Jeuk, ge­wrichts­pijn en pa­nie­k­aan­val­len: dit zijn de minder bekende symptomen van de overgang

In principe begint de overgang als je tussen de 40 en 60 jaar oud bent; 1 op de 100 vrouwen komt daarvóór in de overgang. De overgang kan een enorme impact op je leven en op je relatie hebben. Daarom is het goed om beslagen ten ijs te komen. Bereid je voor, hier komt-ie: de bekende én minder bekende symptomen van de overgang.

Bekende symptomen van de overgang

Om je kennis even op te frissen: deze bekende klachten horen bij de overgang.

• Opvliegers: plotselinge warmteaanvallen, vaak gepaard met rood aanlopen en zweten. Een aanval duurt meestal een paar minuten.
• Nachtelijk zweten: drijfnat wakker worden, terwijl je geen koorts hebt. Een opvlieger, maar dan in de nacht.
• Menstruatieveranderingen: je cyclus kan korter, langer, heviger of juist lichter worden. Veel bloedverlies kan bovendien tot bloedarmoede leiden.
• Vaginale droogheid: je vagina scheidt minder vocht of afscheiding af, wat kan leiden tot jeuk, irritatie of pijn bij het vrijen.
• Slaapproblemen: moeite met inslapen, doorslapen of vroeg wakker worden.
• Vermoeidheid: je voelt je uitgeput, zelfs als je geslapen hebt.
• Stemmingswisselingen: je bent prikkelbaar, huilt snel of voelt je ‘vlak’.
• Verlies van libido: minder zin in seks, soms ook door pijn of droogheid.

Tekst gaat hieronder verder.

• Jeany negeerde haar overgangsklachten: ‘Ik ben niet gewend over dit soort dingen te praten’

  Klik hier

Minder bekende, maar veelvoorkomende mentale klachten

Wat niet veel vrouwen weten, is dat de hormonale schommelingen rondom de overgang ook kunnen leiden tot psychische klachten, die lijken op een burn-out of angststoornis.

• Paniekaanvallen of plotselinge angst: je krijgt hartkloppingen, ademnood of een gevoel van dreiging, zonder duidelijke aanleiding.
• Somberheid of depressieve gevoelens: je voelt je neerslachtig, futloos of niet meer ‘jezelf’.
• Vergeetachtigheid en/of concentratieproblemen: je kunt je moeilijker focussen of dingen onthouden.
• Overprikkeling: je kunt slecht tegen drukte, lawaai of bijvoorbeeld fel licht.
• Innerlijke onrust of besluiteloosheid: je hebt het idee dat je hoofd nooit stilstaat, je voelt je opgejaagd.

Tekst gaat hieronder verder.

• Ank kwam vervroegd in de overgang: ‘Ik loop rond in een lijf van iemand van zestig’

  Klik hier

Minder bekende fysieke klachten

Ook zijn er fysieke klachten die niet iedereen aan hormoonschommelingen en dus de overgang toeschrijft.

• Gewrichtspijn of spierpijn: je voelt je ’s ochtends stram of hebt last van pijn in knieën, heupen, nek of schouders.
• Hartkloppingen of onregelmatige/verhoogde hartslag
• Hoofdpijn/migraine, vooral rondom menstruaties
• Duizeligheid of een licht gevoel in je hoofd.
• Oorsuizen (tinnitus)
• Tintelingen in handen of voeten
• Vaginale irritaties: doordat het slijmvlies in de vagina dunner wordt, kan je vaginale flora uit evenwicht raken. Daardoor kunnen vaginale irritaties zoals candida, spruw en andere bacteriële infecties vaker voorkomen en makkelijker terugkeren.
• Branderige mond of tong (‘burning mouth syndrome’)
• Droge huid/jeuk
• Haaruitval of dunner wordend haar
• Gewichtstoename/verandering in vetverdeling (vooral buik), zonder dat je eetpatroon verandert
• Spijsverteringsproblemen, zoals een opgeblazen gevoel, winderigheid of verstopping
• Urineverlies/vaker moeten plassen

Let op: sommige klachten zijn gevolgen van andere klachten. Zo kan je door bloedverlies bloedarmoede krijgen, waardoor je moe of duizelig kan zijn. Door opvliegers overdag – op een moment dat het natuurlijk net niet uitkomt – kun je je onzeker voelen. En als je ’s nachts slecht slaapt door opvliegers, kun je je moe, somber, verdrietig of snel geïrriteerd voelen.

Ook is het geen gegeven dat deze klachten 1-op-1 door de overgang komen. Het kan ook komen door het ouder worden, of door onderliggende aandoeningen.

Tekst gaat hieronder verder.

• De overgang: ‘Steeds als ik naar de huisarts ging, voelde ik me niet serieus genomen’

  Klik hier

Waarom is dit belangrijk?

Of je het nu wil of niet, op een gegeven moment komt je lichaam in de overgang terecht. Het helpt dan om te weten wat er met je lichaam en met je geest gebeurt. Het kan je namelijk onzeker of angstig maken, juist omdat je de link met de overgang niet snel legt. Zeker psychische klachten kunnen je angstig maken. Ook door zorgverleners worden ze weleens over het hoofd gezien of niet serieus genomen.

Ben je de veertig gepasseerd en voel je je opeens anders? Ben je vermoeider en bijvoorbeeld regelmatig overprikkeld of vergeetachtig? Dan zou het zomaar kunnen dat je de menopauze nadert. Door bewustzijn kun je klachten eerder herkennen en passende keuzes maken om het allemaal wat draaglijker voor jezelf te maken. Zo worden vrouwen in de overgang geadviseerd om gezond te eten (met genoeg ijzer, vooral als je veel bloed verliest), een half uur per dag actief te bewegen en op tijd naar bed te gaan. Op Thuisarts.nl staat nog meer handige informatie over omgaan met overgangsklachten.