Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Charles Taylor: ‘We moeten blijven praten over God’

Deel:

Hij laat zien hoe we juist in tijden van secularisatie moeten blijven praten over God en culturele verschillen beter kunnen erkennen en vieren. Vandaag als laatste in de serie Filosofen over God: Charles Taylor

De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

De Canadese filosoof Charles Taylor ( Montreal 1936) heeft kritiek op het liberale mensbeeld. Autonomie is overgewaardeerd. Universele gelijkheid tussen mensen slaat de boel plat. Het liberalisme ontkracht de waarde van een gemeenschap. We zouden in dialoog moeten blijven met onze omgeving. Taylor gaat voor dialoog tussen culturen waarbij het ook zo kan zijn dat je eigen overtuiging er helemaal naast zit.

Wie ben ik?

Charles Taylor vindt de invloed van de natuurwetenschappen op ons mensbeeld te groot. Het reduceert de mens tot een atoom. En de samenleving tot een geheel van atomen. De filosofie moet zich daar verre van houden. Het is allemaal veel complexer. Wie is de mens? Dat is de allesbepalende vraag. En om die vraag te beantwoorden kom je niet uit bij de natuurkunde maar bij de kunst. Individuele vragen worden in de kunst algemeen. In de kunst komt de vraag wie de mens is pas echt tot leven. En kunst laat zien hoe complex het antwoord is.

Secularisatie stopt de dialoog

Ook godsdienst is onderdeel van de dialoog waarvoor Taylor pleit. Het geloof is door de Verlichting uiteengespat in vele richtingen en levensbeschouwingen. ‘Een supernova-effect’, volgens Taylor, met allerlei stromingen zoals het evangelicalisme of het liberalisme als gevolg. Deze veelsoortigheid van overtuigingen die simpelweg hoort bij onze tijd rechtvaardigt dialoog en verbinding. Het liberalisme is daarin veel te passief. En wanneer we ongeloof te veel ophemelen komen we niet verder. Secularisatie is zelfs een teruggang om tot dialoog te komen. Geloof en ongeloof zijn niet tegengesteld maar vullen elkaar aan.

Katholiek en protestants

De achtergrond van Charles Taylor is ook niet eenstemmig: een tweetalige achtergrond; een protestantse vader en een katholieke moeder. Alhoewel het denken centraal staat in zijn carriere – hij werd hoogleraar filosofie – probeerde hij ook politiek door te breken. Tot drie keer toe was hij kandidaat voor de Sociaal Democratische Partij om via zijn district in het Canadese Lagerhuis te komen. Maar steeds slaagde hij er niet in. Waar hij wel in slaagde was om juist in tijden van kerkverlating en ongeloof de relevantie van geloof opnieuw onder de aandacht te brengen. Zijn werk A Secular Age uit 2007 is misschien wel de richtingwijzer van de 21 eeuw die laat zien hoe geloof en ongeloof elkaar toch kunnen vinden.

Filosofen die spreken over God… het werd in de filosofie steeds ingewikkelder. Taylor laat zien dat we er wel over moeten blijven spreken. Al was het maar om te ontdekken wie de mens ten diepste is. Ook in de 21e eeuw.

Charles Taylor in het kort

Geboren: 5 november 1931 in Montreal

Belangrijkste werken: o.a. A Secular Age, The Malaise of Modernity, Varieties of Religion Today, Sources of the Self en The Explanation of Behaviour.

Politiek: Taylor stelde zich tot 3 keer toe kandidaat voor de Sociaaldemocratische New Democratic Party, maar zonder succes.

5 Quotes (Om indruk te maken op verjaardagen)

– There is a widespread sense of loss here, if not always of God, then at least of meaning

– We define our identity always in dialogue with, sometimes in struggle against, the things our significant others want to see in us. Even after we outgrow some of these others – our parents, for instance – and they disappear from our lives, the conversation with them continues within us as long as we live.

– Herder put forward the idea that each of us has an original way of being human. Each person has his or her own ‘measure’ is his way of putting it. This idea has entered very deep into modern consciousness. It is also new. Before the late eighteenth century no one thought that the differences between human beings had this kind of moral significance.

– It’s not just that people sacrifice their love relationships, and the care of their children, to pursue their careers. Something like this has perhaps always existed. The point is that today many people feel called to do this, feel they ought to do this, feel their lives would be somehow wasted or unfulfilled if they didn’t do it.

– There is a certain way of being human that is my way. I am called upon to live my life in this way, and not in imitation of anyone else’s life. But this notion gives a new importance to being true to myself. If I am not, I miss the point of my life; I miss what being human is for me.

De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

afbeelding: Door Makhanets 


Meer weten over hoe andere filosofen dachten over God? In deze serie staan prominente denkers centraal en leer je meer over hun leven en hun godsbeeld.

BewarenBewaren

BewarenBewaren

BewarenBewaren

BewarenBewaren

BewarenBewaren

BewarenBewaren

--:--