Lazarus staat op | De greep van de angst

De greep van de angst – PopUpGedachte vrijdag 21 augustus 2020

De angst dat je het niet gaat redden. Net begonnen met het werk en er liggen een aantal uitdagingen die niet eens zo heel groot zijn, maar red je het eigenlijk wel? En geheel irrationeel, klapt er een bak angst in je hart. Als je begint aan het proces van vragen stellen aan de angst: Wat is eigenlijk de vraag en is het haalbaar? Wat is het ergste dat kan gebeuren als je het niet gaat zoals verwacht? Is dat heel erg? Hoe dramatisch is het precies om anderen of jezelf teleur te stellen? Al die vragen kunnen zomaar helpen om de angst te verzachten, maar de angst is er altijd eerst. In ieder geval bij mij.

En angst doet iets geks met je. Het pakt je, grijpt je. Soms heel fysiek voelbaar in de onderbuik. Als ik blij ben, kan ik dat niet altijd goed lokaliseren, verdriet doet soms pijn in de keel, soms in het hoofd, als het echt diep gaat dan doet het hart pijn. Maar angst zit altijd op dezelfde plek. In de onderbuik. In je core, zouden de fitnessers onder ons zeggen, in je ki zeggen de karateka’s. Het is de plek van je stabiliteit, je centrum. Dat wordt opeens week of vloeibaar door de angst. Of het nou om hele grote dingen gaat die je angst aanjagen: klimaat, een relatie die op knappen staat, politieke onrust. Of heel kleine dingen; de scheve blik van een buurvrouw – het gaat nergens over, maar ik ben opeens bang dat ik iets verkeerd heb gedaan. Die angst, het is een onprettige greep.

Vandaag kijkt een dichter, van een van de grote liederen uit het Oude Testament, naar de greep van de angst en de verlossing:

“Zo spreken zij die door de Heer zijn verlost,
die Hij verloste uit de greep van de angst,
Soms doolden zij door de woestijn,
maar een weg in de wildernis,
een stad, een woonplaats vonden ze niet.
Ze kregen honger en dorst
en kwijnden van uitputting weg.”

Het is zo’n onvruchtbare plek die angst. Wegen lopen niet door het veld van de angst, er is geen plek om te schuilen, geen comfort, niets te eten en te drinken. Je eet wel, maar het neemt de angst niet weg. Je drinkt wel, soms teveel, maar uiteindelijk lest het niet je dorst en geeft het niet de rust die je zoekt. Het is slopend ook, angst. Je raakt er uitgeput van.

En dan observeert de dichter het proces van dat volk.

Ze riepen in hun angst tot de Eeuwige –
Hij heeft hen bevrijd uit vele gevaren,
Hij wees hun de rechte weg,
de weg naar een stad, een woonplaats

Of je nou gelooft in een Eeuwige of niet, roepen is het eerste. Vragen, om hulp ja. Niet eenvoudig, maar zo nodig. Een vertrouwen dat je achter en onder en in de grote of kleine angst niet helemaal alleen bent. En in hun geval is er dan de bevrijding, uit reële gevaren. De angst werd niet weggenomen, het risico was wel degelijk aanwezig, angst is er niet voor niets, maar er is bevrijding en dan een nieuwe plek. Een weg allereerst, een weg om te gaan – dat je weer weet hoe je vooruitkomt, dan een stad, een bewoonde plek waar je niet meer alleen bent, waar anderen zoals jij zich ophouden. Die ook woestijnen kennen, maar zich hebben verzameld om met elkaar iets op te bouwen. Een stad. En binnen die stad een plek voor jou, een woonplaats. Plek om te verblijven.

Een heel routeplan. Een zoekframe voor de dolende mens wiens core soms opeens vloeibaar wordt. Vraag en roep, kijk dan of er een weg opduikt, een rechte weg om te gaan, en kijk vervolgens wie er aan die weg woont om te zoeken of er ook een woonplek daar voor jou is. Aan de rand van de woestijn.

Tot zover de PopUpGedachte van vanochtend. Een bevrijdende vrijdag gewenst. En vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.