Navigatie overslaan
Sluit je aanNPO Start
Uitgelichte afbeelding

Steeds meer vrouwen slikken ADHD-medicijnen: ‘Zonder raak ik enorm overprikkeld’

vandaag · 18:36

Update: vandaag · 19:07

Het aantal vrouwen dat medicijnen gebruikt voor ADHD is in 17 jaar tijd maar liefst verzesvoudigd. Maar waarom zou je wel of geen medicatie slikken voor ADHD? Eva-volgers delen hun ervaringen: “44 jaar overleven en nu ENERGIE.” Maar ook: “Ik voelde me een zombie en niet meer mijn spontane zelf.”

“Mensen vinden ons altijd zo irritant. Omdat we te laat zijn, te luid, niet altijd beschikbaar. Nou, daar hebben we zelf eigenlijk niet zoveel over te zeggen. We staan aan of uit, hebben daarin niets te kiezen. We moeten onszelf ook maar nemen zoals het komt.” Hanneke Mijnster dacht bijna 42 jaar lang dat ze sociaal gestoord was. Dat ze raar was en harder moest werken om mee te kunnen doen. Tot ze erachter kwam: “Ik ben niet raar, ik heb ADHD.”

Onderzoek CBS: ‘Verstrekking ADHD-middelen sinds 2006 verviervoudigd’

In 2023 kregen volgens het CBS 300.000 mensen ADHD-middelen verstrekt – bijna vier keer zo veel als in 2006, toen het nog om 78.000 mensen ging. De stijging vindt vooral plaats onder vrouwen (zes keer zoveel, tegenover tweeënhalf keer zoveel bij mannen). De verschillen tussen mannen en vrouwen zijn daardoor kleiner zijn geworden: in 2023 kregen 170 duizend mannen en 130 duizend vrouwen ADHD-middelen. Onder de 20 jaar krijgen nu nog meer jongens dan meiden ADHD-middelen voorgeschreven, maar daarna zijn de verschillen kleiner.

De ervaringen van Eva-volgers

Het verhaal van Hanneke staat niet op zichzelf. Het exacte aantal mensen met ADHD in Nederland is niet precies bekend, maar naar schatting gaat het om 2 tot 3 procent van de volwassene en 3 tot 5 procent van de kinderen. Op social media is de laatste jaren veel aandacht voor ADHD. Wanneer we op Instagram vragen of mensen een ADHD-diagnose hebben, krijgen we dan ook massaal reactie. Van de mensen die aangeven dat ze een diagnose hebben, slikt 19% medicijnen voor ADHD, zoals ritalin, concerta of methylfenidaat.

Minder overprikkeld

Veel vrouwen geven aan dat ze er rust door ervaren in hun hoofd en zich minder overprikkeld voelen. Zo zegt Janet*: “Ik slik ze zodat ik meer kan focussen en niet uitgeput raak van alle prikkels.” Ook Annabel geeft aan: “Met medicatie heb ik een rustiger hoofd en sneller overzicht, daardoor ben ik minder snel overprikkeld.” Floortje: “Het helpt een beetje meer gestructureerd te kunnen zijn, mijn taken te gaan doen en af te maken.”

Voor sommige Eva-volgers maakt het slikken van medicijnen bij ADHD echt een groot verschil. Zo zegt Marianne: “Omdat ik daarmee eindelijk een leven heb gekregen. 44 jaar overleven en nu ENERGIE.” En Shanice vertelt: “Omdat ik te vaak over mijn grenzen ging, wat niet gezond meer was. Nu gaat het beter!”

Zonder raak ik enorm overprikkeld en ben ik een ongeduldige, boze moeder.

Ook mensen in de directe omgeving merken het effect van medicatie. Zo zegt Ginny eerlijk: “Zonder raak ik enorm overprikkeld en ben ik een ongeduldige, boze moeder.” En Chantal vertelt: “Mijn leven is een stuk prettiger met medicatie en mijn man merkt het meteen als ik het vergeten ben.” Sanne: “Ik slik medicatie voor mijn werk als verpleegkundige en ook voor mijn omgeving.” Paulien concludeert: “Als een paar pillen je helpen om goed te functioneren is dat erg prettig.”

