Column Arjan Lock | ‘De moeder die haar kind moest achterlaten’

Grote delen van de stad zijn verwoest, onderweg hiernaartoe waren de gevolgen van oorlog en een gewelddadig regime overal zichtbaar. Niet het uitzicht of de verwoesting trekt de aandacht, maar het stille verdriet in de ogen van Yasmin. Ze heeft net met haar dochter gebeld, haar man en kinderen luisterden mee. Zo doen ze dat iedere vrijdagmorgen, voordat haar school begint.

Vluchten voor oorlog en geweld

Een klein zinnetje, of eigenlijk een tussen-de-regels-door verbetering viel op in het ogenschijnlijk gewone gesprek over alledaagse dingen. “Geef je tante, ik bedoel mama, een dikke knuffel?”, waren de laatste woorden van het telefoongesprek van Yasmin met haar dochter. Even daarvoor had ze ons haar verhaal verteld. Over vluchten voor oorlog en geweld, iedere keer weer opnieuw. De bombardementen en de honger. En hun zoon Machmud die zorg nodig heeft vanwege zuurstofgebrek bij de geboorte.

Ren voor je leven

Tot zij, haar man en het gezin van haar zus, besloten te vluchten naar Turkije. Een gevaarlijke reis voor de ouders, hun zoon Machmud die niet kan lopen en spasmes heeft en hun twee maanden oude dochtertje. Op het laatst bij de ‘grens’ ging het mis. De soldaten schreeuwden en er werd in de lucht geschoten, sommigen uit de groep holden verder. ”Staan blijven!” werd er geroepen. “Ga maar, hollen, ren voor je leven, over een paar dagen zien we elkaar!” riep Yasmin naar haar zus.

De goede keuze?

Zij droeg de zware Machmud, haar zus had ze haar dochtertje van 2 maanden gegeven. Dat baby'tje van 2 maanden is nu 8 jaar en woont in Berlijn. Het ‘elkaar zien’ is er nooit van gekomen. Fatima spreekt vloeiend Duits, gaat op de fiets naar school en heeft een thuis gevonden in het gezin van haar tante. Dat moment bij de grens gaat iedere nacht door Yasmin’s hoofd. Heeft ze de goede keuze gemaakt? Is Fatima bij haar zus nu beter af?

Pijn delen

In het buurtcentrum van Dorcas kan Yasmin af en toe terecht voor een gesprek als het haar te veel wordt. Samen met andere vrouwen praten ze over wat je dwars zit en delen ze de pijn van hun hart. Machmud mag meedoen met de activiteiten voor kinderen. Ik hoor hem zingen en zie de blijdschap op z’n gezicht. Een weldadige afleiding in hun niet eenvoudige leven. Zo zitten ze daar, op de rand van het dak. Yasmin, Machmud en de andere kinderen die in de latere oorlogsjaren geboren zijn.

Sporen van de oorlog

Zomaar een gezin waar het geweld van de oorlog z’n sporen heeft nagelaten. Niet direct zichtbaar, maar voor de goede verstaander hoorbaar in de opofferende liefde van een moeder die haar dochter ten koste van zichzelf een veilig thuis gunt. Je tante is nu jouw moeder.