Het hoeft allemaal niet zo religieus

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Hou je religie bij je – PopUpGedachte woensdag 20 juni 2018

Op de achtergrond ruist de stad. De wind voert het geluid mee van de snelwegen rondom. Hier is alles nog stil. De ramen en deuren van de buren zijn dicht of staan op een kier. Hier in huis is het rustig. En aan de tafel in de kamer zit ik te schrijven. Op zoek naar betekenis. De teksten willen nog niet meteen hun magie loslaten. Wat moet ik vanmorgen, waar gaat het over? De teksten gaan over dat wat verborgen moet blijven. Dat wat geen show mag worden, nooit voor de bühne. ‘Beoefen uw gerechtigheid niet voor het oog van de mensen om de aandacht te trekken; anders hebt gij geen recht op loon bij uw Vader, die in de hemel is. Wanneer gij dus een aalmoes geeft, bazuin het dan niet voor u uit, zoals de huichelaars doen in de synagoge en op straat, opdat zij door de mensen geprezen worden. Voorwaar, ik zeg u: zij hebben hun loon al ontvangen. Als gij een aalmoes geeft, laat uw linkerhand dan niet weten wat uw rechter doet.’

Voor wie is deze oproep? Wat was dat voor praktijk? Wie laat nu voor zich uitbazuinen dat hij wel even zus en zoveel geld geeft. We weten van een aantal grootverdieners dat zij ook heel veel goeds doen met het geld. Maar bazuinen zij het voor zich uit? Is het windowdressing? Dat kan natuurlijk. Maar een beetje Trumpbashen over hoe hij voor zich laat bidden bij zijn aantreden en dan geen reet doet met de inhoud van dat christendom, dat is wel erg makkelijk?

Wat is het punt? Gaat het hier om kritiek op visjes op de auto? Op opzichtig naar de kerk wandelen zoals dat vroeger in het dorp gebeurde waar ik woonde. Sterker nog, in een dorp naast ons kwam je er met de auto niet doorheen, want op zondagochtend liep iedereen en naar chauffeurs werd gefronst en ze kregen geen millimeter ruimte. Is dat het dan? Ook makkelijk toch?

Het lijkt erop dat de rabbi vandaag niet zegt: dat moeten zíj niet doen. Maar dat moeten júllie niet doen. Misschien moeten die anderen dat gewoon doen. Het levert hen waardering op, als ze nog hopen daarvoor een goddelijke beloning te ontvangen moeten ze misschien niet al teveel hopen, maar laat hén maar.

Onwillekeurig moet ik denken aan de opdracht die we als kinderen en jongeren kregen. Om toch vooral te stáán voor ons geloof. En bij vakantiewerk in de kantine en in omgevingen waar nooit gebeden werd voor eten, daar toch zéker wel voor te gaan staan en om stilte te vragen. Opzichtigheid als teken van geloofsmoed. Er zitten ook vast goede intenties achter, maar voor wie doen we het dan? Voor de ouders? De dominees? Of verwachten we nog hemelse pluimpjes? Nou, zegt Jezus, je hebt dan toch al een pluimpje van je kerk of van je dominee?

Laat maar, zegt JC. Dat opzichtige religieuze gedrag. Het is niet per se erg, maar niet iets voor jullie.
Hij leert hen hier het Onze Vader, dat beroemd is geworden. De boodschap van dat gebed is niet eens de inhoud of de geniale formuleringen als die erin zitten, maar de eenvoud. Een simpel gebedje voldoet. Lang geprevel, grote gebedsmomenten en plein public, blijkbaar was dat de regel en een teken van religiositeit.

Moeilijk voor te stellen allemaal in onze post-christelijke cultuur. Belangrijk in elk geval: doe het goede, dat is waar Jezus in deze passage op hamert. En op een manier die niet oppervlakkig is, maar waar heel je hart in meekomt. En geef het dan vervolgens geen religieus label. Want daar ging het niet om. Je deed het voor iets anders, iemand anders, omdat het bij je hoort.

Ik geloof niet dat deze tekst bedoeld is om te zorgen dat mensen niet op de barricades gaan staan, al kun je het wel zo lezen. Dat het niet bedoeld is om te zwijgen over religie in het publieke domein. Maar religiositeit breed laten hangen, is niet wat JC bij zijn leerlingen voor zich ziet. Hij heeft niet voor niets vissers gekozen. En hun gerechtigheid, zegt hij, moet dan wel verdergaand zijn dan die van de religieuze leidslieden, maar het hoeft allemaal niet zo religieus vormgegeven. Doe maar gewoon. Je intentie telt. In het verborgene.

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.

Deze rubriek heeft een eigen boek: Lazarus staat op. Daarin zijn de 25 mooiste ochtendgedachtes van de afgelopen tijd gebundeld en geïllustreerd door Joanne Zwart.

Lazarus staat op | Rikko Voorberg | Vuurbaak | ISBN 9789460050404 | € 17,95