Lazarus staat op | Dat christendom is hartstikke politiek

Dat christendom is hartstikke politiek - PopUpGedachte dinsdag 26 november 2019

Dominees zouden zich op kansels verre van politiek moeten houden. En dat is op een bepaalde manier ook zo, partijpolitiek noem ik dat zelf. Voorhouden op wie je zou moeten stemmen is misschien iets té vergaand. Maar je verre houden van politiek? Dat lijkt me dwars tegen het hele evangelie in te druisen. Nu ben ik toevallig afgestudeerd op politieke theologie, dus je betrapt me hier op mijn hobby.

Politiek is meer dan de Tweede Kamer, hè? Politiek gaat over macht, wie bestuurt de stad, wie bestuurt het land, wie bestuurt de wereld. En die vraag is hartstikke theologisch. Is er alleen de zichtbare werkelijkheid met een helder proces waarin burgers hun stem uitbrengen en er dan iemand het vier jaar lang moet doen, gecontroleerd door allerlei staatsapparaten zoals de Grondwet, Kamers, her en der een pijnlijk referendum (sorry, Engeland, het spijt me echt voor jullie). Of is er meer aan de hand? Hebben mensen die nooit zijn gaan stemmen of altijd zijn gaan stemmen maar zonder er verder over na te denken, meer politieke verbondenheid dan die ene stem die ze zo af en toe uitbrengen?

Volgens het christendom wel. Dat claimt dat er namelijk maar één macht is om serieus rekening mee te houden en dat is de macht van de Eeuwige zelf. De rest is interessant, belangrijk, wordt door God zelf ook verantwoordelijk gehouden voor z’n daden (let op wat je doet aan je grenzen, Europa) maar machtig? Nee, dat toch uiteindelijk niet.

Hoe politiek is het precies? Daniël voorspelt vanochtend dat alle wereldrijken door een nieuw rijk dat eeuwig duurt omver gekegeld zal worden.:

Maar in de tijd van de koningen zal de God des hemels een rijk stichten dat in eeuwigheid niet te gronde zal gaan en niet aan een ander volk zal uitgeleverd worden. Het zal al die rijken verpletteren en er een eind aan maken, maar zelf zal het in eeuwigheid blijven bestaan.

Het is niet zo dat er naast de bestaande machtsstructuren ook een tempeltje wordt ingericht, of een kerk, die dan keurig gescheiden van de politieke macht de innerlijke mens verzorgt en hem of haar opvoedt tot modelburgers. Het is veel agressiever, gek genoeg. Daniël legt een droom uit over dynastiën die elkaar opvolgen, een groot beeld met een gouden kop, de huidige koning, waarop een serie rijken volgen die steeds minder glanzend zijn. En dan komt er een steen uit de berg rollen die het beeld verpulvert en zelf gaat regeren. Voor eeuwig. Een ander type rijk.

De aanspraak van Jezus van Nazareth is niet alleen op je hart, maar ook op het pluche. Niet alleen de stoel aan je tafel, maar ook de stoel van Rutte. Ik had het zelf nog niet zo beseft, eerlijk gezegd. Waarom rolt die steen er niet langs, langs dat beeld. Waarom gaan we niet wat anders doen en laten we die koningen maar pruttelen. Het wordt vernietigd, die macht. Ik vind dat nogal wat.

Misschien heeft het te maken met rechtvaardigheid. Dat rechtvaardigheid geen persoonlijke, spirituele ontdekkingstocht is van mensen die zich moeten leren emotioneel te onthechten van deze aarde en de wereld maar te nemen zoals die is, door er verlicht boven te gaan zweven. De joodse rechtvaardigheid, door de God van Abraham, Izaak en Jakob gaat over echte mensen, echte structuren en deze aardbol.

Misschien moet je zeggen – en dat is een beetje een deceptie voor de anarchisten onder ons – dat die hele verbrijzeling van de macht allang heeft plaatsgehad. Want een hele set machthebbers in bijvoorbeeld de Westerse wereld heeft z’n macht aan een touwtje. Ze kunnen keuzes maken, maar gaan ze in tegen recht, grondwet, mensenrecht, dan hangen ze. Boven hun stoel zweven allerlei opdrachten, beperkingen en dreigingen, waar een dictator anno vroeger zich geen enkele zorgen over hoefde te maken. Zijn wil was wet en dat is het allang niet meer. Er is nog schreeuwend onrecht, misbruik van macht, foute keuzes, maar er zijn grenzen. Belangrijke grenzen waarvan een ieder weet dat een machthebber er zich aan moet houden. Wat dat betreft is onze koning een prachtig voorbeeld. Stinkend rijk, een machtige dynastie, maar uiteindelijk toch maar weinig te zeggen. Want er regeert iets anders, niet alleen het volk gelukkig, maar grondwet, hogere moraal, weg van de individu onderworpen aan de eerlijkheid, de rechtvaardigheid zoals we die nu nog maar krakemikkig kennen, maar toch. Er is een ander rijk gesticht.

Tot zover vandaag. Dank voor het lezen of luisteren. Dit was Lazarus Staat Op met de PopUpGedachte van vandaag. Voor nu: Vrede en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.