Dat het op een gegeven moment klaar is

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Dat het op een gegeven moment klaar is – PopUpGedachte dinsdag 15 mei 2018

Achter de dakpannen aan de overkant verlicht de zon in felle banen de schapenwolkjes. Roze wit zijn ze en vuilblauw tegen een lichte hemel. Strepen langs de zon zeggen ze, is water in de ton. Het zou een teken zijn van regen. Deze stralenpracht een voorbode van een betrekkende hemel? Ik kan het me haast niet voorstellen en toch, zo werkt het wel vaak. Misschien is het mijn gevoel van doom en loom, maar als iets werkelijk te mooi is om waar te zijn dan is al gauw de vraag hoe lang het gaat duren en dat het zo vast niet kan blijven. Veel films openen op die manier. Schets van de omgeving, fijne mensen en dan opbouw naar puur geluk – je weet dan dat het keihard neer zal gaan.

Vandaag lees ik weer de oude teksten en zoek naar een lijn. Ze zijn lang geleden vastgesteld, heus niet met het oog op vandaag. Maar toeval is een fijne leidraad. Wie weet wat ons uit die teksten toevalt, ik ga er maar vanuit dat het goed is. En z’n functie zal hebben voor vandaag. En het gaat over Paulus en Jezus die in eenzelfde soort stralende moed zitten, wetende dat het binnenkort voorbij is. Zo’n sterfbed scene waarbij degene die gaat sterven nog even kort opleeft, iedereen in de ogen kijkt, handen vasthoudt – je mag je gelukkig prijzen als iemand zo afscheid kan nemen. En je weet dat die opleving de voorbode is van een snel naderend einde. En door de tranen heen lach je nog naar de ander. Het is goed. Ga maar. Het is goed.

Jezus en Paulus zijn er klaar voor. Ze zijn klaar met hun taak. Dat gevoel. Nu is het tijd om te gaan. Achterblijvers zijn het natuurlijk daar nooit mee eens, maar God, wat moet dat een fijn weten zijn. Dat je gedaan hebt wat je kon. Dat je wist wat je moest doen. Dat je gedaan hebt, wat je kon doen. En dat het tijd is om te gaan. Ik doe wel wat ik doe, maar is dat wat ik móet doen? Ik geloof het wel, hoop het ook. Maar álles gedaan wat ik kan doen? Als ik die Zuid-As ambitieuzen alles zie geven, weet ik misschien dat het niet gezond is maar dat is wél alles geven. Niet alleen ik, maar een hele generatie lijkt veel ambivalenter over taak, rol en werkzaamheden in het leven. Er ligt een verwachting dat we allemaal iets unieks te doen hebben, als werk. Daarnaast zijn vrienden intens belangrijk. Beetje tragisch als je een toffe baan hebt, maar niemand om mee te vrijdagmiddagborrelen. En dan heb je nog de festivals die om je aandacht schreeuwen, van Vlieland tot België. Kinderen natuurlijk. Wat moet je in hemelsnaam allemaal wel niet gedaan hebben, wil je net als Paulus en Jezus kunnen zeggen: ‘ik heb het werk volbracht dat u mij het opgedragen te doen’ (JC) en Paulus ‘ik heb niet nagelaten om Gods raadsbesluit in zijn volle omvang te verkondigen’. Zo oud was die man toch niet. En dan zo’n zekerheid.

In de piramide van Maslov worden de basisbehoeftes van mensen in beeld gebracht. Hij doet daarin vooral verslag van het opgroeien van mensen. De baby begint met een behoefte aan eten, drinken, dan veiligheid, dan sociale relaties, dan erkenning en waardering en dan zelfrealisatie. En op z’n sterfbed schijnt Maslov gerealiseerd te hebben dat hij een puntje is vergeten, een vrij relevant puntje. Het was wat laat om erachter te komen helaas. Maar nog op tijd. Hij zegt dat de grootste en hoogste behoefte van de mens niet zelfrealisatie, maar zelfovergave is. Wegcijferen, opgenomen worden in een groter geheel. Dat torent boven alles uit en dan spelen opeens zelfrealisatie en sociale relaties en veiligheid en eten en drinken minder. Paulus gaat vanochtend op weg naar Jeruzalem en weet zeker dat hij daar gevangen genomen en waarschijnlijk geëxecuteerd zal worden. JC weet ook dat dit te wachten staat. En ze zijn nog zo jong. Er is geen voltooid, ge-zelfrealiseerd leven, toch? Nog zoveel dat ze missen, waar ze niet aan meegedaan hebben, wat er nog uit te halen is. Het is toch onrechtvaardig?

Paulus en Jezus zijn beide overgestoken van de top van de Maslov piramide naar de volgende fase. Van zelfrealisatie naar zelfovergave. Ze weten zich veilig omdat ze een rol hebben gespeeld in een hoger idee. Ze hebben zich overgegeven aan de eeuwige en weten dat daarin hun rol lag en hun werk en hun toekomst. De dood is een afsluiting van die rol, niet van wie ze zijn of wat ze gaan meemaken.

Als de festivals die ik nog mee wil maken, de kinderen die ik wil zien opgroeien en de vrienden die ik niet wil missen opgenomen worden in de taak waaraan ik me heb overgegeven in het leven, ontstaat er misschien de ontspanning van Petrus en Jezus. Hoe veel pijn er dan ook nog te wachten zou kunnen staan. Het is die overgave die we allemaal zoeken. Zelfs volgens Maslov is die ingebouwd. Laat ik die dan serieus zoeken, me er werkelijk aan overgeven. De gok en de sprong wagen en langzaam de zorgen voor eten, drinken, veiligheid, sociale relaties, erkenning en zelfrealisatie verliezen. Want kijk naar de vogels, zegt diezelfde rabbi, hoe zij gekleed zijn. Maken zij zich zorgen? Degene die u een rol heeft toebedacht weet wel wat u nodig hebt. Off you go. En dat dat genoeg is.

Dát verlangen voeden brengt de werkelijkheid ervan dichterbij. Dat verlangen voeden is misschien wel wat geloven is.

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.

Deze rubriek heeft een eigen boek: Lazarus staat op. Daarin zijn de 25 mooiste ochtendgedachtes van de afgelopen tijd gebundeld en geïllustreerd door Joanne Zwart.

Lazarus staat op | Rikko Voorberg | Vuurbaak | ISBN 9789460050404 | € 17,95