Donderpreek over racisme

Ik zat naar Op1 te kijken en opeens was ik terug in de kerk van mijn jeugd. Te gast bij Op1 was Nourdin El Ouali, voorman van de politieke partij NIDA in Rotterdam.

“Wie ben jij in dit verhaal?” vroeg hij aan de aanwezigen in de studio, verwijzend naar de moord op de zwarte Amerikaan George Floyd. “Iedereen in Nederland is iemand in dit filmpje! Ben jij de agent die zijn knie op een burger legt, zodat die het leven laat? Ben jij George Floyd, die het leven laat met het systeem op z’n nek? Ben jij de omstander die kijkt en niks zegt?”

Als ik tussen die drie moet kiezen, ben ik een omstander. Want ik ben geen agent en ik ben niet zwart of gearresteerd. Ik vermoed dat ik als omstander aanvankelijk niets zou doen, ik ga er van uit dat het doorgaans terecht is als iemand wordt aangehouden. Maar als ik door zou hebben dat de man ademnood kreeg en de agent gewoon doorging met z’n nekklem, hoop ik dat ik er – samen met andere omstanders – heen was gelopen en de agent ervan had overtuigd dat hij moest stoppen. En als dat niet hielp, hoop ik dat de anderen en ik Floyd van de agent hadden kunnen bevrijden. Ik weet niet of El Ouali dit bedoelde. Ik sluit niet uit dat hij vindt dat ik me er te gemakkelijk van afmaak als ik op deze manier reageer.

Als gezegd: ik waande me weer even in de kerk van mijn jeugd. Daar werd weleens een donderpreek gehouden. Een preek waarin de zondige staat van de mens werd benadrukt, waarin werd gezegd dat weinig in mij geneigd is tot het goede en veel tot het kwaad. Vaak herkende ik me niet in die preken. Natuurlijk, er is van alles wat niet deugt aan mij, maar zo erg was het nou ook weer niet.

Toch is in die tijd in mij de overtuiging gegroeid dat er ergens een zondige kern in mij huist: het kwaad, dat is niet alleen buiten, maar ook in mij. De kunst is je daardoor niet te laten verlammen, maar ertegen te strijden. Zou het met racisme niet ongeveer net zo zijn? Natuurlijk, aan keiharde discriminatie van mensen van kleur doen u en ik vermoedelijk niet. Maar pas op voor die kern in ons die alles wat anders is dan wijzelf zomaar anders wil behandelen.