Lazarus staat op | Kies je strijd

Kies je strijd – PopUpGedachte dinsdag 28 september 2021

Choose your battles, zeggen ze dan. Kies waar je het gevecht voor wilt voeren en waarvoor vooral niet. Er is zoveel om je druk over te maken, om over in verzet te komen, kies welke het wordt. Het is een variant van ‘niet op alle slakken zout leggen’ maar dan iets pro-actiever. Het is de uitdaging om te weten welke strijd de jouwe is, en welke niet. Zeker in een tijd waarin zoveel vanzelfsprekendheden wegvallen, we niet automatisch meer onderdeel zijn van een groep of een beweging, we onszelf in bubbles begeven maar daar ook altijd kritisch op zijn – je kunt niet alles waar je kritisch op bent, aangaan.

Ik moet eraan denken vanwege de lezing van vanochtend, waarin de rabbi – die toch in elk verhaal wel een statement maakt, een interventie pleegt of iets wijs te zeggen heeft – niets doet. Het is bijna grappig hoe leeg het verhaal is.

Toen de dagen van zijn verheffing hun vervulling tegemoet gingen, aanvaardde Jezus vastberaden de reis naar Jeruzalem en zond boden voor zich uit. Dezen kwamen op hun tocht in een Samaritaans dorp om er zijn verblijf voor te bereiden. Maar de Samaritanen ontvingen Hem niet, omdat Jeruzalem het doel van zijn reis was. Toen de leerlingen Jakobus en Johannes dit gewaar werden, vroegen ze: 'Heer, wilt Gij, dat wij vuur van de hemel afroepen om hen te verdelgen?' Maar Hij keerde zich om en wees hen op strenge toon terecht. Daarop vertrokken zij naar een ander dorp.

Het begint wat onheilspellend met de ‘dagen van verheffing’. Met de kennis van de kruisiging in het achterhoofd, weten we ongeveer wat dat moet betekenen. En dan is hij onderweg niet welkom. Jakobus en Johannes, enigszins heethoofdig, lijkt het een goed idee als ze hier een statement maken. Maar de rabbi wijst hen terecht en wandelt door. Simpelweg op weg naar het volgende dorp.

Hij heeft hier niets te doen noch te zeggen. Straks, verderop, daar wacht een strijd. Hier is het een kwestie van het volgende dorp. De messias zwijgt, intervenieert niet, hij weet wat zijn strijd is. Hij wel. En hoe weet ik dat dan? Heb ik hier iets aan voor mijn strijd, behalve dan dat ik weet dat het zinnig is om te kiezen? En dat niet elke in jouw ogen rechtvaardige zaak om jouw directe ingrijpen vraagt? Dan nog: wat staat me te doen.

In het leven van de rabbi is de strijd altijd tegen de heersende religie gericht. Waar zit de macht – en dan niet de politieke, maar de macht over de mensen van zijn volk. Natuurlijk was er politieke onderdrukking door Rome, maar die konden het hart niet raken. De macht van geweld is verschrikkelijk, maar het kan de geest van de mens niet gevangen zetten. Dat kan religie wel en Jezus van Nazareth gaat steeds weer de strijd aan met de religieuzen van zijn dagen. Om een bevrijdende versie van dat evangelie neer te zetten, voor eens en voor altijd.

Hij laat daarbij de politieke strijd links liggen. Hij zwijgt tegenover Pilatus, die is slechts een middel. En volken rondom? Traditioneel enigszins een vijandige relatie en nog steeds vandaag de dag een kruidvat van tegenstellingen, hij laat de kansen liggen. Hier zit niet zijn werk. Alle kansen grijpen is doodvermoeiend. De man van Nazareth weet waar zijn roeping ligt en wat hem te doen staat. Het heeft alles te maken met de hele wereld en redding, maar dat betekent niet de interactie aangaan met de hele wereld, maar met dat wat de ziel bedreigt. En dat zijn in zijn dagen mensen die menen te weten wie er binnen zijn en buiten staan, die zich daarover het oordeel hebben aangemeten in benauwende termen. En Jezus keert precies dat binnenstebuiten.

Wat is mijn strijd? Weet ik het überhaupt? En welke kansen, uitdagingen en confrontaties kan ik links laten liggen? Het zou zomaar een rustgevende focus kunnen zijn voor de dag.

Tot zover vanochtend. Een hele goede dinsdag gewenst – en vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.