Sluit je aan

Inloggen bij eo

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Uitgelichte afbeelding

Lazarus staat op | De dwarsdenker des vaderlands

8 februari 2022 · 06:30

Update: 15 november 2024 · 13:39

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

De dwarsdenker des vaderlands – PopUpGedachte dinsdag 8 februari 2022

Wie verandering wil brengen, moet weten welke regels te breken en zich aan welke regels te houden. En dat is altijd ingewikkeld. Boeren die met hun tractors het Malieveld naar de knoppen rijden, breken een hele serie regels. Omdat ze verandering willen zien. Activisten van Extinction Rebellion die nu wekelijks het kantoor van de Pensioenverzekeraar PFZW blokkeren, omdat ze vinden dat deze niet zou moeten investeren in fossiele brandstoffen – zij breken ook een hele serie regels. Waarom? Omdat er verandering nodig is. Om je boodschap gehoord te krijgen, is het dan wel slim dat je e aan een heel aantal andere regels houdt: dat je keurig kunt vertellen waarom en wat en hoe, dat je op de hoogte bent van het demonstratierecht, dat je in gesprek gaat met degenen tegen wie je protesteert. Zo’n protest tegen de coronamaatregelen kan iedereen wel ongeveer snappen, ook als je zelf niet boos bent. Maar als er dan mensen met NSB-vlaggen tussenlopen en Forum voor Democratie roept dat het hele regime wereldwijd opgedoekt zou moeten worden, dan zie je grote aantallen zich afkeren. Altijd een dilemma. We Gaan Ze Halen, waarvan ik een van de initiatiefnemers was, had een catchy, heldere titel. Maar op den duur ook weer zo hard voor sommigen en zo objectiverend: een ongedefinieerde ‘Ze’ die we dan wel even zouden gaan halen, dat sommigen er aanstoot aan nemen. Kan ook niet anders, zegt de één. Onverstandige titel zegt de ander. Tsja.

Ik kom erop omdat Jezus van Nazareth zo’n dwarsdenker is die soms echt tot frustratie aan toe de regels breekt. En dat dan als vertegenwoordiging van God op aarde. Neem vandaag. Dit staat er:

“Eens kwamen de Farizeeën en enkele schriftgeleerden uit Jeruzalem bij Jezus tezamen, en zagen dat sommige van zijn leerlingen met onreine, dat wil zeggen, ongewassen handen aten. De Farizeeën immers en al de Joden eten niet zonder zich eerst de handen te hebben gewassen met een handvol water, daar ze vasthouden aan de overlevering van de voorvaderen."

Wij hebben in onze taal Farizeeër als uitdrukking voor superirritante mensen, maar hier waren het de vooraanstaande hoeders van de samenleving. Vanuit een diep geloof dat een serieuze godsdienst het herstel van Israël en de bevrijding van de Romeinen zou bespoedigen.

Daarom stelden de Farizeeën en de schriftgeleerden Hem de vraag: 'Waarom gedragen uw leerlingen zich niet volgens de overlevering van de voorvaderen, maar eten zij met onreine handen?'

Waarop Jezus van Nazareth reageert dat hij ze hypocriet vindt. Jullie wassen de bekers en kruiken, dat is makkelijk. Maar als het erop aankomt, als het om je hart gaat of om de geest van de wet, dan geven jullie niet thuis. Ik denk dan; dat had je ook prima kunnen illustreren zonder dat je leerlingen de landelijke gewoontes en heilige gebruiken met voeten treden. Maar blijkbaar is het dus normaal in het voetspoor van de man van Nazareth om alvast allerlei heilige rituelen te laten varen en je eigen gang te gaan. Als je daarop gewezen wordt, krijg je het om je oren als Farizeeër. Je zou er bijna medelijden van krijgen.

Wat moet je hiermee? Het lijkt erop dat de rabbi de nieuwe wereld die hij komt introduceren al zo belichaamt, dat sommige oude patronen wegvallen. En dat schuurt. Wat me terugbrengt bij de vraag welke nieuwe wereld ik al voor me zie. Of ik diezelfde wereld voor me zie, vandaag. En wat er dan voor heilige gebruiken weg mogen vallen. Wat is cultureel heilig? Dat je gaat stemmen als volwassen mens? Want dat brengt een rechtvaardiger samenleving dichterbij. Ja toch? Kom daar maar eens om. Ik denk dat het absoluut relevant is, maar wie van de overheid een rechtvaardige samenleving verwacht, heeft ook z’n hoop op los zand gebouwd. Moet je dan niet meer stemmen? Dat is niet het punt; de vraag is of ik de wereld die Jezus representeert en waar ik soms van droom, of ik die nog scherp voor ogen heb en alvast daar deel van uitmaak. En dat er dan her en der oude gebruiken wegvallen, is niet zo gek. Een beetje een gevaarlijke gedachte – dat besef ik me ook. Maar JC ging de conflicten niet uit de weg, ging zijn weg met de ziel van de Tora in zijn hand én altijd gericht op hen die buiten de boot vielen.

Tot zover vanochtend de popupgedachte, een hele goede dinsdag gewenst met ruimte in hoofd en hart, morgen weer een nieuwe popupgedachte en voor nu: vrede gewenst, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.

Lazarus staat op
Lazarus staat op

Dit artikel hoort bij de podcast

Lazarus staat op

Deel dit artikel: