Maykes dochter Jinthe had anorexia: ‘Ik voelde me zo machteloos als moeder’
Jinthe is te zien in het EO-programma ‘Hallo, ik heb een eetstoornis’
Machteloos, zo voelde Mayke zich lange tijd toen haar dochter Jinthe (15) worstelde met anorexia. Er waren periodes waarbij zij zes keer per dag bij Jinthes eetmomenten aanwezig moest zijn, om haar te steunen en troosten terwijl zij at. In het EO-programma ‘Hallo, ik heb een eetstoornis’ geeft Jinthe een inkijkje in haar leven.
Van kleins af aan heersten er veel spanningen in Jinthes gezin en maakte ze traumatische dingen mee. Mayke: "Jinthe is hooggevoelig en pikte alles feilloos op. Ze voelde zich onveilig en werd angstig en onzeker. Daarnaast was ze perfectionistisch en kreeg ze er extreme faalangst en paniekaanvallen bij. Door de jaren heen ontwikkelde ze onbewust allerlei overlevingsmechanismen in een poging grip te krijgen op de situatie. Na de scheiding van haar ouders, veranderde haar eetgedrag. Ze had regelmatig eetbuien (zo bleek achteraf). Haar vader heeft een poos niet voor haar kunnen zorgen omdat hij kampte met verslavingsproblematiek. Jinthe heeft hier flinke zorgen om gehad. Een paar jaar na de scheiding begon Jinthe steeds minder te eten. Het viel me op dat we ineens langer deden met onze voorraad. Jinthe zei vaak dat ze al had ontbeten en overdag was ze op school. ‘s Avonds schepte ze flink op tijdens het avondeten, daardoor had ik niet gelijk door dat ze weinig at. Tot ook het avondeten problematisch werd. Dit deed ze plots met een theelepeltje. Ik betrapte haar op liegen over eten. Maar ze ontkende steeds dat er iets aan de hand was.
Plots at ze haar avondeten met een theelepeltje
Toen werd het zwart
Tegelijkertijd begon Jinthe steeds extremer te sporten. In twee maanden tijd viel ze heel snel af. Tijdens een sportsessie werd het zwart voor haar ogen. In paniek belde ze mij op. Thuis kwam alles eruit. Ze vertelde eerlijk dat ze alleen ‘s avonds nog at en slechts één glas water dronk. Omdat ze bang was dat het drinken van water terug te zien was aan haar buik. Ze was obsessief bezig met sporten, maar haar lichaam trok het niet meer. Dat zorgde bij haar voor paniek, want zij wilde dat blijven volhouden. Ik was intens verdrietig. Maar ook bang en bezorgd. Jinthe had al best veel dingen waar ze mee worstelde. Ze had verschillende vormen van therapie gehad en volgde op dat moment ook therapie. Kort daarvoor had ze opgebiecht dat ze aan zelfbeschadiging deed. Toen kwam dit er ook nog bij. Haar toenmalige therapeut had onvoldoende kennis op dit gebied om haar verder helpen.
Lees ook over:
Eerlijk over een eetstoornis: vier tieners geven kijkje in hun leven
Diagnose anorexia
De volgende dag heb ik direct de huisarts gebeld, die ons naar de kinderarts verwees. Een week later konden we terecht. Daar kreeg ze de diagnose anorexia. Rustgevende medicatie moest Jinthe gaan helpen bij haar enorme angst om te eten. Ook kreeg ze een diëtiste toegewezen die haar een eetlijst gaf met wat ze precies moest eten op een dag. Er werd alleen nog maar gepraat over eten, calorieën en wegen. Iedere week moest ze naar het ziekenhuis om te wegen en werden haar bloedwaarden gemeten. Dit zorgde voor enorm veel stress. Ik wist als ouder niet goed hoe ik ermee om moest gaan. Ik snapte het niet. Je probeert je kind te laten eten, terwijl het niet durft en niet wil eten. Daar hebben we veel strijd om gevoerd en dat dreef ons uit elkaar en zorgde ervoor dat het slechter ging.
Omdat het alleen maar om eten draaide, ben ik verder gaan zoeken naar de juiste hulp. Ik voelde dat dit niet de weg was,” zegt Mayke. Ze kwam uit bij een praktijk dat gespecialiseerd is in eetstoornissen en waar gekeken wordt naar onderliggende problematiek in het ontstaan van een eetstoornis, zoals onverwerkte trauma's, hechtingsproblematiek en hooggevoeligheid. Om Jinthe zo goed mogelijk te kunnen helpen, ging Mayke eerst aan de slag met haar eigen trauma’s en overtuigingen, die zij onbewust heeft doorgegeven aan haar dochter.
Ziekenhuisopname
Ondertussen ging het bergafwaarts met Jinthe. Na een paar maanden werd ze opgenomen in het ziekenhuis. Haar gewicht was op dat moment zo laag dat het levensgevaarlijk werd. “Ze durfde niks meer te eten en was amper aanspreekbaar. Dat was echt een dieptepunt. Tegelijkertijd was ik ook opgelucht toen ze daar kwam te liggen, want het was even niet meer mijn zorg. Ik kon dat overdragen aan anderen. Dat gaf rust.”
