Ode aan Abraham

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Ode aan Abraham – PopUpGedachte vrijdag 12 oktober 2018

De laatste dag voor het weekend. Een week met PopUpGedachten over eigen keuzes maken, zelf de weg weten. Als je achteraf kijkt, heeft elke week wel een thema. En deze week is dat van zélf nadenken, zelf geraakt zijn, zelf verantwoordelijkheid nemen voor wat je gegeven is. Niet gebukt onder iets wat je niet kunt krijgen, maar op een bepaalde manier onaanraakbaar voor allerlei mensen en cultuur die iets van je wil – omdat je een eigen lijntje met de Eeuwige hebt.

Vandaag sluiten we de week af met een Ode aan Abraham. Hij wordt in de eerste lezing van de dag genoemd als degene in wie ‘alle volken van de aarde gezegend zullen worden’. Hij mag niet geclaimd worden voor een religieuze stroming of voor het eigen karretje gespannen. Hij bracht iets nieuws, een fris idee van een andere manier van leven dat de hele mensheid verder bracht.

Gisteren las ik de inleiding weer opnieuw van dat mooie boekje Abraham/Ibrahim, de spiritualiteit van gastvrijheid van Juliette van Deursen, Leo Mock en Marcel Poorthuis en die wil ik graag aan jullie meegeven vanochtend. Dit schrijven ze:

“Het is opvallend dat Abraham zelden genoemd wordt als het gaat om de grote gestalten van de mensheid. Socrates leerde de mens zelf na te denken. Boeddha hielp de mens om te gaan met zijn lijden. Het lijkt erop dat Abraham te zeer met de religie wordt vereenzelvigd om universeel te kunnen zijn. Ten onrechte!

Abraham verschijnt voor ons in de verhalen die over hem worden verteld als een zoeker naar waarheid. Al is hij nog jong (of misschien juist daarom!), hij stelt zich niet tevreden met wat iedereen om hem heen gelooft en wantrouwt de onderdrukkende vormen van religiositeit. Die vindt hij beneden de menselijke waardigheid en een belediging van het heldere denken. In kritische zin doet hij niet onder voor menig filosoof. Pas door twijfel aan alles, maar ook door intense beschouwing van de kosmos komt hij tot zijn waarheid. Terecht wordt hij ‘vader van de gelovigen’ genoemd. Vanwege zijn kritisch twijfelen aan alle autoriteit – een twijfel in naam van menselijke waardigheid – mogen we hem ook wel vader van de humanisten noemen! Hij brak met zijn familie, vaderland en cultuur om de roepstem te volgen zonder te weten waarheen. Het is niet als bij Odysseus, die in eeuwig heimwee terugkeert naar zijn vertrekpunt; bij Abraham dient de nieuwe onbekende toekomst zich als belofte aan. Als vreemdeling woont hij in het land, hij blijft als het ware een ‘zwervende Arameeër’, en hij kan gerust als beschermheer van alle vluchtelingen vandaag de dag gelden. Als ‘vader van de gelovigen ‘overstijgt hij één enkele religie, of dat nu jodendom, christendom of Islam is. Paulus ziet in Abraham de gestalte die jood en niet-jood samenbrengt, de Koran ziet in Abraham geen jood en geen christen, maar ‘een oprecht mens die zich aan God had overgegeven’ (Koran 3:67)”

Ik vind het een mooi beeld. Abraham, de zwerver, de eenling, de vreemdeling. De man die de stem hoorde en op pad ging, veiligheid, thuis en familie achterlatend – en die de vader werd van een gemeenschap in de wereld die zich niet langer door bloed en bodem zou laten leiden, die gastvrijheid niet alleen kende als iets wat je schenkt maar ook als iets wat je nodig hebt – en daarom zou moeten schenken aan een ieder die het nodig heeft, de man bij wie de goden niet langer om bloedige (kinder)offers vragen maar als een vriend en partner mee op trekken, in overleg zelfs over wat te doen.

Een goed weekend, een gezegende dag in de naam van Abraham en zijn spirituele nageslacht.

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.

Deze rubriek heeft een eigen boek: Lazarus staat op. Daarin zijn de 25 mooiste ochtendgedachtes van de afgelopen tijd gebundeld en geïllustreerd door Joanne Zwart.

Lazarus staat op | Rikko Voorberg | Vuurbaak | ISBN 9789460050404 | € 17,95