Lazarus staat op | De machteloosheid van de macht

De machteloosheid van de macht – PopUpGedachte maandag 13 december 2021

Je hoopt dat ze toch met iets komen in Den Haag. Want hun beslissingen hebben directe impact. Gaat er een lockdown worden afgekondigd, dan is dat ook echt een lockdown. En een strakke fraude-paragraaf in de toeslagenwet kan honderden mensen helemaal kapot maken. Een wijziging in de woonwet kan zomaar redding brengen voor heel veel anderen. En als er een basisvoorraad asielplekken open gehouden zou worden, zouden er niet steeds mensen op de vlucht in bijzonder suboptimale omstandigheden hoeven te worden geherbergd. Maar er is een grens aan wat er politiek mogelijk is. Er zijn behoorlijk wat grenzen aan wat er politiek mogelijk is.

Veel politici kun je gewoon bellen en mailen en dan reageren ze ook. Verschilt een beetje wie en voor wat, maar ze weten ook wel dat ze afhankelijk zijn van de kiezer en dat het belangrijk is voor imago en verbondenheid met de burger om bereikbaar te zijn. Op massa-emails krijg je standaard reacties, op persoonlijke emails meestal die van een medeweker, maar toch. Wat echter opvalt aan die reacties is de nauwelijks verhulde machteloosheid van de macht. Dat is niet erg, het is ook gewoon reëel, maar meestal zul je iets lezen over de gepleegde inspanningen voor de goede zaak, de realiteit van de situatie in de Kamer waardoor er niet meteen verandering mogelijk is (als het gaat om een zaak waar ze achter staan) en dat ze hun best zullen doen. Dit is niet cynisch bedoeld, hè? Het is fantastisch als mensen reageren én eerlijk zijn over hun (on)mogelijkheden. En soms kan een politicus wel iets.

Er is een paradox te vinden, meen ik, in de politiek in Den Haag, maar ook bijvoorbeeld bij machtigen in het bedrijfsleven. Hoe groter de macht, hoe groter de machteloosheid. Dat klinkt paradoxaal, maar paradoxen zijn best vaak waar in het echte leven. Wie grote verantwoordelijkheid heeft, kan niet zomaar alles uit de handen laten vallen en actie ondernemen. Als je iemand vraagt om een actie of een handtekeningenlijst publiekelijk te onderteken en promoten, dan is dat voor iemand zonder al teveel macht en verantwoordelijkheid een vrije keuze. Dat is niet zo voor iemand mét macht en verantwoordelijkheid, die moet juist overleggen. En dat geldt dus op alle dossiers.

Waarom dit? Omdat politiek soms ook eindig is. Dan wordt een keuze van het hart gevraagd. En dat geldt voor de politicus, de bedrijfsleider en voor de vrouw en de man met of zonder baan. Dan wordt het hart gevraagd. We kunnen ons ook verliezen in belangen en afwegingen. Maar waar sta je dan?

Vandaag een gesprekje tussen Jezus en de religieuze leiders van zijn dagen. Het is een mooi stukje dialoog.

Op een zekere dag ging Jezus naar de tempel, en toen Hij daar aan het onderrichten was, kwamen de hogepriesters en de oudsten van het volk Hem de vraag stellen: 'Welke bevoegdheid hebt Gij om dit alles te doen? En wie heeft U die bevoegdheid dan gegeven?' Jezus antwoordde hun: 'Ik zal u ook een vraag stellen, en als gij Mij daar antwoord op geeft, dan zal Ik u op mijn beurt zeggen krachtens welke bevoegdheid Ik dit alles doe. Het doopsel van Johannes, waar was dat vandaan? Van de hemel of van de mensen?' Zij beraadslaag­den onder elkaar: 'Als wij zeggen: van de hemel, dan zal Hij tegen ons zeggen: Waarom hebt gij hem dan geen geloof geschonken? Als we zeggen: van de mensen, dan hebben wij het volk te vrezen, want iedereen houdt Johannes voor een profeet.' Ze gaven Jezus dus ten antwoord: 'Wij weten het niet.' Toen zei Hij op zijn beurt tot hen: 'Dan zeg Ik u evenmin krachtens welke bevoegd­heid Ik zo handel.'

Het klinkt een beetje als het ‘ik heb er geen actieve herinnering aan’. Hier houdt de politiek op. En dat bedoel ik breder dan de Haagse. Het is ook de persoonlijke politiek, de eigen keuzes en kleur bekennen wát eventuele gevolgen ook zijn. Het zijn geen gemakkelijke tijden daarvoor. Je wordt zomaar afgebrand of de hemel ingeprezen, beide soms even ongemakkelijk.

De vraag van de dag is waar je staat. Werkelijk. Waar zit je hart, waar zit het mijne? De religieuze leiders uit dit stukje zijn het kwijt,  want er bestaat alleen nog belang en strategie. En dan kom je niet verder.

Tot zover vanochtend. Een hele goede maandag gewenst. En vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.