Na een maand mocht Jinthe weer thuis slapen en moest ze overdag naar het ziekenhuis, tot ze geleidelijk aan weer helemaal naar huis mocht, waar Mayke samen met haar dochter de eetlijst, de eetmomenten en bezoekjes aan het ziekenhuis weer oppakte. Jinthe kon toen met therapie beginnen. “In eerste instantie hoefde ze er alleen maar ‘te zijn’. Dat gaf een gevoel van veiligheid, vertrouwen en ontspanning." Tijdens de therapie worden ook paarden ingezet. Mayke werd meegenomen in het hele proces. “Hier heb ik zelf veel steun en verhelderende inzichten gekregen. En tips hoe om te gaan met Jinthe en de situatie." Ook haar vader ging een aantal keren mee. "Jinthe heeft geleerd om weer contact te maken met haar lichaam, hoe ze haar emoties kan reguleren en grenzen aan kan geven. Het is anderhalf uur rijden en de sessies duren ook anderhalf uur, maar het helpt haar enorm. Dit doen we nu al ruim twee jaar.”
Ik hield haar hand vast en aaide over haar rug, terwijl zij at
Tweeënhalf jaar heeft anorexia ons leven volledig in zijn greep gehad. Er waren periodes waarin ik bij ieder eetmoment (zes keer per dag) moest zijn, ter ondersteuning. Drie hoofdmaaltijden en drie tussendoortjes. Ik hield haar hand vast en aaide over haar rug terwijl zij at. Wij leefden van het ene eetmoment naar het andere eetmoment en deze zorgden voor veel spanning, stress en huilbuien. Steeds maar weer afwachten en hopen dat het goed ging. Om vervolgens durven los te laten en vertrouwen te geven om het weer alleen te doen.
Soms leek het goed te gaan, maar dan bleek achteraf dat Jinthe zat te sjoemelen met de eetlijst. Toen ze na een terugval in zelfbeschadiging (wat ik op dat moment niet wist) besloot daar weer mee te stoppen, had ze haar eetstoornis nog harder nodig en zei ze: ‘Ik heb besloten om vanaf nu nog maar zoveel kilocalorieën te eten want het gaat te goed. Ik ben niet ziek genoeg.’ Ze was ook bang dat ze niet serieus genomen werd in haar ziek zijn en wilde het weer tot een opname laten komen. Ik voelde me machteloos. Het enige wat ik kon doen was veiligheid en vertrouwen bieden, in verbinding blijven en hopen dat ze weer tot inkeer zou komen. Dat gebeurde gelukkig, net op tijd.
EO-programma 'Hallo, ik heb een eetstoornis'
Er zijn het afgelopen jaar veel dingen positief veranderd in Jinthes leven. Zo gaat ze niet meer naar school. "School kostte enorm veel stress. Het stond haar herstel in de weg. Sindsdien gaat ze met veel plezier naar een zorgboerderij om tot rust te komen en ondertussen te werken aan haar herstel." Ook heeft ze een Nervus Vagus piercing laten plaatsen, wat bij haar een bijzonder, helpend effect heeft. Ons gezin is in rustiger vaarwater terecht gekomen.
Met Jinthes vader gaat het goed. Hij is weer een stabiele factor in haar leven en het contact tussen ons gaat ook goed. We stemmen veel met elkaar af. We zijn weer een team en zorgen samen voor Jinthe. Daar ben ik heel blij mee. Ook werd ze benaderd om mee te doen aan het EO-programma Hallo, ik heb een eetstoornis. Jinthe kreeg zo veel positieve feedback op haar deelname dat haar zelfvertrouwen groeide. Dat is voor haar een enorme boost geweest. Ook omdat ze zichzelf de verplichting had opgelegd om nu echt voor herstel te gaan. Er was geen weg meer terug. Jinthe wil heel graag mensen inspireren en helpen, maar ze wil ook bewustzijn creëren en informeren, mensen laten zien hoe het is om een eetstoornis te hebben. Zodat er meer begrip ontstaat en taboes kunnen worden doorbroken.
Hoop
We zitten nu in een mooie stijgende lijn en ik hoop echt dat we die vast weten te houden. Ze is zelfs voorzichtig aan weer met school begonnen, afgewisseld met dagen op de zorgboerderij en géén druk. Jinthe is hersteld van anorexia, maar ze is er nog niet. Een eetstoornis gaat namelijk niet over eten. De problemen uiten zich in het eten. Een eetstoornis is een overlevingsmechanisme. Het geeft een gevoel van controle en biedt veiligheid. In die zin is de eetstoornis voor Jinthe heel helpend geweest. Dat is wat ik aan andere ouders wil meegeven: de basis van herstel zit 'm in het bieden van veiligheid, stabiliteit, vertrouwen (alles mag er zijn), co-regulatie en heel veel liefde. Zodat de eetstoornis niet meer nodig is en vanuit veiligheid kan worden losgelaten. En zodra je iets merkt aan het eetgedrag van je kind; praat met je kind, zoek (de juiste) hulp en wacht niet af.
Voor de toekomst hoop ik dat Jinthe gelukkig is met zichzelf en dat ze ziet wat voor prachtmens ze is. Dat ze weer volop kan genieten van al het moois in het leven."
In de nieuwe EO-serie Hallo, ik heb een eetstoornis volgt presentator Anne-Mar Zwart vier tieners met een eetstoornis. De serie is vanaf zondag 15 september te bekijken om 17.25 uur op NPO Zapp, of via NPO Start.
Geschreven door
Judit van Dijk-Besters