Niet-stemmers hebben (niet) gelijk

Ik was in Winschoten, in Delft en in Amersfoort en ik luisterde naar de verhalen van vaak teleurgestelde mensen. Die verhalen waren soms verdrietig en er was zelfs een moment dat ik echt snapte dat een man (slachtoffer van de kindertoeslagaffaire) zei niets meer met de overheid te maken te willen hebben.

Het verwarrende is: iedereen die zegt “het maakt toch niet uit of ik stem”, heeft gelijk. Het maakt namelijk helemaal niets uit of je stemt. Ik heb in mijn leven al vele malen gestemd, maar ik ken geen enkel moment dat mijn individuele stem doorslaggevend was. Als ik persoonlijk nooit had gestemd, waren de Tweede Kamer, de Provinciale Staten en de gemeenteraden van de plaatsen waar ik woon(de) exact hetzelfde samengesteld als nu ik wel heb gestemd.

En toch, en toch, en toch. En toch hebben mensen die zeggen dat het niet uitmaakt of ze gaan stemmen ook totaal ongelijk. Immers: als iedereen het zou zeggen, hadden we een groot probleem. Stel dat niemand ging stemmen, wat zouden we dan moeten? Wie zou ons dan vertegenwoordigen, wie zou ons dan regeren? Misschien is het een rare slogan, maar ik ben na deze serie van De verloren stem wel enthousiast over de uitspraak: “Stemmen, dat doe je samen!”

Daar komt bij: je stem kán wel beslissend zijn. Soms vallen zetels door één stem een bepaalde kant op. Dat is echt gebeurd in het verleden, en het gaat bij de komende gemeenteraadsverkiezingen ergens in het land statistisch gezien vast ook weer een keer gebeuren. De kans dat mijn stem doorslaggevend is om een partij een zetel meer (of minder!) te bezorgen, zal ik nooit laten lopen en ik raad u aan hetzelfde te doen.

Nog één ding: stemmen is ook een oefening in nederigheid. Stemmen is je realiseren dat je niet alleen op de wereld bent. Dat voor jezelf een bepaald onderwerp heel belangrijk is, doorslaggevend zelfs, maar dat er andere mensen zijn met andere problemen en andere prioriteiten. En hé: hoe hard en oneerlijk het ook klinkt als je in de puree zit: die mensen zijn net zo belangrijk als jij.