Lazarus staat op | Gered van jezelf

Gered van jezelf – PopUpGedachte dinsdag 16 november 2021

We zijn lang niet altijd degene die we willen zijn. Je wilt liefst aardig zijn, maar het komt er altijd zo snauwerig uit. Gewoon door de stress. Of je wilt, zoals ik, heel graag mensen waarderen, maar je hebt een geheugen waarin namen gewoon niet aan de hersenschors blijven plakken – en dus sta je regelmatig te stuntelen omdat naam kennen zo vaak waardering is.

Of je wilt graag in gesprekken met mensen luisteren en ontdekken wie ze zijn, maar je ontdekt dat je zo maar weer over jezelf van alles aan het vertellen bent en dat de ander heel geïnteresseerd luistert en doorvraagt en aan het eind je nog niks van de ander weet, maar wel zelf heel je hart hebt uitgestort. Of je wilt graag delen van wat je hebt maar hoe dan.

Vandaag verandert er iemand als een blad aan de boom en dat noemt Jezus van Nazareth, zo lijkt het, z’n verlossing. Geen spirituele vaagheid van een hemel na dit leven, zo lijkt het; maar hij is verlost want hij is hier en nu een ander mens geworden. En dat door een simpele vraag van de rabbi. Dit is het verhaal:

Jezus wandelt door een dorp, er staan mensen langs de weg om hem te zien en een tollenaar, een landverrader, een afperser van de vijand in oorlogstijd, die wil eigenlijk wel die Jezus zien, maar is nogal klein van stuk en je kunt zomaar aannemen dat hij geen zin heeft om tussen die mensen door te moeten dringen – met zijn staat van dienst.
Dus klimt ie in een boom. Dan staat er:
"Toen Jezus bij de plaats kwam, keek Hij omhoog en zei tot hem: 'Zacheüs, klim vlug naar beneden, want vandaag moet ik in Uw huis te gast zijn.' Zacheüs kwam snel naar beneden en ontving Hem vol blijdschap. Allen zagen dat en merkten morrend op: 'Hij is bij een zondaar zijn intrek gaan nemen!' Maar Zacheüs trad op de Heer toe en sprak: 'Heer, bij deze schenk ik de helft van mijn bezit aan de armen; en als ik iemand iets afgeperst heb, geef ik het hem vierdubbel terug.' Jezus sprak tot hem: Vandaag is dit huis heil ten deel gevallen, want ook deze man is een zoon van Abraham. De mensenzoon is immers gekomen om te zoeken en te redden wat verloren was.'

In dat christendom waar ik dan elke ochtend een fragment van onder de loep neem, gaat het regelmatig over verlost worden en eeuwig heil enzo. Maar het blijft meestal nog wat vaag. Hier niet, dit is het; eeuwig heil in volle glorie: de man geeft de helft van zijn bezit weg en zet vierdubbel en dwars recht wat hij misdeed aan anderen. Hier is een mannetje gered dat zich verloren voelde en die voor zijn omgeving een verloren zaak was. Dat is ie nu niet meer – al zal de omgeving daar nog een beetje aan moeten wennen.

Wat was daarvoor nodig? Niet zoveel, weinig hocuspocus ook – gewoon Jezus van Nazareth die tussen alle mogelijke goede kandidaten om met een bezoek en waardering te vereren, die buitenstaander en slechterik vraagt om zijn gastheer te zijn. Ik denk niet dat we anno nu goed gevoel kunnen hebben bij wat de omvang was van deze vraag. Hoe diep ingrijpend in een cultuur waarin eten zoveel identificatie teweeg brengt.

Achteraf kun je vast wel stellen dat Zacheüs niet de man was die hij wilde zijn. Hij doet dit al jaren, maar blij met zichzelf is hij niet per se. In die zin grijpt hij z’n kans, geboden door iemand die bij hem wil komen eten. Als dát mogelijk is, dan is er meer mogelijk. Niemand vraagt hem om dat wat hij heeft afgeperst van anderen terug te geven, hij wil en wilde het zelf blijkbaar al graag – maar wanneer doe je dat nou? Het verlangen is allang aanwezig, de sleutel was de verzekering dat hij erbij hoorde – in de kring van de mensen, zelf, gezien, onvoorwaardelijk.

Een nogal aards wonder dit. Een verandering als een blad aan de boom. Een na te volgen actie van Jezus van Nazareth: mag ik bij je komen eten. En een herinnering aan de eigen gedachte: wat voor mens wilde ik ook alweer zijn als ik zou durven, als ik zou geloven dat mensen werkelijk om me geven, als ik zou geloven dat de Eeuwige me wel vasthoudt of wel thuis bij me is – of hoe je ook precies formuleert wat hier gebeurt. Hoop of verlangen is weer eens de key, zelf al is het verloren hoop – want die kan gewoon worden gered. Blijkt.

Tot zover vanochtend. Een hele goede dinsdag gewenst – en vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.