De verwoeste steden Sodom en Gomorra

Vindplaats in de Bijbel

In het eerste Bijbelboek, Genesis hoofdstuk 19, staat het verhaal over deze steden. De inwoners doen zoveel slechte dingen, dat God besluit de steden te vernietigen met zwavel en vuur. Maar de neef van Abraham, Lot, woont daar met zijn gezin. Abraham vraagt God de steden niet te vernietigen als er in de stad tien goede mensen zijn. Maar zelfs zo weinig mensen zijn er niet. Twee engelen zeggen daarom tegen Lot dat hij moet vertrekken. Hij mag zijn vrouw en familie meenemen, maar geen van hen mag achterom kijken. Lot wordt gered, maar zijn vrouw kijkt om naar wat er met de stad gebeurt en verandert in een zoutpilaar. 

Bij de Dode Zee

De twee steden Sodom en Gomorra lagen aan de oever van een zee. Deze zee heet nu de Dode zee en is een natuurlijk grensgebied tussen het huidige Israel en Jordanië. Er kan bijna niets groeien en wonen omdat het gebied zo zout is. Het verhaal gaat dat het gebied zo zout is geworden door het zwavel waarmee God de steden vernietigde. 

De slechte dingen van Sodom en Gomorra

Het Nederlandse spreekwoord ‘als Sodom en Gomorra’ betekent dat er in die plaats veel slechte dingen gebeuren. Ook de woorden ‘sodomie’ en ‘gesodemieter’ zijn te herleiden tot dit verhaal uit Genesis 19. Het woord ‘sodomie’ wordt in onze taal gebruikt voor ongepast seksueel gedrag. Toch noemt de Joodse traditie de ongastvrijheid en onveiligheid als zonden van Sodom. Ook op andere plekken in de Bijbel zie je dat het niet (alleen) om seksuele zonden gaat, zoals in het bijbelboek Jeremia (Jeremia 23:14). Daar worden echtbreuk en leugens genoemd. Ook de overdaad of verkwisting en het niet helpen van andere mensen zijn volgens het bijbelboek Ezechiël (Ezechiël 16:49) de fouten van Sodom en Gomorra. 

Sodom wordt ook aangehaald als voorbeeld door de profeet Jesaja (Jesaja 3:9) en in Openbaring 11:8. Hier wordt gezegd dat de belangrijkste stad van Israël, Jeruzalem, zoveel foute dingen doet dat de stad vergeleken kan worden met Sodom. Eigenlijk zegt Jesaja dus dat Jeruzalem vernietigd zou moeten worden voor alle zonden.