7 Tussen Amersfoort en Nijkerk – Arkemheen, het jaar: 1356
20 juli 2021 · 10:56
Update: 29 november 2024 · 11:22
Het is 1356 en hertog Reinald III van Gelre geeft toestemming aan de bewoners van Putten en Nijkerk om hun gronden, toen bekend onder de naam "Erckemehen", met een dijk te beschermen tegen het zeewater van de Zuiderzee. De zeepolder Arkemheen – tegenwoordig nog zo’n 3200 hectare groot – was geboren. Daarmee een van de oudste polders van ons land.
Het gebied tussen Nijkerk en Amersfoort is altijd al een laaggelegen drassig gebied geweest dat hard bevochten moest worden op de Zuiderzee.
Geboorte van de polder Arkemheen
Na verlening van het ‘dijkrecht’ werd tussen de Laak (bij Nijkerk) en de Schuitenbeek (bij Putten) een dijk van 10 kilometer lang aangelegd. Het toegekende ‘dijkrecht’ bracht plichten voor de grondbezitters met zich mee. Zo moesten zij grond afstaan voor de aanleg van de dijk en deze onderhouden, net als de watergangen en wegen in het gebied. Een polderbestuur regelde namens de grondeigenaren de onderhoudstaken.
Bescherming tegen (regen)wateroverschot
Ook van binnenuit werd de polder door water bedreigd. Regenwateroverschot van de polder en de omliggende hogere gronden moest een weg vinden naar de zee. Voor het afwateren van de landerijen in de polder had men tussen 1531 en 1776 acht keersluizen in de dijk aangelegd.
Tekort en overschot
Om een zo goed mogelijke afvloeiing van het polderwater via de vaarten te bewerkstelligen moesten het bodempeil in stand worden gehouden, waterplanten worden verwijderd en eventueel worden gebaggerd. Als echter na hevige regenval voor langere tijd de zee opgestuwd werd door de harde noordwestenwind kon men niet afwateren en konden bij waterteveel de lage gedeelten van de polder onder lopen, met alle gevolgen van dien voor de landbouw.
Bij de hoger gelegen gronden in de Putter polder kon het ook wel eens voorkomen dat er bij langdurige droogte te weinig water was. In zulke gevallen moest de afstroom via de spuisluis belemmerd worden door middel van het plaatsen van schotten. Bij zeer grote droogte werd ook wel zeewater ingelaten.
Zie ook:
De Arkemheense polder is een van de oudste polders van Nederland. Honderd jaar lang heeft stoomgemaal Hertog Reijnout gezorgd voor de ontwatering van deze polder. Ook nu nog mag het kolengestookte stoomgemaal bij extreme waterstanden bijspringen. Het gemaal is geopend voor publiek en in de oude kolenloods is een bezoekerscentrum ingericht.
De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.
bron:
Meest gelezen
- Column Elbert: 'Wat haalt papa toch allemaal uit op tv?'
Elbert over alle kinderprogramma's die zijn gezin kijkt
Column Elbert: 'Wat haalt papa toch allemaal uit op tv?'
- Bernice Klein verloor bij een brand vier broertjes
‘Een van m’n zussen riep: ‘Jezus, red onze broertjes!’’
Bernice Klein verloor bij een brand vier broertjes
- Rachel Rosier zoekt naar antwoorden in de Gazaoorlog: 'Wie is goed, wie is fout?'
'Het graf van Rachel': 6 mei om 22.20 uur bij de EO op NPO 2.
Rachel Rosier zoekt naar antwoorden in de Gazaoorlog: 'Wie is goed, wie is fout?'
Lees ook
- Moeder en dochter onder één dak: 'Als ik aan het werk ben, vouwt mijn moeder de was op'
Hoe is het om samen met je moeder te wonen?
Moeder en dochter onder één dak: 'Als ik aan het werk ben, vouwt mijn moeder de was op'
- Het weekend van Anne-Mar Zwart
Presentatrice Anne-Mar Zwart over haar weekend
Het weekend van Anne-Mar Zwart
- Moeder en dochter onder één dak: 'We zijn bij elkaar, maar niet op een kleffe manier’
Hoe is het om samen met je moeder te wonen?
Moeder en dochter onder één dak: 'We zijn bij elkaar, maar niet op een kleffe manier’
Schrijf je hier in voor de EO-nieuwsbrief
Wil je op de hoogte blijven waar de EO mee bezig is? Meld je aan voor de EO nieuwsbrief vol inspirerende verhalen, de nieuwste programma's en waardevolle verdieping. EO. Als je gelooft.
Lees onze privacyverklaring.