Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Marjon Snel sprak in Nigeria met overlevenden van Boko Haram

‘Als medechristenen kunnen wij dit soort verhalen niet van ons afschudden’

Marjon Snel – perswoordvoerder van Open Doors – sprak een aantal ernstig getraumatiseerde slachtoffers van Boko Haram in Noord-Nigeria. In traumacentra van Open Doors worden deze verkrachte vrouwen en meisjes opgevangen, zodat zij leren omgaan met de traumatische herinneringen aan, en gevolgen van de gruweldaden van Boko Haram.

Deel:

Boko Haram is de IS van Afrika. Sinds 2009 hebben zij, in naam van de extreme islam, minstens vijfendertigduizend mensen vermoord. Leider Abubakar Shekau noemt zijn beweging ‘de West-Afrikaanse provincie van IS’. Marjon Snel, perswoordvoerder van Open Doors, vertelt dat deze groepering meer slachtoffers heeft gemaakt dan IS in Syrië en Irak bij elkaar. 

Toen Marjon enkele jaren geleden als journalist in Nigeria* was, sprak zij met de slachtoffers van Boko Haram. “Ik vind het belangrijk dat deze verhalen worden verteld, want het gaat om mensen die op beestachtige wijze worden gemarteld en verminkt.” Marjon schreef het boek Kalifaat of de kogel om een stem te geven aan deze slachtoffers. 

Boko Haram

Boko Haram wil van Nigeria een streng islamitische en antiwesterse samenleving maken. In een aantal noordelijke provincies hebben zij de shariawet ingevoerd. Iedereen die het daar niet mee eens is wordt aangevallen. Het Nigeriaanse leger is er tot op heden niet in geslaagd om deze terreurgroep te stoppen. Nog steeds trekt Boko Haram een bloederig spoor door het land. Meer dan anderhalf miljoen mensen zijn uit hun huizen verdreven. Nigeriaanse christenen worden doelbewust afgeslacht. Om aan deze gruwelijke moordpartijen te ontkomen verlaten zij huis en haard, met vaak niet meer dan de kleren aan hun lijf. 

Er is in de wereld jarenlang nauwelijks aandacht geweest voor de vreselijke praktijken van de Boko Haram, maar dat veranderde in april 2014 toen ruim tweehonderd meisjes werden gekidnapt van een meisjesschool uit het dorp Chibok. Zij werden het wereldwijde symbool van de wreedheid van de Boko Haram. “Nog steeds is de helft van deze meisjes vermist”, vertelt Marjon. “We hebben het over kinderen van 14,15 of 16 jaar. Deze meisjes zijn vermoedelijk onder dwang tot de islam bekeerd en worden gebruikt als seksslavinnen door Boko Haram strijders. Sommige jonge meisjes worden ingezet bij zelfmoordaanslagen.”

Zaratu 

Zaratu is een overlevende van Boko Haram. In de tv-uitzending van EO-Metterdaad vertelt zij haar verhaal. “Toen we het bos invluchtten, zette een aantal Boko Haram strijders op motoren de achtervolging in”, vertelt Zaratu. “Ze hadden het op de mannen en jongens gemunt. We wisten dat als zij hen te pakken kregen, hun keel doorgesneden zou worden, of dat zij doodgeschoten zouden worden.” Laraba, de dochter van Zaratu vult aan: “Ze kwamen achter ons aan en probeerden ons te pakken. Als je een baby bij je droeg keken ze of het een jongetje was. Jongetjes werden afgepakt en voor je ogen afgemaakt. Meisjes mochten blijven leven.”

Zaratu vertelt verdrietig dat Boko Haram haar man te pakken heeft gekregen en zijn hoofd er met een kapmes hebben afgehakt. “Mijn zoontje was hiervan getuige en heeft zijn vaders hoofd over de grond zien rollen. Toen hij zich vervolgens overstuur aan het lichaam van zijn vader vastklampte en begon te schreeuwen, kwamen de Boko Haram strijders terug en begonnen op het hoofd van mijn zoontje in te hakken. Toen ze dachten dat hij dood was hebben ze hem begraven.” 

Dochter Laraba vertelt hoeveel ze van haar broertje hield en hoe erg ze hem miste. “Ik droomde dat hij nog leefde en dat ik hem moest zoeken. Ik ben naar de bewuste plek teruggegaan en heb daar de naam van mijn broertje geroepen.” Tot haar verwondering hoort Laraba iemand zachtjes terugroepen. “Ik kon in de eerste instantie niks vinden, maar na een tijdje zag ik opeens het hoofd van mijn broertje, net boven de grond uitsteken. Met behulp van mijn oma heb ik hem opgegraven en mee naar huis genomen.” Marjon: “Dit is een enorm heftig en bijna onvoorstelbaar verhaal, maar dit is helaas realiteit in Nigeria.” 

