Lazarus staat op | Leuk is anders

PopUpGedachte woensdag 10 juli 2019 – Leuk is anders

Ze was op de begraafplaats, appte ze. In Spanje. Er zijn natuurlijk heel veel begraafplaatsen in Spanje, maar geen enkele zoals deze. Ze leidt een jonge journalistenreis naar de grenzen van Europa, waar wanhopige mensen een ingang zoeken en anderen alle ingangen zo hard mogelijk dicht duwen. Een kat- en muisspel met dodelijke afloop voor velen. Op deze begraafplaats legde ene Martin al 3000 mensen in een graf, die de oversteek niet overleefden. Hij filmt de ceremonie en stuurt de beelden naar de ouders, uit piëteit. Een helse opdracht heeft deze man zichzelf gegeven. En toch. Hij is na al het ontmenselijkende handelen van smokkelaars en kustwacht, degene die hen weer als mensen behandeld. Na hun dood.

Waarom moet ik dit weten? Ze verontschuldigde zich zo’n beetje voor het geven van deze informatie. Want het doet pijn en je deelt verschrikking. Ook ik doe dat nu weer met jou, als lezer of luisteraar. En ook ik voel me bijna schuldig dat ik je voor of vlak na je ontbijt opzadel met beelden en realiteiten die niet zo bevorderlijk zijn voor de spijsvertering. Het ligt er maar net aan hoe grafisch je ingesteld bent en waar het aan raakt in je, maar vrolijk word je er in elk geval niet van.

Waarom? Waarom het willen weten? Ik denk dat christendom, dat wat ik deze ochtenden elke keer opnieuw onderzoek op z’n relevantie, twee dingen zegt over de shit in deze wereld: Als eerste een onverbloemd ‘Het is er’. Er wordt niets ontkend, onder het tapijt geschoven, bespoten met bloemetjesparfum of vergeestelijkt. En ten tweede: Ondanks dat het er is in al zijn gore, rauwe vormen, hoef je niet bang te zijn dat je er aan onderdoor gaat. En dat werkt in cirkels, want we willen niet weten dat het er is als we vrezen dat we eraan onderdoorgaan en we kunnen het onder ogen komen als we weten dat het weliswaar verrotte pijn doet, maar het niet het einde van alles is.

Dit staat er vanochtend in de zelfbeschrijving van Paulus, als hij het heeft over zijn job, zijn roeping en wat dat meebrengt;

“Wij worden aan alle kanten bestookt, maar raken toch niet klem; wij zien geen uitweg meer, maar wij zijn nooit ten einde raad; wij worden opgejaagd maar niet in de steek gelaten; wij worden neergeveld maar gaan er niet aan dood. Altijd dragen wij het sterven van Jezus in ons lichaam mee, want ook het leven van Jezus moet in ons lichaam openbaar worden.”

Het is geen vrolijk ‘wij redden ons wel, hoor’ verhaal. De pijn is echt. Bestookt, géén uitweg zien, opgejaagd, neergeveld. Bij Paulus heeft dat direct te maken met de taak die hij gekregen heeft en de shit die hij daarvoor op z’n bordje krijgt. Mijn baan en roeping geven ook weleens wat reuring, maar toch niet dit. Wat Paulus hier doet is precies dit: de ellende erkennen, dat het pijn doet, dat niet leuk is op z’n zachtst gezegd, maar dat het niet het einde van de wereld is, ook al voelt het soms wel zo.

Meer brengt christendom niet. Verlossing, maar door de dood heen, letterlijk of figuurlijk. Bevrijding, dwars door de gebondenheid heen. In sommige gesprekken met mensen die pijn lijden om depressies, afwijzing, eenzaamheid, onzekerheid zou je meer willen bieden dan dat. Een soort: het komt goed hoor, je zult zien, over een tijdje loop je fluitend rond, kop op. Zoiets. Maar het is niet eerlijk. Het is niet wat christendom biedt of belooft. Wat ze wel beloofd, kan de tand des tijds doorstaan, dat wel. Ze staat niet in het rijtje zelfverlossingsgoeroe’s. En ze belooft geen gouden bergen. Vandaag niet in elk geval.

Het is diep verweven met de ziel van christendom, met kruisdood en opstanding zelf, dat de pijn van het leven erkend en ervaren wordt én dat het nooit het einde van de zaak is. Dus vertel me over die begraafplaats en over held of engel Martin die laatste eer bewijst, die de tel is kwijtgeraakt en dagelijks huilt, maar niet opgeeft. Omdat iemand het moet doen, omdat onze wereld geen varkensstal is waar je beter de dag kunt plukken en de rit zo vrolijk mogelijk moet uitzitten, maar dat het Gods wereld is waarin jouw en mijn pijn en die van de ander gezien wordt, en gevoeld, door de Eeuwige zelf. En Hij steeds opnieuw mensen zoekt die de pijn van de ander kunnen zien en voelen naar de mate waarin het hun gegeven is.

Op naar een nieuwe dag vandaag. Waar gevierd wordt wat er kan en gehuild waar nodig, met een koppig geloof in dat wat goed is en rechtvaardig en schoon. Ondanks alles.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.