Bijwerkingen van ADHD-medicatie

Als je al die positieve reacties leest, denk je al snel: waarom zou ik géén medicatie slikken bij een ADHD-diagnose? Toch geeft op onze Instagram maar liefst 62% van de mensen met een diagnose aan dat ze geen ADHD-medicijnen tot zich nemen. En 19% heeft dat in het verleden wel gedaan, maar nu niet meer.

Van de volgers die hebben gereageerd, zegt een groot deel dat ze de bijwerkingen van de ADHD-medicatie te vervelend vinden. Rochelle legt uit: “De bijwerkingen vlakten me helemaal af, ik raakte mezelf kwijt.” Marieke herkent dat: “Ik voelde me een zombie en niet meer mijn spontane zelf. Dan maar chaotisch zijn, maar wel mezelf.” Coby vertelt: “Ik kreeg er een kort lontje van.” Anderen noemen last te hebben van de ‘rebound’. Dat wil zeggen dat de klachten aan het einde van de werkingsduur extra heftig terugkomen.

Ik heb het de 49 jaar voor de diagnose ook gered.

Sommige vrouwen kregen fysiek klachten als bijwerking. Annet: “De medicatie gaf me hartkloppingen en een heel gejaagd gevoel.” Veerle heeft een hartafwijking en slikt het daarom niet. En Nelleke zegt: “Ze verhogen mijn toch al hoge bloeddruk. Ik heb het de 49 jaar voor de diagnose ook gered.” Andere vrouwen geven aan dat ze zwanger zijn of een kinderwens hebben en daarom zijn gestopt. Een enkeling zegt niet afhankelijk te willen zijn van medicijnen.

Elianne stond voor haar gevoel te veel ‘aan’ door de medicatie. Wat zij nu doet om met haar ADHD om te gaan? “Ik ben meer gaan kijken naar welke dingen mij helpen in het dagelijks leven, zoals wekkers zetten voor afspraken en taken en minder koffie.” Irma is ook zelf aan de slag: “Met veel kennis, mijn man en acceptatie kom ik ver.”

Wat is ADHD?

ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder en kenmerkt zich voornamelijk door verstoringen in:
  • Aandacht. Denk aan: snel afgeleid zijn, moeite met concentratie en details, vergeetachtig zijn en vaak dingen kwijt zijn, en moeite met organiseren en tijd inschatten.
  • Hyperactiviteit. Dat uit zich vaak in een rusteloos gevoel of lichamelijke onrust, veel praten, vaak ‘aan staan’, niet stil kunnen zitten.
  • Impulsiviteit. Mensen met ADHD hebben vaak moeite hebben met wachten of anderen onderbreken, handelen zonder nadenken en onverwachte stemmingswisselingen hebben.
Niet iedereen met ADHD heeft met al deze kenmerken te maken.

ADHD bij vrouwen
ADHD ziet er bij vrouwen vaak anders uit dan bij mannen. Vrouwen zijn meestal minder druk of impulsief, maar hebben vaker moeite met concentratie, raken snel overprikkeld en voelen zich vaak onrustig of moe. Omdat vrouwen hun klachten vaak beter maskeren dan mannen, wordt ADHD bij vrouwen vaak pas na de kindertijd herkend. Dit vergroot het risico op misdiagnoses, zoals angst of depressie, en kan leiden tot overbelasting of burn-out.

*De namen van onze Eva-volgers zijn gefingeerd.

Meest gelezen

Lees ook

Schrijf je hier in voor de Eva-nieuwsbrief

Eva is het magazine voor vrouwen van de EO. In de Eva nieuwsbrief ontvang je wekelijks een selectie van de mooiste artikelen: levensverhalen, artikelen over mentale weerbaarheid, gezondheid en liefde & relaties.

Lees onze privacyverklaring.