Lazarus staat op | Het is nog niet zover

Zo ver is het nog niet - PopUpGedachte vrijdag 4 juni 2021

De afgelopen week liepen er drie Nederlanders en twee italianen rond in Servië. Soms samen, soms in twee groepen. Vandaag keren ze terug, elk naar hun eigen werk of studie. Sommige van hen kenden elkaar al, anderen helemaal niet. Het waren maar zeven dagen, voor hen was het als zeven maanden. Sommige van hen zijn definitief veranderd.

Wat hen daar bracht? Duizenden mensen die na gevlucht te zijn uit levensgevaarlijke landen als Afghanistan en Pakistan zich schuilhouden in lege gebouwen, bij elkaar gepropt zijn in vluchtelingenkampen, wachten op hun kans om de oversteek te wagen. Velen van hen zijn gewond. Ze zijn gebeten door grenshonden, hun voeten zijn kapotgelopen, alles is hen al meerdere keren afgenomen en ze worden voortdurend opgejaagd. In de kampen zijn er teveel wanhopige mensen op een hoop en delen ze vaak één matrasje met een onbekende ander. Er is te weinig plek. Buiten de kampen, komt de politie regelmatig om hen aan te houden, spullen af te nemen, te verjagen.

En wat deden die vijf dan? Ze deden wat ze konden en dat is niet veel. Elk moment van de zeven dagen op weg gaan naar hen om contact te maken, te praten, muziek te maken, samen te eten, thee te drinken en te luisteren. De argwaan is soms groot en zeer begrijpelijk. Ben je niet van Frontex, het agentschap dat min of meer een oorlog ontketent tegen migranten (nieuwste uitvinding, een geluidskanon, speciaal ontwikkeld om mensen onderweg weg te jagen). Of grenspolitie of wat dan ook. Maar muziek en grappen en eerlijkheid breken het ijs.

Als twee van hen blijven slapen in een kraakpand waar 35 jongens tijdelijk onderdak hebben gevonden, maak ik me een klein beetje zorgen. Zou het veilig zijn? Maar Melvin, één van hen vertelt de volgende dag hoe ze werden rondgeleid en hij zijn tas in één kamer had laten liggen met zijn spullen en z’n jas met portemonnee in een andere kamer, en hij honderd procent zeker wist dat het daar veilig zou zijn. De volgende ochtend kwam één van de vluchtelingen zijn telefoon brengen, hier; opgeladen. Die bleek minder geslapen te hebben dan hij. Waarom? Hij hield met een paar anderen de wacht op het dak, voor als er politie zou komen. Dan kon je maar beter maken dat je wegkwam natuurlijk. Zelfs in deze beroerde omstandigheden sliep de Europeaan met papieren beter dan de vluchteling gastheer. We noemen deze tochten Walks of Shame. Het confronteert je met de schaamte die opkomt als vluchtelingen vertellen wat hun situatie is en hoe er met hen wordt omgesprongen. En wat heb je te brengen? Jezelf. Meer niet.

Vandaag lees ik dit in de ochtendoverwegingen:

“recht doet Hij aan de verdrukten.
Brood geeft Hij aan de hongerigen,
De gevangenen bevrijdt Hij.

De ogen van de blinden opent de Heer,
gebrokenen richt Hij weer op.
De Heer bemint de rechtvaardigen,
de Heer beschermt de vreemdelingen.

Wezen en weduwen steunt Hij,
maar wie kwaad doen, richt Hij te gronde.”

Hier, hij wel, denk ik dan. Wij zijn nog niet zo ver. Er moet nog wel wat gebeuren. Qua recht doen en bevrijden en beschermen. En je staat zo vaak met lege handen en lede ogen het leed in de ogen te kijken. En omdat het zo lullig voelt, die leegheid en ledigheid, kijk je maar weg. Maar juist dat laatste hoeft niet. Want wie de leegheid en ledigheid accepteert en toch blijft kijken, ontdekt hoe er recht gedaan wordt, hoe het brood dat jij zou willen delen met jou wordt gedeeld en dat dit precies is wat recht brengt en bevrijding. Dat je eigen blinde ogen geopend worden en dat daarmee de gebrokene tegenover je zich opricht. In de echte werkelijkheid gaat het niet om wonderlijke ingrepen en eind goed, al goed en ze leefden nog lang en gelukkig. In het korte en soms ongelukkige leven vindt steeds opnieuw bevrijding, feest en vieren, heling en bescherming plaats. Je hoeft alleen maar de gebrokenheid op te zoeken en erbij te blijven om je te laten verrassen.

Tot zo ver vanochtend. We begonnen de week met de revolutionaire lofzang van Maria en eindigen met hoop ondanks en middenin de rauwe werkelijkheid. Een heel goed weekend gewenst, met liefde en aandacht en tot maandag. Dan is er weer een nieuwe PopUpGedachte. Vrede gewenst, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.