Getraumatiseerd 

Tijdens haar reis door Nigeria, spreekt Marjon een meisje van de Chibokschool. Zij werd in 2014 gekidnapt, maar wist te ontsnappen. “Als je in de ogen van zo`n meisje kijkt zie je dat ieder vonkje levenslust is verdwenen; enorm getraumatiseerd en alle vertrouwen in haar medemens kwijt.” De achttienjarige Ijanada vertelt dat ze veertien was toen ze werd ontvoerd. “De Boko Haram strijders kwamen al schietend de school binnen. Ik verstopte mij onder het bed, maar ze vonden mij en trokken mij onder het bed vandaan. Vervolgens werd ik uitgescholden voor ‘ongelovige’, meegenomen en uitgehuwelijkt.”

In totaal heeft Ijanada vier jaar vastgezeten. “Ik werd verkracht en raakte zwanger. In de jaren dat ik daar vastzat heb ik veel ellende, honger, mishandeling en pijn moeten doorstaan, maar de gedachte aan mijn familie hield mij op de been. Op een nacht – ik was hoogzwanger van mijn tweede kindje – werd ik wakker en merkte dat alle mannen naar een aanval waren. Ik ben samen met mijn zoontje ontsnapt en naar mijn familie gevlucht.” Liefdevol werd zij door haar familie opgevangen, maar de kerkelijke gemeenschap wantrouwde Ijanada en zag haar kinderen als ‘kinderen van de vijand’. Ondanks de traumatische jaren in gevangenschap werd Ijanada bespot en beledigd. “Alles wat God maakt is mooi!”, zegt Ijanada snikkend. “Ik zal mijn kinderen nooit als kinderen van de vijand kunnen zien, wat de mensen ook zeggen.” 

Marjon vertelt dat dit soort verhalen haar door de ziel snijden. “Ik probeer mij te verplaatsen in de gedachten van zo`n christelijke gemeenschap en kan niet anders dan concluderen dat een hele gemeenschap zo geïntimideerd is geraakt door Boko Haram, dat ze alles wantrouwen wat daarmee te maken heeft. De mensen leven doorlopend in angst en weten niet meer wie zij kunnen vertrouwen. Het is heel verdrietig als je daar rondloopt en je realiseert hoe beschadigd deze samenleving is.” 

Traumacentrum

Open Doors heeft traumacentra opgezet, waar mensen professionele zorg krijgen. Ook Ijanada werd enige tijd in zo`n traumacentrum opgevangen. “Ik heb een nieuw leven gekregen, dankzij God”, vertelt Ijanda dankbaar. “De trainers hebben ons geleerd wat echte vergeving is. Zonder dit programma zou ik nog steeds verbitterd zijn en niet kunnen vergeven. Door de daders te vergeven heb ik mijn negatieve gevoelens kunnen loslaten. Dankzij de medewerkers van Open Door heb ik geleerd dat God van mij houdt en dat geeft grote vreugde.” Ijanada, spreekt de wens uit dat Open Doors nog veel mensen zoals zij zal kunnen helpen.


Marjon vertelt dat slachtoffers van Boko Haram professionele hulp nodig hebben om met hun trauma om te kunnen gaan. “Open Doors probeert kerken in Nigeria hierbij te betrekken, zodat ze als gemeenschap met elkaar door dit proces kunnen gaan. Ook geeft Open Doors leningen aan vrouwen, zodat ze zelf een toekomst kunnen opbouwen.” Tot op de dag van vandaag gaan de gruweldaden van Boko Haram door en worden er hele dorpen uitgemoord. “Als medechristenen kunnen wij dit soort verhalen niet van ons afschudden”, vindt Marjon. “We zijn – ondanks de grote afstand – met elkaar verbonden door ons geloof in Christus. Als een lid van het lichaam lijdt, dan lijden we allemaal mee. Open Doors bidt niet alleen voor deze getraumatiseerde vrouwen, maar helpt daarnaast hun leven weer op te bouwen. Denken jullie ook aan hen?”

Lees ook: Onbegrensd: De vluchteling uit kamp Moria als individu

In de Metterdaad-uitzending van zaterdag 13 februari vertelt o.a. Marjon Snel over het geweld van Boko Haram. 17.10 uur, NPO2.
 

*Nigeria is dit jaar gestegen naar de 9e plaats van de Ranglijst Christenvervolging van Open Doors.

Help de christenen in Nigeria
Help de christenen in Nigeria

Met jouw gift krijgen slachtoffers van het gruwelijke geweld professionele traumazorg en leren voorgangers hoe ze christenen kunnen bijstaan. Klik om direct te doneren.

Geschreven door

Rita Maris

--:--