Lazarus staat op | Wat was nu het plan?

Maar wat was nu het plan? – PopUpGedachte dinsdag 14 september 2021

Een derde deel van de bomen op aarde wordt ernstig bedreigd. Volgens Trouw sterven massaal in alle stilte boomsoorten over de hele wereld uit. Een ecologische ramp en een drama voor de biodiversiteit, aldus de krant. Het artikel vertelt over de Boom des Levens, of wat lokaal de boom van het leven wordt genoemd op Madagaskar, de Baobab. Hét icoon van het Afrikaanse continent. Het staat op uitsterven. De boom des levens die eraan gaat, dat kan geen goed teken zijn.

Bij iedereen zal dit een verschillende uitwerking hebben; dergelijk nieuws. De één wil als een malle plannen bedenken om die Baobab te redden. Er zullen vast wel initiatieven zijn om ze te planten ergens, laten we kijken of we daaraan bij kunnen dragen. Een ander wil de reis naar Afrika nog vervroegen om zeker te zijn dat ze de Baobab nog in het echt kunnen zien. Een derde staat stil bij wat we aan het doen zijn op deze planeet; zelfs de boom des levens sterft onder onze handen. Het is écht geen natuurramp hoor, die sterfte. Illegale kap, houtbedrijven die in hoog tempo de bomen opruimen, armoede, you name it.

Zo maar drie reacties; schuldgevoel, Fomo (fear of missing out, snel in het vliegtuig naar die bomen toe) en reddingsneigingen. Christelijke spiritualiteit kan dezelfde reacties oproepen. De verhalen in de 66 boeken staan bomvol met kritiek op de mensheid en wat we elkaar aandoen. En dan is schuldgevoel niet zo ver weg; wat maken we er een bende van in de wereld. God moet wel vertoornd zijn. Fomo is net zo goed aanwezig; dit keer gaat het alleen niet over een ticket naar Afrika om nog zelf de boom te kunnen zien maar het veiligstellen van een ticket naar de hemel; als het met mij maar goed komt, ook een veel geconstateerde reactie op de mens- en maatschappijkritiek in de Bijbelse boeken. De derde is de reddingsneiging. Nu niet om bomen te redden, maar om mensen te redden of nog de aarde te redden of op enigerlei manier het anders te gaan doen.

Vandaag lees ik over de rabbi die zichzelf typeert als de Zoon – Zoon van de Eeuwige, Zoon des mensen. En hij zegt over zichzelf:
Zozeer immers heeft God de wereld liefgehad, dat Hij zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven, opdat alwie in Hem gelooft niet verloren zal gaan, maar eeuwig leven zal hebben. God heeft zijn Zoon niet naar de wereld gezonden om de wereld te oordelen, maar opdat de wereld door Hem zou worden gered.

De grondtoon van de Eeuwige richting een wereld waarin de boom des levens voortdurend bedreigd wordt door het falen en de kortzichtigheid van de mens, is liefde. Dat was de reden voor het verschijnen van misschien wel de grootste, de meest indrukwekkende, de meest gekende mens in de geschiedenis van de wereld: Jezus van Nazareth. Daarom gaf de Eeuwige, zegt de christelijke spiritualiteit, zichzelf aan de mens om net als de boom des levens bedreigd en mogelijk gesloopt te worden. Om dan door die ondergang heen, nieuw leven te bieden.

Theoloog en bisschop N.T. Wright zegt dat we die tekst hier in de geschiedenis zomaar slecht hebben gelezen. Alsof er stond: God haatte de wereld zo dat hij zijn eigen Zoon gedood heeft. Alsof een schuimbekkende God over het falen van de gehele wereld ergens zijn woede op moest koelen en toen zijn Zoon heeft gedood aan een kruis, om zo de woede te stillen en weer in liefde naar de mens te kunnen kijken. Een vrij gruwelijke versie van het evangelie.

Het is niet schuld of destructie die aan de wortel ligt van christendom, het is ook geen oproep om het vege lijf te redden, want de wereld gaat nu eenmaal ten onder: stel je ziel veilig. Het is volledig een zoektocht naar heelwording, redding – ja, ook van de boom des levens. In het licht van de man van Nazareth wordt de mens geroepen om anders te handelen, om de kortzichtigheid te laten varen en het falen niet eindeloos te herhalen maar keuzes te maken, lief te hebben, wat het ook kost. En dan te hopen en geloven dat dit ook de Baobab zal redden, want zonder boom des levens gaat het niet. En een journalist die dat voor ons uitspelt in een krant – hoe nodig en hoe ernstig het is – dat is een goede stap.

Tot zover vanochtend. Een hele goede dinsdag gewenst en een dag vol leven. Meer popupgedachtes te vinden op lazarusstaatop.nl en voor nu: vrede gewenst, en alle goeds. 

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.