vruchtbaarheid, zeker bij jonge mensen en kinderen?

Zeer waarschijnlijk niks. Eigenlijk kun je dan ook vragen: wat doet een Covid-infectie met de vruchtbaarheid? Omdat we dat virus nog niet lang kennen, weten we ook dat nog niet. Er is geen enkele aanwijzing dat dit virus of dit vaccin iets met de vruchtbaarheid te maken heeft.

12. Het vaccin schijnt minder goed te werken bij mensen van 50 jaar en ouder. Hoe zit dat?

Er zijn veel diverse soorten vaccin in ontwikkeling. Bij een aantal vaccins zagen onderzoekers dat bij oudere mensen minder afweer op gang kwam, en dus minder bescherming. Toch is ook bij ouderen het immuunsysteem met een vaccin beter voorbereid dan zonder vaccin. In het algemeen kun je zeggen dat het immuunsysteem van ouderen wat minder werkt, waardoor het wat minder krachtig en effectief reageert op een vaccin. Dat is voor mij ook een van de redenen om voor het vaccin te pleiten; mogelijk werkt het bij de meest kwetsbare oude groep iets minder goed. Daarom is het extra belangrijk dat de gezonde volwassen om hen heen een soort beschermend schild om hen heen bouwen, zodat de ouderen en kwetsbaren weer sneller uit hun isolement kunnen komen.

13. Een aantal zorgmedewerkers in Engeland reageerde allergisch op het vaccin van Pfizer. Hoe veilig zijn de vaccins voor allergische mensen?

Zoals bij elke stof – of het nu een medicijn, vaccin, voedsel of iets is wat je inademt – waar mensen mee in aanraking kunnen komen, kunnen er in theorie allergische reacties optreden. Er zijn zelfs mensen die allergisch zijn voor water!

Dat is gelukkig zeer zeldzaam en staat niet in verhouding tot het gevaar op ernstige klachten bij een Covid-infectie. Gelukkig weten de mensen die allergisch zijn voor bepaalde stoffen dat over het algemeen heel goed. Zij zullen in overleg met hun arts besluiten welk vaccin voor hen de beste keus is.

14. Heeft het vaccin invloed op mijn DNA?

Deze vraag kom vaak voorbij en het antwoord is: nee! Het verandert niet je unieke DNA, je identiteit, je karakter, je wezen en je blijft uniek. Het brengt een vetbolletje met dezelfde genetische code (mRNA) als het virus in het lichaam. Dit kan zich niet samenvoegen met je DNA, maar zorgt wel voor betere bescherming tegen dit virus, omdat je lichaam het herkent en aanvalt, mocht je besmet worden met Covid. Een betrouwbare bron van informatie voor niet medici is hierin bijvoorbeeld de CBG (college beoordeling geneesmiddelen). Zij staan erom bekend heel voorzichtig te zijn met hun inschattingen en beweringen. Zij stellen zelf duidelijk: "een mRNA vaccin verandert niet uw DNA.” (zie vraag 6 van veel gestelde vragen op de site van het CBG).

15. Is er foetaal materiaal van een abortus gebruikt voor het vaccin?

Dit wil ik graag wat uitvoeriger uitleggen. Nee, er zit absoluut geen foetaal materiaal in vaccinaties! Er worden sinds jaren 70 voor de ontwikkeling van vaccins en van zeer veel medicijnen tegen o.a. kanker, Parkison en infecties, cellen van één embryo – die om onbekende redenen niet kon uitgroeien – gebruikt om de medicijnen en vaccins te ontwikkelen. Dat zijn dus losse humane cellen die nodig zijn voor de ontwikkeling van zeer veel medicatie en vaccins die we al jaren gebruiken. Die cellen zijn er al jaren en worden steeds opnieuw hergebruikt. Zonder die cellen en deze methode waren er wereldwijd vele tienduizenden kinderen en volwassen gestorven en hier hebben we voor een belangrijk deel niet alleen onze vaccins, maar ook veel medicatie aan te danken. In dit artikel geeft professor Jochemsen hier goede informatie over.

16. Is het vaccin niet het ‘teken van het beest’, waarover in Openbaringen wordt gesproken? Zeker omdat er wordt gezegd dat je zonder vaccin straks op bepaalde plekken niet meer welkom bent.

Ik wil graag nog een keer benadrukken dat je met een vaccin de natuurlijke afweer aanspreekt en op gang helpt. Dit is dus zeker geen teken van het beest, maar één van de mogelijkheden om uit deze pandemie te komen met zoveel economische en maatschappelijke effecten. Meer hierover staat er in een artikel van professor W. Ouweneel van 2 december 2020 op CIP.

17. Hoe gaat een vaccin samen met vertrouwen op God?

Dat staat toch niet tegenover elkaar? Een autogordel dragen of uitkijken voordat je oversteekt hoeven we toch ook niet te laten, omdat je op God mag vertrouwen? We mogen op God vertrouwen én blij zijn met de mogelijkheden die er zijn om sneller uit de pandemie te komen!

Lees ook: Ds. Arie van der Veer noemt het vaccin ‘Gods voorzienigheid’