Lazarus staat op | Genadiger dan ik wil

Genadiger dan ik wil – PopUpGedachte woensdag 6 oktober 2021

Er zijn van die mensen die overal wel begrip voor kunnen opbrengen. Ze vinden voor elk gedrag wel een begrijpelijke aanleiding, zien kansen, strijken met twee handen over het hart als er ook maar enige aanleiding voor te vinden is. Het is soms zo zalvend dat je er een klein beetje misselijk van wordt. Want er zijn grenzen, toch? Goed, er zijn teveel grenzen in de wereld – laat dat vooropstaan. Maar er zijn grenzen.

Dit zijn niet de mensen die Twitter, Facebook en internetfora bevolken. Ze zijn meestal niet de gangmaker van het gesprek in de groep, het centrum van de aandacht. Ze zitten aan de zijkant en net als iedereen het eens is dat je kunt zeggen wat je wilt maar die en die is dan toch echt wel een eikel of die en die groep in de samenleving heeft het er toch echt wel een beetje naar gemaakt – dan schraapt hij of zij de keel en zegt: nou, je kunt het ook anders zien. En dan komt er iets van een gedachte die verklarend, vergoeilijkend, genadig is. Redelijk irritant, want je was het net zo lekker eens.

Vandaag lees ik een fragment uit de boeken van de profeten – het wordt vandaag in heel veel kerken over heel de wereld voorgelezen en het luidt als volgt:

“Jona was geërgerd door het besluit van de Heer en hij werd kwaad. Hij bad tot de Heer: ‘Ach Heer, heb ik het niet gezegd toen ik nog thuis was? Daarom wilde ik naar Tarsis vluchten. Ik wist het wel: u bent een God die genadig is en liefdevol, geduldig en trouw, en tot vergeving bereid. Laat mij maar sterven, Heer: ik ben liever dood dan dat ik zo verder moet leven.’

Het is een fascinerend stukje weer. ‘Hij bad tot de Eeuwige’. Hij bidt om een verwijt te gaan maken. Dat vind ik aardig. De devoot gebogen knieën, de handen samen, het hoofd gebogen en dan, hop, onder uit de zak. Met een cynisme dat er vanaf druipt. Ik wist het wel, je bent … En dan volgen een serie woorden die normaal gesproken prachtige complimenten zijn: genadig, liefdevol, geduldig, trouw, vergevingsgezind. Maar hier is Jona het zo kotsmisselijk beu dat hij van al die genade, liefde, dat geduld en die vergeving het levenslicht het liefst maar aan de wilgen hangt. Hij kan er niet meer tegen.

De situatie is dat hij naar een stad van een vijandig volk is gestuurd om daar Gods oordeel aan te kondigen. Daar had hij geen zin, dan volgt dat bizarre verhaal met de vis en nu is hij zojuist die stad ingetrokken om te verkondigen dat er nu een einde komt aan de wetteloosheid, het kwaad, de kwaadaardigheid van de bevolking – dat volk bekeert zich, wentelt zich in zak en as en hop, God strijkt met de hand over het hart.

En Jona? Hij trekt het niet. Het lijkt een beetje op het KNMI dat een allesvernietigende code rood storm aankondigt. Iedereen sjort luiken vast en verplaatst de auto een beetje zodat het niet onder een boom staat. En wat de volgende ochtend? Niks aan de hand, geen vuiltje aan de lucht, iedereen kan gewoon naar school, de zon schijnt, geen drama’s. Nou, dan krijgt het KNMI het hoor. De teleurstelling druipt van de verwijten aan de weersvoorspellers af. Je mist het drama, ook al had het drama je aardig in de weg gezeten.

Volgens deze verhalen is de Eeuwige beter voor de mens dan jij en ik soms willen weten. Dat we onszelf kneiterhard hebben veroordeeld voor de stommiteiten die we doen – voor zo’n harde houding naar onszelf hebben we echt geen God nodig, dat gaat prima zonder – onszelf op de kop geven. En dan zal de Eeuwige het wel weer begrijpen en oké vinden en met je door één deur kunnen terwijl jij dat met jezelf allang niet meer kan.

De verdediging van de Eeuwige even verderop is: ja, maar Jona, ik heb die mensen gemaakt. Ik hou van die lui en ben nogal dankbaar als ze kunnen leven. Dus Rikko, je kunt wel hartstikke kritisch zijn op jezelf, maar ik heb je in elkaar gezet. Ik hou d’r van. En dat geldt dus ook voor die ander.

Het zou heel wat waard zijn als ik zo leer kijken – met die godsonmogelijke genade. Naar mezelf, de ander en de wereld. Met de ogen van de maker.

Tot zover de PopUpGedachte vanochtend. Een hele goede woensdagochtend gewenst, morgen weer een nieuwe popupgedachte – en voor nu: vrede gewenst, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.