EO-presentator Anne-Mar Zwart schrijft boek over vrucht­baar­heids­pro­ble­men

Eén op de zes koppels in Nederland krijgt te maken met vruchtbaarheidsproblemen — een stille worsteling waar niet vaak over wordt gesproken. Anne-Mar Zwart (40) weet hoe het voelt om te leven tussen hoop en teleurstelling.

ICSI
Toen zij en haar man Roger in 2018 met anticonceptie stopten, kwam de cyclus van Anne-Mar maar niet op gang. Na maanden wachten en onderzoeken bleek ze uiteindelijk PCOS te hebben; een hormoonaandoening die natuurlijk zwanger worden lastig maakt. Toen ook Roger te weinig beweeglijke zaadcellen bleek te hebben om op een natuurlijke manier zwanger te kunnen worden, zakte de moed hun in de schoenen. Anne Mar: “De kans was zelfs zo klein dat we van alle Ivf-behandelingen alleen maar in aanmerking kwamen voor het laatste traject; ICSI. Deze methode wordt meestal toegepast als eerdere behandelingen geen succes hebben gehad.”

In 2019 begint voor Anne-Mar een lang en zwaar traject met hormoonspuiten, echo’s en een punctie. De eerste terugplaatsing eindigt in een miskraam, maar bij de tweede wordt ze zwanger van hun zoontje Fender. Anne-Mar: “Wat ik het zwaarst vond in dit proces was de voortdurende onzekerheid. Al die behandelingen, zonder enige garantie op resultaat — telkens weer hopen, en niet weten of het ergens toe zou leiden.”

Een op de zes koppels in Nederland worstelt met vruchtbaarheid

Miskraam
Een paar jaar later volgt opnieuw een ICSI-traject. “Dit keer raakte ik bij de eerste terugplaatsing zwanger van onze dochter Flore”, vertelt Anne-Mar. “Het traject was kort, maar de weg ernaartoe opnieuw intens. We zagen het hartje kloppen, maar toch kreeg ik een miskraam. Een week later kwam ik terug voor een controle-echo om te zien of alles goed was verlopen. Toen zei de verloskundige ineens: ‘Kijk eens wie we hier hebben.’ Ik dacht even dat ze het over iemand anders had, maar nee — tot onze verbazing bleek ik zwanger te zijn geweest van een tweeling. Eén van de twee leefde nog.”

Verhalen
Nadat de podcast ‘Willen jullie geen kinderen’ in 2021 uitkwam, merkte Anne-Mar dat het nog niet klaar was: “Er waren nog meer verhalen te vertellen, en ik vond het mooi om de interviews uit de podcast in boekvorm vast te leggen met een update.” Anne-Mar realiseert zich dat geen verhaal hetzelfde is. Waar zij en haar man uiteindelijk twee kinderen mochten krijgen, is er in het boek ook een verhaal te lezen waarin een stel eindigt met lege handen. Anne-Mar: “Het delen van andere verhalen vind ik belangrijk, om het taboe eraf te halen en om te laten zien waar je allemaal mee te maken krijgt. Het is ook fijn om herkenning te vinden als je er middenin zit. Er zijn heel veel mensen heel eenzaam in dit traject, daarom hoop ik ook juist mensen dit gaan lezen die er zelf niet mee te maken hebben gehad maar iemand kennen uit hun omgeving. In elk verhaal zit zowel schoonheid en pijn. Het is een ideaal boek om te geven aan bijvoorbeeld een vriendin, zodat ze beter begrijpt waar je doorheen gaat.”

Het delen van andere verhalen vind ik belangrijk om het taboe eraf te halen

Veerkracht

Naast haar eigen verhalen en die van stellen die een vruchtbaarheidsbehandeling doorliepen, gaat ze in gesprek met artsen en deskundigen. Ze zoekt antwoorden op vragen als: hoe werken de nieuwste medische technieken op het gebied van vruchtbaarheid? En klopt het dat we steeds onvruchtbaarder worden? Ze vergelijkt Nederland met andere landen en duikt in het verhaal van een eiceldonatie uit Portugal. “Het is ook een heel informatief boek. Terugkijkend op het proces en het maken van dit boek, vind ik het vooral bijzonder om te zien hoe veerkrachtig mensen zijn. Dat we zo geprogrammeerd zijn om te blijven hopen en geloven. Dat je achteraf terugkijkt en beseft dat we dit allemaal hebben moeten doorstaan.”

Willen jullie geen kinderen?, Anne-Mar Zwart & Jeannette Coppoolse, Ark Media, 144 blz., €22,99.