Leven met en zonder flakka: het verhaal van Lennart en zijn moeder Nelleke

Als kind voelde Lennart zich vaak anders. "Ik deed me al jong anders voor dan ik was. Toen iemand mij vroeg wat mijn lievelingskleur was, zei ik roze. Daarna veranderde ik het maar in blauw of groen, omdat ik me dan veiliger voelde. Die drang om zich aan te passen bleef. Op de middelbare school vond hij eindelijk aansluiting via roken, drinken en blowen. "Ineens hoorde ik ergens bij. Mensen keken tegen me op omdat ik wist hoe het moest."

Harddrugs

Op latere leeftijd probeerde Lennart harddrugs. "Ik heb het altijd uitgesteld omdat ik bang was verslaafd te raken. Maar toen een vriend wat MDMA over had na een festival, besloot ik om mee te doen. Maar eerlijk: ik had een fantastische nacht."

Zijn moeder Nelleke wist van niets. "Hij was bijna elke avond weg, ook doordeweeks. Vragen stelde ik niet; het werd altijd weggewuifd. Pas later besefte ik dat dit het begin van iets groters was."

Wat begon met festivals en pillen, liep binnen een jaar uit op designerdrugs. "Ik ontdekte dat ik LSD en benzo’s via het internet kon bestellen. Dat voelde alsof er een wereld voor me openging. In het begin gebruikte ik hooguit eens in de twee maanden, maar al snel vaker", vertelt Lennart.

Ik rookte zoveel dat ik geen lucht meer kreeg

De interventie

Lennart combineerde verschillende soorten drugs met elkaar. Een avond ging hij met vrienden 2CB doen. Voor de meeste van zijn vrienden bleef het hierbij, maar Lennart gebruikte die avond 12 verschillende middelen in verschillende hoeveelheden. Tot het punt dat hij niets meer kon. Zijn ouders hoorden hem thuiskomen. "Mijn man en ik gingen samen naar beneden, onderweg kwamen we Lennart lijkbleek en transpirerend tegen. We hebben hem op de bank gezet en zeiden: 'We maken ons echt gigantische zorgen over jou!' Hij zat in een toestand van verstijving waarin hij niks kon uitbrengen. We zijn naar bed gegaan en hadden afgesproken om de dag erna verder te praten", vertelt Nelleke.

De verleiding van flakka

Het echte kantelpunt kwam toen Lennart kennismaakte met flakka; een synthetische drug met een onvoorstelbare werking. "3MMC was meteen raak. Flakka sloop er langzaam in, maar toen het eenmaal greep kreeg, liet het me niet meer los."

Zijn moeder merkte hoe heftig de verandering was. "Hij rookte het zelfs binnen, op zijn slaapkamer. Ik wist niet meer hoe ik hiermee om moest gaan. De geur trok in alle kleren, ik draaide aparte was omdat mijn eigen kleding ook naar flakka begon te ruiken."

Het dieptepunt kwam toen Lennart flakka ging injecteren. "Ik rookte zo veel dat ik geen lucht meer kreeg. Snuiven vond ik verschrikkelijk. Uiteindelijk ben ik maar gaan prikken omdat ik moest gebruiken, maar ik kon mijn aders niet vinden. Ik zat dan urenlang, onder het bloed, te proberen."

Een keer ging het bijna fataal mis. "Ik had een nieuwe batch binnen. Hiervan spoot ik de helft van wat ik normaal deed, maar zelfs dat was te veel. Ik wist meteen dat er iets mis was en klopte bij mijn moeder aan."

Voor Nelleke staat die nacht nog helder op het netvlies. "Hij stond op de overloop, lijkbleek en wankel, met pijn op de borst. Ik dacht dat ik hem moest gaan reanimeren en belde 112. Zelfs de ambulance had nauwelijks kennis van flakka. Uiteindelijk werd er een toxicoloog geraadpleegd, maar ook zij konden er weinig over vertellen."

Omdat mijn moeder ook bij een groep zat, spraken we ineens dezelfde taal

De weg naar herstel

In de week na de overdosis kwam voor Lennart het besef dat hij er niet meer had gestaan als hij de hele spuit had gebruikt. "Ik ging al naar zelfhulpgroepen maar een klinische opname vond ik alleen voor junks, dat vond ik mijzelf niet. Junks stelen fietsen en wonen onder een brug. Ik kon mijn verslaving prima bekostigen omdat ik gewoon aan het werk was. Tijdens een meeting zag ik hoeveel 'normale' mensen er al een klinische opname hadden gehad. Uiteindelijk ben ik naar Zuid-Afrika gegaan."

Eenmaal in Zuid-Afrika viel er een enorme last van Lennarts schouders. "Omdat ik dag en nacht bezig was met drugs gebruiken, meer bestellen en mezelf staande te houden, was ik de hele dag aan het vechten. Dit hoefde nu eindelijk niet meer. Ook kon ik eindelijk weer lachen, of meedoen aan zoiets kleins als een bordspelletje."

Houvast

Na de kliniek in Zuid-Afrika bleven de zelfhulpgroepen een belangrijk houvast. "In het begin vond ik het maar een rare bedoening", zegt Lennart. "Het ging vaak over God, terwijl ik daar helemaal niks mee heb. Maar ik zag mensen die al jaren clean waren, en dat gaf me hoop. Ik dacht: als het hen lukt, dan kan ik misschien ook een beter leven krijgen."

Ook Nelleke ging naar zelfhulpgroepen, speciaal voor de naasten van gebruikers. "Ik kon daar mijn verhaal kwijt, zonder oordeel. Er zaten mensen die hetzelfde hadden meegemaakt, in plaats van anderen die zeiden: 'Zet hem toch de deur uit'. Ik leerde dat ik ook mijn grenzen mocht stellen. Het was niet normaal dat iemand over me heen walst, ook al is het je kind."

Het bijzondere was dat hun trajecten elkaar raakten. "Omdat mijn moeder ook bij een groep zat, spraken we ineens dezelfde taal. We begrepen elkaar beter en konden eindelijk voorbij de verwijten kijken", vertelt Lennart.

De weg terug ging niet zonder vallen. "Na Zuid-Afrika viel ik meerdere keren terug. Maar ik leerde sneller om mijn gevoelens uit te spreken en hulp te vragen. Dat zorgt ervoor dat ik nu nuchter kan blijven."

Boodschap

Nu, meer dan anderhalf jaar later, ziet Lennarts leven er heel anders uit. Hij werkt, reist, heeft een relatie en een eigen huis. Bovendien zette hij verschillende zelfhulpgroepen op. "In het begin zaten we met drie man, nu zijn we met vijftien. Het geeft zoveel kracht om dit samen te doen."

Moeder en zoon willen anderen graag iets meegeven: "Blijf open naar elkaar en naar de buitenwereld. Vergeet niet: een verslaafde is vaak een beschadigd persoon die niet weet hoe hij met het leven om moet gaan. Je hoeft niet al het gedrag te tolereren, maar blijf wel de mens verwelkomen", zegt Lennart.

Nelleke vult aan: "Verslaving hoort vaak achter gesloten deuren. Door erover te praten, haal je het taboe weg. Dat is de enige manier waarop herstel kans krijgt."