Rode lijn in Netflix-serie The Crown: ‘De kroon moet altijd winnen’

Vanaf het moment dat ze de troon bestijgt, zal ze niet langer door het leven gaan als Elizabeth Mountbatten, maar als koningin Elizabeth II. De twee Elizabeths, zo waarschuwt haar grootmoeder, zullen regelmatig met elkaar in conflict komen. Wanneer dat gebeurt, moet ‘de kroon’ winnen. Altijd.

Waarschuwing

The Crown volgt het bewogen leven van koningin Elizabeth II van jonge monarch tot ervaren vorstin. De serie baseert zich op bekende en onbekende historische gebeurtenissen en geeft daar een geloofwaardige, maar verzonnen invulling aan. Het nieuwe (vierde) seizoen was zelfs aanleiding voor de Britse minister van Cultuur om Netflix te vragen een waarschuwing toe te voegen dat het hier om fictie gaat.

Ieder seizoen bestrijkt grofweg tien tot vijftien jaar van Elizabeths regeerperiode en elke twee seizoenen wordt de hele cast vervangen door oudere acteurs. Het onlangs verschenen vierde seizoen speelt zich af in de jaren 80. Met de introductie van zowel prinses Diana als Margaret Thatcher is het conflict tussen de twee Elizabeths heftiger dan ooit.

In alle seizoenen moet Elizabeth kiezen tussen plichtsbesef en haar eigen wil. En steeds wint de kroon. Terwijl het Britse koninkrijk uiteenvalt en ministers af- en aantreden, is Elizabeth de stabiele factor. Maar de prijs is hoog. Er gaat een streep door het huwelijk van haar zus. Haar man, Philip, wordt in een keurslijf gedwongen en ook de toekomst van haar kinderen ligt vast. Of ze nu willen of niet.

Toch behoudt Elizabeth haar onwankelbare plichtsbesef. Dit komt bovenal voort uit haar geloof. Het dragen van de kroon, zo redeneert haar grootmoeder, is een roeping van God. Net als de koningen van Israël is ze niet verkozen of aangesteld door een minister, maar gezalfd door een priester. Haar taak is het volk te dienen, maar verantwoording is ze alleen aan God verschuldigd.

Het mislukte huwelijk

Dit levert een mooie parallel op met het conflict waarmee christenen te maken hebben: de strijd tussen je eigen wil en de wil van God. Tussen je oude identiteit en die als kind van de Koning. Een strijd waarin ook de Kroon moet winnen.

Toch pakt het in de serie slecht uit. Denk aan het mislukte huwelijk tussen lady Diana Spencer en prins Charles. De media en publieke opinie dwingen een sprookjeshuwelijk af en iedereen zwicht voor de druk. Maar achter de schermen blijkt het droomplaatje een nachtmerrie. Hetzelfde geldt voor andere Windsors. Het is veelzeggend dat zowel het tweede als vierde seizoen afsluit met een (kerst)familiefoto waarin achter de glimlachen vooral verdriet verborgen zit.

• Lees ook: De echte wereld van The Crown